szy wzgórze zamkowe bateryą z 14 dział oraz ostrokołem. Dnia 28 nadciągnął Dembiński w przedniej straży korpusu Giełguda, a po zaciętej walce opanował tę pozycyą. Sacken cofnął się do Augustowa Puzyrewski, Wojna 1831 r. , str. 264; Pam. Dembińskiego, I, 270. Jako punkt pograniczny R. był rynkiem handlowym na produkty litewskie a głównie futra, które do R. sprowadzane, rozchodziły się ztąd po całem Mazowszu. Kościół katol. drewniany, p. w. Narodz. N. M. P. , założony był podobno wraz z parafią w 1519 r. przez Mikołaja Radziwiłła. Obecny zbudowany w r. 1764 przez Jana Olszewskiego, proboszcza, a poświęcony dopiero w r. 1820 przez Augusta Marciejewskiego, sufrag. augustowskiego. R. par. , dek. szezuczyński dawniej wąsoski, ma 6073 dusz w 1885 r. . Opis i rysunek grodziska w R. podał Al. Osipowicz w Tygod. Ilłustr. z 1867 r. Nr. 384. W 1859 r. dobra rządowe R, . miały ogólnej rozl. mr. 20, 330. Z tego w 1841 r. nadano na prawach majoratu radcy tajnemu Czetyrkinowi dobra Netta, składające się z fol. Netta mr. 1083, Borsuki mr. 223, Bargłówka mr. 830, lasu mr. 1426; probostwo Netta mr. 177; osady Choszczowskie mr. 39, Choszczewo trzciane mr. 58, Stare Nowiny mr. 35; wsie Netta mr. 2593, Borsuki mr. 351, Czarnybród mr. 55, Naddawki mr. 45, Borki mr. 54, Sosnowo mr. 42, Karpa mr. 102, Lipowo mr. 158, Pieńki mr. 124, Piekutowo mr. 292, Stare Nowiny mr. 150, Pruchnowo mr. 117, Bargłówka mr. 648. W ogóle wydzielono na majorat Netta mr. 8621. W r. 1844 dołączono do majoratu Pruska i Tajno generałmajorowi Zabołockiemu 2 jeziora Tajno mr. 306, Dręctwo mr. 424, razem mr. 730. Pozostała część dóbr obejmowała mr. 10, 797. W skład jej wchodziły mto Augustów; folw. Bargłów mr. 239, Augustów mr. 279; osady Bargłów Kościelny mr. 275, Zalaskowy Kąt mr. 71, Kanałowa Sosnowo mr. 8, Probostwo mr. 105, odpadek Karpa mr. 741. Pod szosą, rzeką i kanałem 62 mr. Wsie Bargłów Kościelny mr. 1179, Bargłów Dworny mr. 1626, Brzozówka mr. 1421, Rudka Nowa mr. 1495, Budka Stara mr. 1114, Jeziorki mr. 1652, Uścianki mr. 461, Cerkasowizny mr. 142, Chojnów rozl. niewykazana, wybraniectwo Rudka mr. 108. Leśnictwo rządowe R. ma obecnie 27, 214 mr. obszaru. M. R. Wit. Rajgród, miejscowość leżąca po prawej stronie drogi z Druskienik i Ratnicy do Grodna, w pobliżu brzegu Niemna. Jestto kotlina błotnista po wyschłem jeziorze. Według ludowego podania miało istnieć zapadnięte kiedyś miasto Rajgród Narbutt, Pisma pomn. , Wilno 1856, str. 224 5. Legendę pomieścił Marcin Ciepliński w Ondynie wód druckienickich 1845, zesz. VI, str. 15. M. R. Wit. Rajgród, folw. dóbr Izabella Broniewo, w pow, wyrzyskim. W 1879 r. sprzedany przez właściciela dóbr K. Kaczorowskiego Niemcowi za 134, 000 mrk, ma 2 dm. , 43 mk. ; powstał w nowszych czasach. Rajgródek 1. urzęd. Rajgorod, mko nad rz. Bohem, pow. hajsyński, na pograniczu pow. bracławskiego, o 15 w. na zachód od Bracławia a 23 w. od Hajsyna, okr. pol. Ku na, gm. Kropiwna Niższa o 10 w. , par. kat. Bracław, ma 215 dm. , do 2000 mk. , w poło wie żydów, 771 dz. ziemi włośc. , 21C8 dz. dworskiej z Ostołopowem, 52 dz. cerkie wnej cerkiew p. w. Wniebowzięcia N. M. P. , wzniesiona w 1800 r. , z 1210 paraf. , kaplica kat. par. Bracław, synagoga. W mku znaj duje się 8 sklepów, 15 rzemieśl. , fabryka su kna, cegielnia, browar i gorzelnia, założona w 1856 r. , z aparatem Pistoriusa, zatrudn. 16 ludzi i produkująca do 1, 800, 000 stopni spirytusu rocznie. Targi co dwa tygodnie. Gleba czarna, okolica lesista. Jest to stara osada, należąca niegdyś do wygasłego rodu Bajbuzów. W ostatnich czasach należała do Spędowskich i Pinińskich. Od Pinińskich dro gą wdana przeszła do Iwanowskich, od tych zaś również jako wiano dostała się Tarnow skim. Do dóbr należy Rajgrodzka Słobódka, obok leżąca i mająca 15 osad ob. też Huba, 2. R. , mko, pow. żytomierski, par. Berdy czów, ma zarząd gminy, st. poczt. na trakcie berdyczowskolatyczowskim, pomiędzy Ber dyczowem a Ulanowem. W 1870 r. było tu 509 mk. , w tej liczbie 37 7o żydów, 185 dm. , cerkiew, synagoga, dom modlitwy, gorzelnia, browar, 26 sklepów, 18 rzemieślników. Po dług Echarda R. leży w pięknem położeniu; należał dawniej do Tytusa Sarneckiego, dziś Mieczysława Mazarakiego. 3. R. , ob. Rajhorodok. Dr. M. J. Krz. Rajgrodzkie jezioro, jedno z większych śród pojezierza baltyckiego, rozciąga się w dorzeczu Łyku dopł. Biebrzy czterema odnogami, wychodzącymi wachlarzowato z jednego punktu, na wschód od miasta Ełku. Odnogi te zwrócone są ku północy, płn. wschodowi i płd. wschodowi. Każda z nich ma od 4 do 5 w. długości a 1 2 do 1 w. średniej szerokości. Północna i część płn. wschodniej leżą na obszarze pow. leckiego w Prusach, pozostałe w pow. szczuczyńskim. Jest ono jednym z ogniw łańcucha jezior ciągnącego się od Węgoborku w płd. wschodnim kierunku. Objęte ramionami wachlarza obszary lądu są przestrzeniami w części wzgórkowatemi, w części lesistemi i podmokłemi. Przy końcu wschodniego ramienia leży na wchodzącem w jezioro przylądku os. Rajgród, przy której wypływa z jeziora rzka Jegrznia, łącząca je z przyległym w płd. wschod. stronie jez. Dręctwo i pro Rajgród Rajgród Rajgródek Rajgrodzkie