berg, Veruko, Myczko, Clobucznyk, Honko Crusuiczky, Neko Morzyskoth, consules Kod. Maz. , 99. Władysław Jagiełło nadał miastu w Korczynie 1404 r. prawo sprzedaży soli salis minuti, z warunkiem by dochód ztąd był obracany na ulepszenia w mieście. Król ten bywał tu dość częstym gościem. Przejeżdża przez R. w 1418, 1419 r. a w 1422 r. odprawia w tutejszym zamku zaręczyny córki swej. Jadwigi z 8letnim synem margrabi brandeburskiego. W 1459 r. R. dostarcza na wojnę z Krzyżakami dziesięciu zbrojnych pieszych. O pomyślnym stanie miasta świadczą dane z regestrów pobor. z 1566 r. Płaciło miasto wtedy szosu fl. 80, od włóczęgów i komorników fl. 7 gr. 4, od rzemieśl. 20 gr. , czopowego za pierwszą ratę fl. 65 gr. 7, za drugą ratę dwa kwartały fl. 97, od wina, miodu i piwa gdańskiego 21 fl. , za ostatni kwartał czopowe fl. 47, od miodu gr. 19, od piwa gdańskiego gr. 15, od garców gorzałczanych fl. 20 gr. 24Suma opłat od trunków dorównywa niemal tymże opłatom we Włocławku a szos przewyższa włocławski 48 zł. . Miasto było wówczas stolicą powiatu, zajmującego 13, 30 mil kwadr. 732, 83 klm. i obejmującego 20 parafii, 2 miasta i 130 wsi. Odbywały się tu sądy grodzkie i ziemskie i sejmiki wojewódzkie. Klęska głodu a następnie straszna epidemia, przez głód spowodowana, zniweczyła w 1625 r. i następnych latach pomyślność Kujaw. Wojny szwedzkie dopełniły reszty. Około 1800 r. R. jest jeszcze stolicą powiatu ale ma tylko 796 mk. i 123 dm. , z tych 2 murow. a 10 drewn. ale dachówką krytych. Po 1815 r. R. zostaje miastem powiatowem, dopiero przy podziale królestwa na 5 gubernii jest wraz z okręgiem wcielony do pow. włocławskiego. Przy nowym podziale w 1867 r. utworzono pierwotnie powiat radziejowski, lecz w cztery lata 1871 r. obrano Nieszawę za siedzibę władz i ztąd powiat zmienił nazwę. Kościół parafialny istniał tu niewątpliwie a może w Starym Radziejowie przy założeniu miasta. Podpisany na akcie z 1249 r. Kod. Maz. , 14 Wroztlaus pleban de Radicov jest prawdopodobniej plebanem z Radziejowa Radieov niż ze wsi Radziki, zwłaszcza że obok niego podpisał Vitalis, scholastyk włocławski. Obecny kościół p. w. Wniebowzięcia P. M. wzniósł z muru w 1331 r. Jan Grot, bisk. krak. W 1519 r. mieszczanin radziejowski Płaczek zapisał 800 fi. na utrzymywanie mansyonarzy, których bywało 6 do 7. Było też kilka uposażonych altaryi. Do wikaryuszów należały dochody probostwa szpitalnego kościołka św. Ducha, oddane im w 1584 r. przez bisk. Rozdrażewskiego. Szpital sam i kościół istniały Już w 1462 r. Łokietek założył tu klasztor franciszkanów z kościołem, który, Słownik Geograficzny T. IX Zeszyt 102. niszczony przez pożary i rabunki szwedzkie w 1657 r. , przetrwał do ostatnich czasów. Prócz tego istniał Jeszcze w R. kościołek dre wniany św. Jana Chrzciciela. Kościół ten Ra fał Leszczyński, ststa radziejowski, oddał lu teranom i osadził przy nim około 1580 r. ka znodzieję Adama Prażmowskiego, który z wiel kim zapałem i powodzeniem prowadził propa gandę religijną i założył przy zborze szkołę. Wizytacya z 1779 r. wspomina o starej, opuszczonej kaplicy w Starym Radziejowie, był to może pierwotny kościołek parafialny. W 1720 r. osiedli w R. pijarzy, którym odda no zarząd parafii, prowadzony przez nich do 1830 r. Przeniesieni do Włocławka, wrócili tu następnie i przebywali do 1864 r. Utrzy mywali tu niewielkie kollegium od 1727 r. Zniesione przez rząd pruski szkoły otworzono znowu w 1819 i prowadzili je pijarzy do 1830 r. Obecnie prócz kościoła parafialnego, w sty lu ostrołukowym, z cegły bez tynku, przecho wał się jeszcze kościół pofranciszkański odnowiony 1857 r. , przy którym mieszka wi kary. Gmach klasztorny służył za pomiesz czenie biura powiatowego 1867 1871 r. . Radziejowskie starostwo grodowe podług lustracyi z r. 1662 obejmowało miasto Radziejów, miasteczko Skolsko, wsie Stary Radziejów, Skotniki, Płowce, Czołowo, oraz 9 łanów dawniej uprawnych a w r. 1662 pusto leżą cych. W r. 1771 posiadał je Kosowski, opła cając zeń kwarty 695 złp. 12 gr. , a hyberny złp. 2543 gr. 26. W metryce koronnej znajdu je się ks. 203 s. 288 przywilej z d. 4 listo pada 1663 r. dla Stefana Czarnieckiego, szcze gółowo wyliczający wszystkie jego zasługi dla kraju, za które król obdarzył go tem sta rostwem. R. par. , dek. nieszawski, 2560 dusz. R. gmina należy do s. gm. okr. III w Radzie jowie, ma rozl. 15, 031 mr. , w tem domin. 7766 mr, włośc. 7265 mr. Br. Ch. Radziejów, kol. , pow. hrubieszowski, gm. Białopole, par. ew. Lublin. Radziejów 1. wólka do Wrzępi, w pow. bocheńskim, par. rz. kat. w Cerekwi, 7 klm. na płd. wschód od Uścia Solnego, leży w równinie 190 mt. , przy drodze z Cerekwi do Strzelec Wielkich. Od strony połud. ma duży bór kameralny, zwany Bratucickim i wś Bratucice. Składa się z 23 dm. i 100 mk. 2. R. , wólka w gm. Bratuczyce, w tymże powiecie. Radziejów, niem. Radzeow, wś, pow. rybnicki, ma 57 osad; stanowi część Popielowa. Radziejowa, szczyt w Beskidzie wschodnim, w pasmie góry Lubienia, koło Piwnicznej, 1261 mt. wznios. , cały pokryty lasem, przerznięty głębokiemi parowami. Radziejowa, rus. Radiowa, także Rozdziejowa, wś, pow. liski, par. rz. kat. w Wołko wyi; posiada drewnianą cerkiew, filią par. gr. Radziejów Radziejów Radziejowa