źnicę w R. , zwaną Rudą; świadkiem tego nadania był, między innymi, Pakosław, proboszcz rogoziński. R. 1340 dziedzicem R. jest Sędziwoj. W 1360 r. istniał jeszcze powiat rogoziński. W 1372 r. potwierdzają w R. Ostenowie, panowie na Drzeniu, posiadłość sołectwa w Tłukawach; proboszczem był wówczas Słupko. W r. 1381 jest dziedzicem R. Henryk Kotek. Występujący w aktach grodzkich poznańskich Nr 1159, 1307, 1615 i 1689 między r. 1391 i 1393 Drzeńscy z R. Rogoziński są wspomnianymi powyżej Ostenami. Do tych czasów odnosimy interdykt rzucony na Drzeń i R. z powodu łupieztw dokonywanych w tej okolicy przez Ostenów. R. 1396 występuje Paweł, rektor szkoły rogozińskiej. W czerwcu r. 1405 Ulryk von der Ost bawiąc na dworze polskim, zobowiązał się do zamiany Drzenia na R. , Szrem i Mosinę. Dowiedziawszy się o tem Krzyżacy, zwabili Ostena do Malborka i przywiedli go do tego, że zawartej z królem Władysławem ugody nie dotrzymał. R. 1422 potwierdza król Władysław dawne przywileje miasta, które spłonęły w pożarze późniejsze potwierdzenia są z r. 1530, 1581, 1594, 1641, 1676, 1716 i 1766. R. 1425 jest Dobrogost wójtem w R. W 1458 r. dostawiło miasto 15 żołnierzy pieszych na wyprawę malborską. R. 1492 odnawia król Kazimierz zaprowadzone zdawna cło i upomina kupców rogozińskich, ażeby odnośnych przestrzegali przepisów. R. 1523 potwierdza król trzy jarmarki, następcy jego powiększyli tę liczbę. R. 1535 pozwolił król Zygmunt przenieść targi niedzielne na sobotę. R. 1556 zezwolił Zygmunt August na czwarty jarmark roczny i nadał miastu pobór mostowego. W 1589 r. uzyskał cech szewski od starosty Michała Sokołowskiego potwierdzenie praw. W 1645 uzyskali piwowarzy potwierdzenie praw swoich, a w r. 1648 krawcy. R. 1655 dnia 20 lipca i r. 1656 dnia 25 kwietnia przechodzili Szwedzi przez R. W 1684 r. z powodu częstych pożarów, zniżyła komisya królewska podatki miejskie na 200 złp. R. 1714, z tych samych powodów, zwolnił król August II mieszczan od podatków i ciężarów. R. 1726 nadał August II młynarzom prawa cechowe, które w r. 1777 potwierdził Stanisław August. R. 1750 dnia 24 lipca założył ststa Władysław Szołdrski nowe miasto nad jeziorem, osadzając je samymi Niemcami, sukiennikami; miasto to miało swój odrębny ratusz, kościół protestancki, szkołę i wagę miejską; przywilej lokacyjny potwierdził August III tegoż samego roku i Stanisław August 1766 r. R. 1766 nadał ststa Antoni Szołdrski kowalom prawa cechowe, potwierdzone następnego roku przez Stanisława Augusta. W r. 1771 płaciło miasto 202 złp. 7 gr. hyberny, a wspólnie z Obornikami, Reg Podmokłem i Grojcami 250 złp. łanowego; żydzi płacili 772 złp. pogłównego; r. 1773 5 toczyły się spory graniczne między miastem R. a Bilińskim, dzierżawcą Międzylesia i Garbatki Konstyi Sejm. , II, 251. W r. 1835 uzyskało miasto ordynacyą miejską; r. 1848 żyło w R. 3209 Niemców, którzy wrogo występowali przeciw ówczesnym ruchom. Okrąg miejski składa się z wójtowstwa 19 dm. , 174 mk. , probostwa 2 dm. , 31 mk. , dworca kolei 4 dm. , 43 mk. , Smolar 4 dm. , 46 mk. i z miasta w ścisłem znaczeniu. Cały okrąg ma 448 dm. , 4980 mk. 2293 kat. , 1592 prot. , 1095 żyd. i 1621 ha obszaru 1133 roli, 116 łąk, 1 lasu; czysty doch. z ha roli wynosi 9 79 mrk, łąk 13 32, lasu 1 96 mrk. Wójtowstwo wchodziło dawniej w skład ststwa rogozińskiego; w r. 1771 płaciło 56 złp. 7 gr. kwarty; trzymał je wówczas Bogusław Loga. Starostwo rogozińskie po różnych zmianach ukształciło się w jeden kompleks terytoryalny, w którego skład przy schyłku zeszłego wieku wchodziły Bukowiec, Cieśle, Garbatka, Gościejewo, Gościejewskie Holendry, Miejski Młyn, Nowy Młyn, Owcze Głowy, Owczygłowski Młyn, Owieczki, Ruda, Rybaki przedmieście, Tarnowiec, Tłukawy, Trzy Góry, Wójtowstwo, Zawady i Żołędziu. Starostwo istniało już w r. 1457; odtąd zaczęli królowie polscy obciążać je różnemi długami. Głównymi wierzycielami byli Kretkowscy; z nich Andrzej w r. 1457 miał zapisanych na starostwie 300 grzywien, Mikołaj w 1512 r. 5900 grzywien i 1500 dukatów a syn jego w 1521 r. 2200 złt. węgierskich. W r. 1476 stanęła między Andrzejem Kretkowskim a tenutaryuszem rogozińskim pewna ugoda, którą w r. 1531 potwierdził król Zygmunt. W r. 1526 trzymali tę dzierżawę Kretkowscy. R. 1530 wykupuje król Zygmunt te dobra za 10, 500 zł. węg. i oddaje je w zastaw królowej Bonie, która mu dostarczyła pieniędzy. Odtąd występują starostowie, z których pierwszym de facto był jeden z Kretkowskich; r. 1558 jest ststą Jan Tomicki, r. 1580 Krzysztof Sokołowski, 1589 r. Michał Sokołowski, r. 1641 Jędrzej Grudziński, r. 1684 Jędrzej Zebrzydowski, r. 1750 Władysław Szołdrski, r. 1766 Antoni Szołdrski, r. 1771 Jakub Szołdrski i około r. 1793 Święcicki. W r. 1771 płaciło starostwo 4425 złp. kwarty, 1146 złp. 2 gr. hyberny i 500 złp. łanowego; w r. 1773 5 rozgraniczono starostwo rogozińskie od strony Wyszyn, Wyszyńskiej Nowej Wsi i Prosny, majętności Filipa Raczyńskiego, ststy mieściskiego Konstyt. , II, 160 i 161. W 1788 r. toczyły się przed sądami zadwornymi spory między ststą a osadnikami starościńskimi, streszczone w osobnem dziełku, wydanem około 1792 r. Ostatnim starostą

Rogoźno