ła niegdyś wsią odrębną. Wymienia ją dokum. z 1629 r. ob. Barącz, Wolne miasto handlo we Brody, Lwów 1865, str. 11. Według A. Schneidera Encykl. do krajoznawstwa Galicyi, t. II, str. 116 została zniszczona przez Tatarów w połowie XVII w. Lu. Dz. Raźno, łotew. Raznas azars, niem. RasnaSee, jezioro w Inflantach polskich, w połud. wschod. części pow. rzeczyckiego. Długość 10 1 2 w. , szerokość 7 w. , ma 48 1 2 w. kw. powierzchni; największa głębokość wynosi od 10 do 20 sążni. Brzegi przeważnie piaszczyste, otaczają zewsząd wyżyny, po części dosyć znaczne. Ze strony wschodniej wypada rzeka Rzeżyca po łotew. Rejzieknie, w przebiegu swoim zrasza niemal cały powiat i przyjąwszy kilka pomniejszych dopływów w tymże pow. uchodzi do jeziora Łuban. Część północna jeziora R. tworzy rozległą zatokę, od wnoszącego się nad nią starożytnego dworu jez. Duksztygał zwaną. Jezioro R. zaliczają ogólnie do najbardziej rybnych, a ryba w niem i duża i smakowita. Sędacze, szczupaki, leszcze, okunie oraz słynna stynka raźnieńska Osmerus eperlanus vel spirynchus przynoszą rozmaitym właścicielom kilkaset rubli rocznej dzierżawy. U południowych wybrzeży przechodzi pasmo wzgórz, ciągnące się od gub. pskowskiej przez pow. siebieski i luceński a stanowiące dział wodny pomiędzy dopływami rzeki Wielikiej i porzeczem Dźwiny. Na wschodniopołudniowym wybrzeżu R. napotykamy najwynioślejsze ze wzgórz okolicznych, noszące nazwę Góry obłoków Wolkenberg. Góra ta, uwieńczona zwaliskami najstarszego w tym kraju zamczyska, jest niewyczerpanem źródłem do podań i powieści, które zwane są pod nazwą legend nadraźnieńskich. Podług jednej z nich przed laty cała ta okolica należała do wdowy po władcy na Wolkimborgu. Zmarła ona bez potomstwa męskiego i tylko pozostawiła trzy córy, między które cała ta kraina rozdzieloną została. W każdej z trzech posiadłości wzniósł się zamek obronny, od imienia właścicielki nazwany. Najstarsza Róża otrzymała w dziale Rositen, dziś Rzeżyca, druga Lucya Lucyn, a najmłodsza Marya Maryenhauz. Podanie to widocznie jest późniejszego pochodzenia i nie jest wytworem ludowym. Bardziej narodową legendę nadraźnieńską ogłosił ks. Józef Macilewicz w wydanej w Wilnie w 1850 r. książce łotewskiej Pawujciejszona un wyssajdi sposobi diel ziemniku Łatwiszu etc. t. t. Wiadomości i t. d. dla łotewskich wieśniaków o przebywającej w podziemiach góry wolkenburskiej zaczarowanej dziewicy oraz znajdujących się tamże skarbach, strzeżonych przez dwa wielkie psy. Baśń tę opowiadają Łotysze w okolicach bardzo wielu zamków inflanckich i kurlandzkich. Od jez. R. bierze swą nazwę obszerny dekanat rzeżyckoraźnieński, w skład którego wchodzi 11 parafij ob. art. Inflanty, t. III, str. 285. Por. art. Bilensteina w Baltische Monatschrift, t XXIX, str. 720 721. G. Manteuffel. Raźny, al. Reźny, wś, kol. i folw. , pow. węgrowski, gm. i par. Sadowne, posiada szkołę początkową ogólną, 111 dm. , 734 mk. ; kol. ma 117 mr. , wieś ma 107 osad i 1984 mr. W 1827 r. było 42 dm. , 277 mk. Wchodziła w skład dóbr Kołodziąż. Do 1748 r. istniał tu kościół parafialny. Razodranka al. Razadranka, 1. Stara, wś, pow. sokólski, w 3 okr. pol. , gm. Kamionka, o 11 w. od Sokółki. 2. R. Nowa, wś, tamże, o 10 w. od Sokółki. Razorówka, wś, pow. mścisławski, gm. Lubawicze, ma 11 dm. i 77 mk. Razsolne, jezioro w pow. homelskim, rocznie łowi się około 18 pudów płoci, okoni, szczupaków i leszczy. Raztrebki, zaśc. w południowej części po wiatu borysowskiego, w 2 okr. pol. łohojskim, w par. katol. dawniej Hajno, po 1865 r. Łohojsk. Miejscowość lekkofalista, dość le śna, grunta szczerkowe. A. Jel. Razunma, wś włośc, pow. lidzki, w 2 okr. pol. , gm. Koniawa, okr. wiejski Krzywile, 2 dusze rewiz. ; należy do dóbr skarbowych Dubicze. Razumowka, wieś, pow. czehryński, ob. Erazmówka. Razunowa, folw. w pow. wilejskim, należy do dóbr Łopaczewo. Razuwa, karczma w pobliżu rzeki Berezyny, pow. borysowski, przy drodze z folw. Radziwiłowa do miasta Borysowa. Al. Jel. Razuwajka, karcz. , pow. borysowski, na gośc. z Ziembina do Zabołocia, w gminie Ziembin. Al. Jel. Razwiedowka, las sosnowy na północnowschodnim brzegu bagna Griada, w pow. lepelskim. Razwołoże, podług podania ludu niegdyś gród, stojący na miejscu dzisiejszej wsi Antonów, w pow. skwirskim, zniesiony przez najście Tatarów w połowie XVII w. R. jeszcze w 1592 r. należało do sstwa białocerkiewskiego ob. Antonów. Raże, wś, pow. szawelski, gm. Gruździe, o 30 w. od Szawel. Rażepy, wś nad rzką Dunniczem Dumką, dopł. Rowu, pow. lityński, okr. pol. , gm. i par. Meżyrów, o 36 w. od Lityna, ma 80 osad, 280 mk. , 337 dzies. ziemi włośc, 418 dzies. dworskiej, 25 dz. cerkiew. Cerkiew p. w. św. Krzyża, wzniesiona w 1795 r. , filialna do par. w Stodulcu. Gleba glinkowata. Należała do dóbr koronnych; w czasie ostatniej lustracyi Raźno Raźno Raźny Razodranka Razorówka Razsolne Raztrebki Razunma Razumowka Razunowa Razuwa Razuwajka Razwiedowka Razwołoże