cze w Rawie, Sochaczewie i Gombinie. W 1795 r. rejencya i kamera warszawska objęła Rawę, Brzeziny, Sochaczew, Orłów, Gostynin, Łęczycę, Błonie, Czersk i Zgierz. Od 1807 do 1815 jest w departamencie warszawskim, powiat rawski z Rawą, Skierniewicami, Nowemmiastem obok powiatów gostyńskiego, brzezińskiego i sochaczewskiego i t. d. . Od 1816 r. obwód rawski ma miast i miasteczek 13, wsi 638, gmin 179; w 1811 ludności 101, 090, dwa powiaty rawski i brzeziński, miasta Rawa, Skierniewice, Nowemiasto, Biała, Brzeziny, Stryków, Ujazd, Inowłodz, Bielawy, Bentków, Główno, Jeżów, Sobota, wieś Dmosin gdzie hamernia i olejarnia. Kasztelani rawscy znani są Przecław 1313 1317; Piotr 1350 63 Kod. Maz. ; Mroczek z Kod. Wlkp. , Nr. 1403, jest raciązkim nie rawskim; Sasin 1377 Bandtke, Jus Pol. ; Marek z Popienia 1439 Kod. Maz, ; Jan z Prus 1493 97 M. M. Aevi, Y; A. G. Z. , VII; Piotr z Niemygłowa 1505 6 A. G. Z. IX; Vol. Leg. ; Bartosz. , III, 138; Jan Lutomirski, podskarbi 1564; Piotr z Mirowa Myszkowski 1569 Paprocki, 176; Anzelm Gostomski 1578 Racz. , Kod. Wlp. ; Mikołaj Firlej z Dąbrowicy 1578 89 Źr. dziej. , IX; Vol. Leg. ; po Janie Gostomskim od 1596 Stanisław Uchański Kś. Metr. 136, str. 102; 1596 Trzciński ze Trzciany Ks. Metr. , 140, str. 228; Piotr Myszkowski 1601; Stanisław Radziejowski 1613 21; Walenty Plichta 1629 37; Kacper z Lipia Lipski 1648; Wojciech z Mokronowa Mokronowski 1660 68; Hieronim Załuski, ststa brzeskokujawski 1696 1710; Trzciński Wacław 1726 40; Józef Siemianowski 1764; Maciej Łuszczewski, ststa sochaczewski 1775. Wojewodowie rawscy poczynają się z Mikołajem z Kutna razem i gostyńskim wojewodą 1464 66 Cod. epist. XT s. , II, 29; Rzysz. II; Grot z Nowegomiasta nad Pilicą, jest 1470 płockim i rawskim, nawet i sochaczewskim, 1468 85 rawskim Kod. Maz. Raczyń. ; WIkp. ; A. G. Z. , VII, 126; Rzysz. , II; Paprocki, Herby, 545; M. M. Aevi, V; 1493 Andraej z Kozłowa A. G. Z. , lV, VI, IX; M. M. Aevi V; 1501 Andrzej z Kutna Kucieński Rzysz. I, Łaski, Lib. Ben. , II, 473, 479; 1505 15 Prandota z Trzciany lub Żelaznej M. M. Aevi, V; Bartosz. , III; Vol. Leg. ; A. G. Z. , IX, II, III; Rzysz. Wlkp. 206; 1518 Andrzej z Żelaznej A, G. Z. , II; 1535 Stanisław Kś. Gacki Bend. Kl. na Łysej górze; w 1555 znana wdowa Jadwiga z Łaskich Kucieńska wojewod. rawska Star. Pol. , I, 591; 1555 1564 Andrzej Sierpski z Gulczewa, ststa płocki A. G. Z. , I, 15; Vol Leg. ; 1572 85 Anzelm Gostomski Hejdenstein, Paprocki, Pawiński, Żr. dziej. , IX; 1589 Stanisław Gostomski 1587 kaszt. sochaczewski, Hejdenstein ststa rawski; 1601 Piotr Myszkowski Vol. Le. ; 1607 Grudziński Zygmunt manifest Zebrzydowskiego u Niemcewicza; 1618 27 Stanisław Radziejowski od 1628 wojew. łęczycki 1628 42 Wołucki Filip; 1648 Andrzej z Grudnej Grudziński; 1667 74 Jan Wojciech Lipski; 1676 1693 Aleksander Załuski; 1696 f 1726 Józef Załuski złożył urząd; 1726 1733 Głębocki Andrzej; 1740 Jabłonowski; 1764 68 Granowski Kazimierz; 1775 1788 Bazyli Walicki. Rawski powiat gub. piotrkowskiej utworzony został w 1867 r. z części dawnego powiatu t. n. Graniczy od płn. ze skierniewickim, od wschodu ze skierniewickim i grójeckim, od południa rz. Pilica oddziela go od pow. radomskiego, pod Nowem Miastem linia graniczna przechodzi na przeciwległy brzeg Pilicy, od zach. z pow. brzezińskim. Obszar powiatu wynosi 23 59 mil kwadr. Zajmuje on stanowisko przejściowe między pasem środkowych dolin a wyżyną małopolską towarzyszącą brzegom Pilicy. Poziom obszaru wznosi się szybko w kierunku od płn. wschodu ku płd. zachodowi. W części północnej blisko granicy pow. skierniewickiego wzniesienia sięgają 700 st. Pod Babskiem prawa krawędź doliny Białki dopł. Rawki sięga 670 st. ang. , pod Miłochniewicami pow. skierniewicki o 10 w. na zachódpłn. od Rawy, wyniosły taras sięga 745 st. , pod Skoczyläodami o 6 w. od Rawy do 730 st. Brak oznaczeń cyfrowych na karcie woj. sztab. XIX B obejmującej środkową i połudn. część powiatu nie pozwala oznaczyc stopniowego wzrostu wzniesień zbliżających się zapewne do 800 st. na linii działu wodnego Pilicy i Bzury, przechodzącego w odległości 9 do 14 w. od doliny Pilicy. Część wschodnia obszaru zawarta między Rawą, Białą i Nowem Miastem nad Pilicą przedstawia lekko sfalowaną równinę o żyznej, w części pszennej glebie piasek, glinka, margiel. Lasy znikły tu ustępując miejsca licznym wsiom i średniej wielkości folwarkom, przeważnie świeżego pochodzenia. Część płd. zachodnia powiatu przedstawia wyniosły lesisty a w części i bagnisty obszar, pokryty przez rozległe lasy księstwa łowickiego leśnictwo Lubocheńskiej śród których znajduje się na folw. leśnym Spała, myśliwski pałac cesarski, wzniesiony przed trzema laty. Wody tego obszaru dają początek Rawce głównej rzece powiatu, którego przeważna część należy do jej dorzecza. W dorzeczu Pilicy spotykamy tylko drobne strumienie, z których ważniejsze są Spała z lasów lubocheńskich i Gostomka we wschod, krańcu powiatu. Z ogólnej rozległości przypadało na własność większą ziemi pszennej i pod budynł. 7258 mr. , żytniej 54, 738 mr. , łąk 6795 mr. , past Rawa