niawą, na wsch. z Białą Wyźnią a na płn. z StarąwsiąStrzyżawką. Mac, Ptaszkowice, w XVI w. Pthaschcowycze, wś i fol. , pow. łaski, gm. Zapolice, par. Strońsko, odl. 6 w. od Zduńskiej Woli, 14 w. od Łasku. Wś ma 21 dm. , 31 os. , 187 mk. , 285 mr. włośc; fol. z przyległ. Złotniki 7 dm. , 95 mk. , 977 mr. 740 mr. roli, 37 mr. łąk, 81 mr. past. , 82 lasu, 36 mr. nieuż. . W 1827 r. 22 dm. , 134 mk. Zarówno obszar folwarczny jak i łany kmiece dawały w XVI w. dziesięcinę i kolędę plebanowi w Strońsku Łaski, L. B. , I, 477. Według reg. pob. pow. Szadkowskiego z r. 1552 1553 wś P. , w par. Strońsko, miała 11 os. , 8 łanów Pawiń. , Wielkop. , II, 244. Ptaszkowo 1. wś kośc. , okr. wiejski, domin. i okr. domin. , pow. bukowski, o 5 klm. na wschód od Grodziska, po obu brzegach Grabkowskiej strugi wpadającej pod Puszczykowem do kanału Obrzańskiego; par. w miejscu, poczta w Grodzisku, st. dr. żel, w Opalenicy o 10 klm. Pierwszą wzmiankę o P. mamy w dok. z 1298 r. ; ztąd pisali się Pasko r. 1354 60, Janusz r. 1360 78, Paweł, kanonik poznański, r. 1378 85, Przybysław r. 1381, Andrzej i Mikołaj r, 1383 99, Maćko r. 1389 98 i Sędziwój r. 1390 Ptaszkowscy. Z nich zwrócili na siebie uwagę podczas zaburżeń domowych w r. 1383 bracia Andrzej i Mikołaj, którzy mając powierzony sobie zamek kębłowski, zmówili się z załogą zbąszyńską i złupili okolicę Grodziska; Janko z Czarnkowa Pomn. Dz. Pol. , II, 734 zowie ich fratres haeredes de Ptaszcowo. Poddali oni w r. 1386 zamczysko fortalicium swoje królowi Władysławowi, który pod d. 21 maja 1394 r. zabronił sądom królewskim pozywać ich przed roki mniejsze i poruczył, ażeby ich sprawy toczyły się przed starostą wielkopolskim i na wiecach walnych. Około r. 1564 płaciło P. bisk. poznańskim 2 grzyw. 9 gr. dziesięcin z 8 łanów osiadłych i 3 ćwierci. Po Ptaszkowskich posiadali tę wieś Opalińscy 1525, Koszutscy 1740, Ponińscy, Rozdrażewscy i Żółtowscy 1793. Okolo r. 1773 zachodziły spory graniczne między Józefem Mielżyńskini, dziedzicem Borzysławia, a właścicielami P. i innych wsi granicznych. Obecnie należy P. do Żółtowskich. Obszar wynosi 775 72 ha, t. j. 679 65 roli, 59 14 łąk, 15 34 i past. , 20 68 nieuż. i 0 91 wody czysty doch. i grun. 8995 mrk. Podział P. na Małe i Wielkie uskutecznił się przed r. 1580; obie te części tworzą obecnie dwa okręgi wiejski i dominialny. Małe P. ma 25 dm. , 182 mk. a Wielkie 9 dm. , 81 mk. , razem 34 dm. , 263 mk. 250 kat. , 13 prot. . Domin. Małe P. ma 3 dm. , 64 mk. a Wielkie 11 dm. . 178 mk. , razem 242 mk. kat. w 14 dm. W r. 1580 było na Małem F. 6 łanów osiadł. . 1 zagrod. , ko mornik, rzemieślnik, wiatrak i gorzelnia, a na Wielkiem P. 8 1 4 łanów osiad. , 4 zagrod. z ro lą, 3 bez roli, 3 komorn. i gorzelnia. Kościół p. w. św. Piotra w Małem P. był parafialnym już w r. 1298. Stawiali go z drzewa Opaliń scy w XVI a Ponińscy w XVIII w. W cza sie reformacyi zesłany do P. dominikanin Pa weł Sarbin zdołał zachować kościół dla kato lików. Księgi kościelne zaczynają się od r. 1610. Par. składają Borzysław, P. , Snowidowo, Strzelce i Woźniki; w ogóle 1204 dusz. 2. P. , fol. , pow. gnieźnieński, o 5 klm. na po łudnie od Kiszkowa, pod Sroczynem. Zniesio ny został około 1840 r. ; przy schyłku zeszłe go stulecia należał do Antoniego Swinarskiego. E. Cal. Ptasznik, uroczysko, pow. wołkowyski, w 3 okr. pol. , gm. Tarnopol o 60 1 2 od Wołkowyska. Ptasznik 1. al. Leżaj, części miasteczka Wilamowic, w pow. bialskim. 2. P. , leśniczówka w obr. Lubczy, w pow. pilzneńskim. Ptaszniki, grupa domów w Sielcu Bieńkowym, nad Bugiem, pow. sokalski. Ptickie, wś nad rzką t. n. , pow. dzisieński, w 3 okr. pol. , gm. , okr. wiejski i dobra ks. Radziwiłłów Czeress, o 3 w. od gminy a 33 w. od Dzisny, 14 dm. i02 mk. , w tej liczbie 70 prawosł. , 28 kat. i 4 żyd. 44 dusz rewiz. . Ptkaów, w XV i XVI w. Pkanów, os. kośc, pow. opatowski, gm. Opatów, par. Ptkanów, leży na wzgórzu przyległem do wsi Podole; ma 2 dm. , 7 mk. , 8 mr. W 1827 r. 3 dm. , 21 mk. P. był pierwotnie wsią, której części weszły następnie w skład dwóch przyległych wsi Podole i Rosochy, a nazwa Ptkanowa została przy małym obszarze otaczającym kościół, stojący na wzgórzu. W akcie uposażenia kolegiaty sandomierskiej z 1191 r. podano obok Krzczonowic i Trębanowa Bechanow, w którym możnaby domyślać się pobliskiego wsiom powyższym Ptkanowa Pkanow u Dług. . Tradycya przypisuje założenie starożytnego tutejszego kościoła bądź Duninowi bądź Templaryuszom i odnosi fundacyą do połowy XII w. Kościół wzniesiony z ciosowego kamienia, stanowił kiedyś warownię, której ślady przechowały się w obmurowaniu cmentarza. W XV w. kościół ten, p. w. św. Egidiusza, zostawał pod patronatem kolejnym właścicieli Podola i Rosochy. Dziedzicem Podola był Domorat h. Grzymała, Rosoch zaś Jakub z Koniecpola h. Pobóg. Były tam łany kmiece, fol. rycerski, zagrod. , od których dziesięcinę snopową i konopną dawano do Ptkanowa. Kawał roli wolnej z łąką należał do proboszcza Długosz, L. B. , II, 498. Reg. pobor, z 1578 r. wymieniają wś Pkanów, nie podając żadnych o niej danych Pawiński, Małop. , 182. Rysunek i opis kościoła podały Ptaszkowice Ptaszkowice Ptaszkowo Ptaszniki Ptickie Ptkaów