becny murowany w 1778 r. proboszcz miejscowy kś. Janikiewicz. Dobra Racławice składały się w 1886 r. z fol. R. , Dale i Przysłońce, rozl. mr. 1554 fol. R. gr. or. i ogr. mr. 286, łąk mr. 20, pastw. mr. 27, lasu mr. 359, nieuż. mr. 14, razem mr. 706; fol. Dale gr. or. i ogr. mr. 447, pastw. mr. 35, nieuż. mr. 9, razem mr. 491; fol. Przysłońce gr. or. i ogr. mr. 142, lasu mr. 209, nieuż. mr. 6, razem mr. 357; bud. mur. w ogóle 6, z drzewa 15; las nieurządzony. Wś R. os. 31, z gr. mr. 166. Por. Dziemięrzyce. W połowie XV w. R. mają kościół par. p. w. św. Piotra. Są tu łany km. , karczma, z których płacono dziesięcinę. Był też folwark a proboszcz miał rolę wolną i łąkę do swego użytku Długosz, L. B. , II, 79, 80. W r. 1581 wś R. , dzierżawiona przez Mikołaja Marszowskiego, miała 1 czyn. , 2 zagr. bez roli, 1 kom. z bydłem, 4 kom. bez bydła, 1 rzem. Część Oleszyńskiego miała 2 łan. km. , 2 czyn. , 3 zagr. bez roli, 7 kom. z bydłem, 1 rzemiośl. Pawiński, Małop. , 15. Na polach tej wsi zaszła w dniu 4 kwietnia 1794 r. pamiętna bitwa, w której odniesione przez Kościuszkę zwycięztwo nad korpusem gen. Tormasowa nadało potężny impuls ruchowi powstańczemu. Dnia 24 marca 1794 r. ogłoszony został na rynku krakowskim akt powstania narodowego i powołano pod broń mieszkańców wojewódz. krakowskiego od 18 do 28 lat. W ciągu trzech dni z każdych pięciu dymów miał stawić się zbrojny w pikę lub karabin. Już w dniach 25, 29 i 31 marca zaszły pierwsze drobne spotkania między spieszącymi połączyć się z Kościuszką oddziałami wojska regularnego a siłami rossyjskiemi pod wodzą Łykoszyna, Jusupowa, Tormasowa. Korpus Kościuszki w bitwie pod R. składał się z 5 batalionów piechoty liczących 2534 do 2673 ludzi, 22 szwadr. jazdy 4232 do 4479, 12 dział z 57 ludźmi i pewnej liczby nowozaciężnych wieśniaków, podawanej rozmaicie przez różne źródła od 300 do 2000 ludzi. Ogółem po strąceniu strat w poprzednich utarczkach było co najwyżej 4342 żołnierzy regularnych i pewna liczba wieśniaków krakowskich Por. Korzon. , Wewn. Dzieje Polski, IV, 356363. Po skończonej bitwie wieśniacy popowracali do swych niedalekich siedzib. R. par. , dek. miechowski dawniej księski, 2480 dusz. R. gmina, należy do 8. gm. okr. IV w Książu Wielkim, st. pocz. Miechów. Gmina ma 3048 mk. i 11, 198 mr. obszaru. 3. R. , w dok. Raczlawycze, wś, pow. olkuski, gm. Rabsztyn, par. Racławice, leży niedaleko granicy od Galicyi, na zachód od Ojcowa i Szklar, w wąwozie wrzynającym się w olkuską wyżynę, nad pot. Racławką, który po złączeniu się z Krzeszówką tworzy Rudawe, dopływ Wisły pod Krakownm. Wieś posiada kościół par. drewniany modrzewiowy, szkołę początkową, 132 dm. W 1827 r. było tu 143 dm. , 972 mk. Długosz nie wspomina o tej wsi. Do tych R. odnieść należy zapewne sołtysa Mikołaja de Raczslavicz podpisanego na akcie z 1358 r. Kod. Małop. , I, 298. Pa wiński Małopolska 26, 444 uważa wś R. w par. Pobudnik z regestr. 1490 za też sa me z R. należącymi do zamku rabsztyńskiego w regestr. z 1581 r. . Te ostatnie miały w 1581 r. 21 półłanków, 4 czynsz. , 2 komoru. z bydł. , 6 kom. bez bydł. , 7 rzem. , 1 piekarz, 1 duda. Kościół i par. powstały tu dopiero około początku XVI w. R. par. , dek. olkuski, 2119 dusz. Br, CL Ractawice 1. z Świętodniówkami, wś, pow. niski, odl. 1, 3 klm. na płd. od Niska, w piaszczystej równinie 168 mt. n. p. m. , na lewym brzegu Sanu. Przez wieś prowadzi gościniec z Niska do Rudnika. Wieś graniczy na płd. z Woliną, na zachód z przysiołkami Warcholem i Warchołami, po za którymi ciągną się obszerne bory sosnowe, niegdyś część południowa puszczy sandomierskiej. Wś składa się z 99 dm. i 580 mk. , 526 rzym. kat. , 3 ew. i 51 izrael. Pos. większa dawniej Adolfa hr. Mniszcha, obecnie izraelity wynosi 290 mr. roli, 57 mr. łąk, 10 mr. pastw. i 3 mr. lasu; pos. mn. 421 mr. roli, 18 mr. łąk i 91 mr. pastw. Parafia z kościołem drewnianym niema erekcyi, ale są ślady że istniała już w 1326 r. Wymienia ją Długosz L. B. , I, 350 i II, 362. Według regestrpodatk. z 1508 r. pow. sandomierskiego, Mikołaj Chrzanowski, dziedzic Chrzanowic i Racławic, zapłacił 1 grzyw. 30 groszy jako czwartą część dochodu z dóbr. Inna część R. należy do Wojciecha Malickiego, który z części w Malicach pow. opatowski, Kurowie, R. i innych zapłacił 5 grzyw. 24 gr. W 1578 r. R. rozpadły się na jeszcze drobniejsze cząstki. Jan Podgrocki ma 1 os. , 3 8 łana, 7 zagrod. z rolą, 1 ubog. ; Adryan Brzeski 3 os. , 3 4 łana; Wawrzyniec Koński 3 os. , 3 4 łana, 2 ubog. bez roli; Baltazar Brzeski 3 os. , 3 4 łana; Maliccy mają w ogóle 8 os. , 3 1 2 łana, 2 zagrod. z rolą, 2 zagr. bez roli, 2 ubogich, 2 rzemieśl. Pawiński, Małop. , 198, 199, 457, 458. O walkach ze Szwedami, stoczonych tu przez Stefana Czarnieckiego, ob, Nisko. Kościół teraźniejszy zbudował w r. 1746 Józef Grabiński, podczaszy wieluński p. t. św. Stanisława bisk. Par. należy do dyec. przemyskiej, dek. rudnickiego, i obejmuje miasto Nisko, Hutę Deręgowską, Kończyce, część Nowosielec, Przędzel, Stróżę, Wolicę z Nową Wsią i Zarzyce. 2. R. , w XV w, Raczslavicze, wś, pow. gorlicki, par. rz. kat. w Rozembarku, rozciąga się długą ulicą w dolinie Sietnicy, dopływu Ropy z lew. brzegu. Teren spada z zachodu 285 mt. na granicy Rozembarku ku wschodowi 271 mt. na gra Racławice Ractawice