żały kamienie kołem z promieniami wypełnionemi drobnemi kamyczkami. Poszukiwania dyr. Schwartza Mater. z. e. prachist. Kartogr. d. Pr. Posen, IV, Nachtr. 5 nie doprowadziły do pożądanego skutku powodu rozgałęzionych korzeni dębu. Wś ma 11 dm. , 109 mk. 99 kat. , 10 prot. . Domin, liczy 172 mk. 108 kat. , 64 prot. w 13 dm. ; obszaru ma 501, 47 ha, czyli 308, 63 roli, 65, 76 łąk, 32, 06 pastw. , 73, 34 lasu, 21, 06 nieuż. i 0, 62 wody; czysty doch. grunt. 4320 mrk; gorzelnia i cegielnia; chow krów holenderskich; obszerne sady owocowe 10 ha; właścicielem jest O. II. v Treskow, którego przodkom nadał R. rząd pruski po zaborze dóbr klasztornych, E. Cal. Radolin 1. wś i fol. , niegdyś miasteczko, pow. czarnkowski, o 5 klm. na płd. wschód od Trzcianki, po prawym brzegu Noteci, nad Silnicą al. Trzcianką; par. katol. Biała, par. prot. , poczta i st. dr. żel. w Trzciane Schoenlanke. Herb miasta, jak wnioskuje Vossberg Wappenbuch, 14 przedstawiał w czerwonem polu bróg zboża, spoczywający na 4 słupach srebrnych Leszczyc, herb Radolińskich. Przypuszczenie H. Wuttke go Staedteb. d. Landes Posen, 421 i innych, jakoby z tego IL w r. 1390 pisał się Piotr, jest mylne. Radolińskich bowiem gniazdo rodzinne jest Radolina w Konińskiem, Radolin zaś nadnotecki nie istniał jeszcze w XIV w. ; powstał on na obszarach wsi Białej, należącej pierwotnie do Czarnkowskich, a w końcu do Poniatowskich 1754 i Radolińskich. Jeden z nich uzyskał w r. 1759 przywilej Augusta III na założenie miasta pod nazwą Radolina. Dziedzic ten nadał pod dniem 2 września 1764 mieszkańcom nowo założonej osady przywilej, mocą którego wolno im było wybierać swą władzę miejscową. W r. 1772 dostał się R. pod panowanie pruskie, a następnie w ręce jakiegoś Livonius a. W 1848 r. oświadczyli się mieszkańcy R. przeciw reorganizacyi w. ks. poznańskiego, a w r. 1858 przestali rządzić się prawem miejskiem. Ludność zajmuje się tkactwem, chowem bydła i uprawą roli; w r. 1816 było 58 warsztatów tkackich w biegu; czysty dochód z ha roli oblicza się na 11 mrk. W r. 1788 było tu 467 mk. i 46 dm. ; 1816 r. 601 mk. 92 kat. , 506 prot. , 3 żyd. ; 1831 r. 83 dm. , 627 mk. 60 kat. , 552 prot. , 15 żyd. ; 1842 r. 721 mk. ; 1855 r. 81 dm. , 703 mk. 117 katol. , 575 prot. , 11 żyd. ; 1871 r. 93 dm. , 773 mk. 130 kat. , 641 prot. , 2 żyd. . Folwark 1 dm. i 6 mk. wchodzi w skład okr. domin. Biała. 2. R. , ob. Radolińska Wapiarnia. E. Cal. Radolina, wś, fol. i młyn nad rz. Wartą, pow. koniński, gm. Golina, par. Myśliborz, odl. od Konina w. 16; leży między Lądkiem a Goliną; wś wraz z os. Rybaki liczy 14 dm. , 213 mk. ; fol 4 dm. , 55 mk. ; młyn 1 dm. , 7 mk, Na początku XIII w. spotykamy R. w liczbie wsi dających dziesięcinę klasztorowi w Lądzie ob. t. VIII, 666. W XVI w. dziesięciny folwarczne pobiera plcb. z Myśliborza, kmiecie zaś dają mu tylko meszne po mierze owsa i żyta. Łany sołtysie leżą pustkami, karczma rze i zagrodnicy dawali kolędę po groszu Ła ski, Lib. B. , I, 292. Ztąd wywodzą swój ród Leszczyce z Koszut Radolińscy. Dobra Rado lina składały się w 1885 r. z folw. R. , Bar barka, os. Rybaki, rozl. mr. 876 fol. R. gr. or. i ogr. mr. 391, łąk mr. 174, past. mr. 86, nieuż. mr, 29, razem mr. 680; bud. mur. 14, z drzewa 6; fol. Barbarka gr. or. i ogr, mr. 193, nieuż. mr. 3, razem mr. 196; bud. mur. 3, z drzewa 2. W skład dóbr poprzednio wchodziły wś R, os. 47, z gr. mr. 168; we Barbarka os. 8, z gr. mr. 8; wś Chrusty os. 8, z gr. mr. 6. Br. Ch. Radlińska 1. Wapiarnia, niem. Radoliner Kalkfabrik, pow. czarnkowski, tuż pod Radolinem, nad Notecią, naprzeciw Wałkowic; 1 dm. , 11 mk. 2. R. Wieś, niem. Radoliner Coonie, pow. czarnkowski, osada wiejska, o 3 klm. na południe od Radolina, wzdłuż Silnicy al. Trzcianki; ob. Flot. Radolny, niem. RadolniSee, zach. ramię wielkiego jez. Wdzidzkiego w pow. kościerskim, 2 3 mili długie i 1 10 mili szerokie. R. 1767 nadaje ssta nowowiejski Chrystyanowi Engler w Anielskiej Hucie wolne rybo łówstwo w jez. Radolny. Kś, Fr, Radom, miasto, stolica powiatu i gubernii, leży pod 51 23 9 szer. płn. i 38 18 7 dłg. wsch. od Ferro, nad rzką Mleczną, dopływem poblizkiej Radomki Radomierzy uchodzącej do Wisły, śród pochylającej się ku płn. wschodowi równiny pagórkowatej, stanowiącej przejście od wielkich dolin Bugu i Wisły i dolnej Pilicy, do wyżyny małopolskiej. Radom mieści się na niewielkiem płaskowzgórzu okrążonym od płd. zach. , zachodu i płn. zach. przez rzkę Mleczną, powstającą z połączenia kilku strumieni odprowadzających wody tego płaskowzgórza. Ponieważ wycięcie lasów zmniejszyło zasoby wody, przeto rzeczka ta w górnym biegu powyżej R. często bardzo w lesie wysycha. Okrąża ona miasto od strony zachodniej. Centralne położenie R. uwidoczniają cyfry jego odległości od większych miast Warszawy 95 w. , Kielc 73, Lublina 105, Sandomierza 108, Opatowa 79, Końskich 80, Piotrkowa 106. Kolej żelazna dąbrowskoiwangrodzka przerzynająca gubernią ma w R. stacyą odl. 79 w. od Kielc, 53 w. od Iwangrodu. Drogi bite I i II rzędu rozchodzą się z R. siedmiu promieniami. Miasto rozciąga się w kierunku od płn. zach. ku płd. wsch. wzdłuż traktu lubelskiego, ztąd ulica Lubelska jest główną arteryą miasta. prss

Radolin

Radolin

Radolina

Radlińska

Radolny

Radom