6 włók przypada kościołowi. Osadnicy mają 10 lat wolności; od 11 roku płacą od włóki 1 2 marki czynszu w święto Oczyszczenia M. Boskiej. Dokument ten potwierdza w 3 lata potem r. 1340 biskup Herman. Owemu Elerusowi w 1368 nadaje biskup Jan na wieczyste czasy sołectwo w Reszlu. I o mieście samem pamiętali biskupi. W 1367 r. nadaje biskup Jan drzewo z 30 włók lasu tak do budowli domów jak i na opał. Po wycięciu wracają włóki w posiadanie biskupa. Dziś budynki zamkowe służą za mieszkania prywatne i rezydencyę pastora, a kościół zamkowy oddano protestantom. Kościół katolicki p. w. św. Piotra i Pawła jest piękną budowlą ostrołukową. Patent okupacyjny z 1656 r. wspomina prócz tego jeszcze kościół jezuicki z klasztorem i szkołą. Jezuici osiedli tu w r. 1631 i zajęli opuszczony klasztor augustyanów. Jan Kazimierz zapisał w 1661 r. dla kollegium tutejszego 100, 000 złp. , oparte na dobrach żywieckich. Kollegium składało 25 ojców, a dla uczniów były dwa gmachy i tak zw. konwikt, w którym mieszkali ci, co za własne pieniądze się utrzymywali, i bursa, w której mieszkali mniej zamożni, spełniający obowiązki korepetytorów. Także jest tam jeszcze kościół szpitalny pod owe czasy, ale bardzo nędzny, tak samo jak i klasztor zakonnic, których jest 12 a które żadnych innych dochodów nie mając, z szycia i haftowania żyją. Z czasów krzyżackich pochodzi wielki most przez rzekę Eiser, łączący miasto z przedmieściami. W jego filarach urządzono mieszkania dla biednych. Na roli obywatela Olszewskiego znaleziono poduczone urny z resztkami spalonych kości i t. d. Dawniej był R. stolicą wójtostwa, dziś powiatu. Dokument okupacyjny z 1656 r. zawiera szczegółowy spis inwentarza wójtostwa, wszystkich młynów, folwarków i jeziór, wreszcie dochodów i rozchodów, wysiewu na folwarkach; także spis wszystkich wsi wójtostwa, między któremi większość stanowią polskie. Ciekawe są zapiski o pensyach urzędników i cenach bydła i zboża. Wójt dostawał 100 tal. czyli 450 flor. , dalej 24 fl. na korzenie, 15 fl. na światło, 100 szef. żyta 225 flor. , 30 szefli jęczmienia 60 flor. , 5 szef. grochu, 3 łaszty i 49 szef. owsa, 6 szef. pszenicy 27 flor. , 7 8 masła 70 flor. , 7 kóp sera 21 fl. , 3 tłuste świnie po 5 tal. , 260 kur po 6 groszy, 80 gęsi po 15 groszy, 6 szefli jęczm. na ospę. Zaś 2 studentów w szkole reszelskiej u jezuitów dostaje utrzymanie i to kwartalnie gotówką 45 flor. , 4 szef. żyta, 1 szef. jęczm. , 1 4 szef. grochu, 1 2 szef. pszenicy, 2 szef. owsa, 6 kwart masła, 1 kopę sera, 12 kur, 6 gęsi, 4 szefie słodu na piwo, 1 połeć okrasy, 12 klaft drzewa. Reszelski powiat leży w wschodnie części regencyi królewiec kiej, między 53 W i 54 9 półn. szer. a 38 13 i 38 53 wsch. dług. Graniczy z półn. z pow. licbarskim, pruskoholądzkim i rastemborskim, ze wschodu z rastemborskim i ządzborskim, z południa z szczycieńskim i olsztyńskim, z zachodu z olsztyńskim i licbarskim. Obej muje 852 klm. kwadr. Najznaczniejszą z drob nych rzeczek w powiecie jest Rhain, wypły wający z jeziór w połud. wschod. części, któ ry przepłynąwszy jezioro Zain, przybiera je go nazwę i jako Zain wstępuje w granice pow. pruskoholądzkiego. Drugą rzeczką jest Dymra, wypływająca z jeziora t. n. w pow. szczy cieńskim, która dosięgnąwszy do Biskupia zwraca się na połud. zach. , przepływa jezioro Krax i wstępuje na obszar pow. olsztyńskie go. Z jezior ważniejsze Lautern, Dadal, Sprech i Zain. Zain należy do dóbr rycerskich Bischdorfu, a właściciel osusza je obecnie. Obszar osuszony ma według mniemania fachowych ludzi stać się równym holenderskim mocza rom. Na melioracyą tę dał powiat 260, 000 mrk zapomogi. Obszar powiatu obejmuje 333, 426 mr. pruskich, z tego 323, 707 mr. opodatkowanych 1866 r. . Roli ornej było 180, 681 mr. , ogr. 668, łąk 43, 214 mr. , past. 22, 633 mr. , borów i lasów 61, 330 mr. , wód 14, 613 mr. , nieuż. 565. Obszar ten należał do 3991 właścicieli i dzielił się na 9317 oddziel nych posiadłości, tworzących 83 wsi, 37 dóbr i 4 gminy miejskie Reszel, Jeziorany, Biszty nek, Biskupice. W 1866 r. było 46, 714 mk. , 1871 r. 49, 398 mk. 43, 156 kat, 5798 ewang. , 436 izr. , 9 dysyd. ; w 1886 r. 50, 143 mk. Według Schlotta tylko 1 6 część ludności mówi po polsku. W 1864 r. było w powiecie 11, 424 koni, 19, 149 sztuk bydła, 41, 935 owiec, 10, 355 świń, 438 kóz, 1943 ulów. Reszelski dekanat, dyecezyi warmińskiej, obejmuje pa rafie Reszel, Bisztynek, Ządzbork, GlocksteinSchellen, Koellen, Legionen, Plauzy, Santopy, Sturmhuebel i Świętolipka. Ad. N. Reszetyłówka, mko nad Ołtwą Hołtwą, w pow. i gub. połtawskiej, na zachód od Połtawy, ma 7000 mk. , 6 cerkwi, dwa domy modlitwy żydowskie, szkołę miejską, 4 jarmarki, słynne i pokupne wyroby kuśnierskie. Za czasów kozackich mto sotnicze. Reszewy, wś, ob. Ostr t. VII, 670. Reszka, os. młyn. nad rzką Osielnicą, pow. gostyński, gm. Skrzany, par. Gombin, młyn wodny o trzech gankach, 1 dm. , 12 mk. , 50 morg. W. W. Reszki 1. al. R. Smolęta, wś i folw. , pow. gostyński, gm. Szczawin Kościelny, par. Gombin, odl. 12 w. od Gostynina, ma 10 dm. , 104 mk. W 1827 r. było U dm. , 48 mk. W 1885 r. folw. Reszki Smolęta rozl. mr. 734 gr. or. i ogr. mr. 551, łąk mr. 19, lasu mr. 152, nieuż. Reszetyłowka Reszetyłówka Reszewy Reszka Reszki