wodny, dystylarnia, piec wapienny, cegielnia. Znajdują się tu pokłady marglu i torfu. W 1827 r. było 18 dm. , 158 mk. W pobliżu R. wypadnie prawdopodobnie st. dr. żel. pro jektowanej od Chełma, do połączenia z linią galicyjską LwówBełzec. W 1870 r. fol. R. rozl. mr. 2186 gr. or. i ogr. mr. 506, łąk mr. 338, past. mr. 58, lasu mr. 903, zarośli mr. 207, nieuż. i wody mr. 74; bud. mur. 5, z drze wa 35; las urządzony. W skład dóbr wcho dziły poprzednio wś R. os. 37, z gr. mr. 255; wś Zaporze os. 15, z gr. mr. 180; wś Kormanowo os. 18, z gr. mr. 229. Br. Ch. Raciborowice z Prawdą, wś, pow. krakowski, na granicy krolestwa polskiego, na południowym stoku Łysej Góry 284 mt. , pod 50 7 płn. szer. a 37 41 wsch. dłg. od F. , odl. 7, 5 klm. na płn. wschód od Krakowa, na wznies. 246 mt. n. p. m. koło kościoła, posiada kościół paraf. rz. kat. , szkołę ludową, młyn wodny. Wś rozłożyła się na pagórkach o glebie glinkowej, nad doliną Dłubni, która tworzy rozległe łąki. Obszaru ma 578 mr. , z których kapituła krakowska posiada 175 mr. 157 roli, 15 łąk i ogr. , 18 past. i 5 lasu a 403 mr. włościanie 325 roli, 28 łąk i ogr. , 42 past. i 8 lasu. Z 46 dm. i 314 mk. przypada 8 dm. i 44 mk. na przys. Prawdę, położony na samej granicy, na wznies, 305 mt. , między Zdzisławicami, Pielgrzymowicami i Maciejowicami w królestwie polskiem. Obszar wiek. pos. ma 4 dm. i 47 mk. Bolesław Wstydliwy w dyplomie danym w Krakowie 19 maja 1273 Kod. Katedry krak. , 97, oświadcza, że Racziborowicz darował kapitule nie wiele lat przedtem dziedzic i syn Racibora Raczthibor szlachcica, którego żona w tymże roku jeszcze żyła. Książę uwalnia R. od wszystkich ciężarów, równając z innemi wsiami kapituły. W 1396 r. Spytek z Molsztyna rozgraniczał R. od Zdzisławie Zesławic a 1452 r. Piotr Szafraniec od Pielgrzymowic. Przy rozgraniczeniach innych wsi znajdujemy wymienione R. w dokum, z 1308, 1409 i 1426 r. Kod. tyniecki, wyd. Kętrzyński, str. 179, 220 i 248. Parafia istniała tu oddawna. Proboszczem przy niej był Jan Długosz, historyk, który w r. 1471 L. B, I, 155 zbudował nawę i babiniec z cegieł, chór zaś wymurował jego poprzednik Paweł z Zatora, doktor dekretów ibid. , II, 58. Prof. Łepkowski Roczn. Tow. nauk. krak. , 1861, str. 153 podaje, że w 1464 r. Kazimierz Jagiellończyk przeniósł R. na prawo niemieckie. Kościół tutejszy ma w prozbyteryum sklepienie ostrołukowe a w głównej nawie pułap drewniany. Cegły czerwone i czarne, polewane, są układane w prezbyteryum w kwadrat, a w nawie w zęby. Nad bocznemi drzwiami znajduje się herb Długosza Wieniawa i napis Anno Domini 1476 in honorem Dei et Stae Margarethae et Marthae fabricata sunt per generosum dominum Joannem Długosz. Piękne są gotyckie drzwi i szczątki witraży w oknach, a prócz tego obramienie drzwi i okien, wykładane polerowaną cegłą. Z obrazów zasługują na uwagę Matki Boskiej w ołtarzu, obraz olejny na płótnie, sprzedany przez bernardynów krak. , św. Małgorzaty z r. 1690, obraz N. P. M. sprowadzony z Rzymu 1625 r. przez plebana Annibala Orgasa Romanusa, obrazy przenośne feretrony św. Małgorzaty i P. M. , noszące cechy szkoły staroniemieckiej, i umieszczony w wielkim ołtarzu Chrystus na krzyżu, przeniesiony z domu mansyonarzy na Wawelu. Najdawniejszym pomnikiem jest nagrobek Walentego Brzostowskiego z r. 1586, potem Samuela Bielskiego z r. 1591, Mikołaja i Jana Rajskich z r. 1654 i Anny z Brzezin Brzezińskiej z r. 1657. Napisy podaje prof. Łepkowski l. c. Kropielnica z pinczowskiego kamienia, w postaci kielicha, pochodzi z XVI w. a kielich mszalny z r. 1529. Dzwony noszą daty 1518, 1550 i 1758 r. Na dzwonnicy znajduje się zegar zrobiony przez włościanina Wilgusa, który żył jeszcze w r. 1861 i był członkiem Tow. rolniczego krak. Na cmentarzu jest kaplica i pomnik Eustachego Belli z Zastowa, zabitego 21 lutego 1846. W 1581 r. Pawiński, Małop. , 437 trzymał R. od kapituły Oczieski; było 8 łan. kmiecych, 2 czynszowe, 3 zagrody bez roli, 6 komorn. bez bydła, 2 rzemieśl. , półłanek piekarski i 1 duda. Role probostwa były już za Długosza L. B. , II, 58; I, 155 w trzech kawałkach. W owym czasie dwór kanoników był dobrze zbudowany honestis aedificiis cooperata. Kmiecie odrabiali po dwa dni w tygodniu od św. Bartłomieja do św. Małgorzaty, zresztą po 3 dni w tygodniu ciągłe. Zagrodnicy odrabiali w lecie po 1 dniu pieszym i płacili po fertonie czynszu. Gdy kmiecie robili powabę, należało im dawać po pół kwarty piwa. Wieś miała dobre gaje a zbiór roczny przynosił do 200 grzywien. Najprzód przeznaczała kapituła tę wś na uposażenie proboszcza na Skałce, później u św. Floryana na Kleparzu ibid. , III, 115 i dla tego za Długosza pobierał część dziesięcin klasztor na Skałce. Kmiecie dawali dziesięciny prebendzie raciborskiej w katedrze krakowskiej a młyn opłacał 9 grzywien. Par. należy do dyec. krakowskiej, dek. bolechowskiego. Obejmuje Prawdę, Batowiec, Bieńczyce, Bolęcin, Bossutów, Dziekanowice, Kantorowice, Mistrzowice, Prusy, Sulechów, Węgrzec z Sudołem, Zastów i Zasławice, z ogólną liczbą 2826 rz. kat. i 110 izrael. Wieś graniczy na zach. z Dziekanowicami i Batowicami, na płd. z Zasławicami, na wsch. z Zastowem, Prusami i Kantorowicami. Mac. Raciborowice Raciborowice