nach własności, widzimy w drugiej połowie XVII w. tutejszymi dziedzicami braci Duninow ze Smogorzewa Wąsowiczów, Jana i wsławionego w wojnie szwedzkiej r. 1655 1660 Krzysztofa, dzielnego komendanta zdobytej na Szwedach Koldyngi w Danii. W 1683 r. 30 stycznia objął w posiadanie nabytą od Wąsowiczów P. Aleksander Zuk Skarszewski, skarbnik podolski, pierwej osiadły w woj, bracławskiein, który porzucił zgliszcza znisz czonej ojczystej włości, a po odbytych woj nach kozackiej i szwedzkiej osiedliwszy się w P. , zaślubił Katarzynę, córkę Piotra Taszyckiego z Lusławic, siostrę żony wspomnia nego Krzysztofa Wąsowicza. Stał się on przodkiem rozrodzonego dziś potomstwa, będą cego odtąd nieprzerwanie w posiadaniu tej majętności. M. Ż. Skarsz. Przysłówka, wś nad kanałem kłodnickim, pow. toszeckogliwicki, par. katol. Laband. W 1842 r. 27 dm. , 210 mk. kat. , łomy wapienia, szluza kanałowa, leśnictwo z leśniczówką. Przyszychwosty, wś, pow. kobryński, w 3 okr. pol. , gm. Antopol, o 32 w. od Kobrynia. Przyszywalnia, wś na prawym brz. Irpenia, pow. wasylkowski, na pograniczu pow. skwirskiego, ma 521 mk. prawosł. , 206 katol. wraz ze wsią Jaroszówką i 12 żydów; cer kiew p. w. św. Jerzego, zbudowana przed 1746 r. , przebudowana w 1803 i 1851 r. , uposażona jest 56 dzies. ziemi. Do par. praw. należy wś Jaroszówką. We wsi znajduje się starożytne zamczysko, z jednej strony którego znajduje się głęboki jar, z pozostałych zaś trzech stron otoczone wałem. Należy do klucza chwastowskiego dóbr państwa. Na skałach nad Irpeniem pokazuje lud jakoby odciski stóp ludz kich i kopyt końskich. J. Krz. Przytarnia, niem. Wildau, dok. 1878 Przyterne, wś, pow. chojnicki, st. pocz. Karsin, par. kat. Wiele 1 4 mili odl. , ew. Mokre, posiada szkołę kat. , 6881 23 magd. mr, W 1867 r. 362 mk. kat. , 51 dm. P. leży na płn. krańcu powiatu nad płd. odnogą wielkiego jeziora Wdzidzkiego. W r. 1378 nadaje w. m. Winrych v. Kniprode wiernemu Mikołajowi Nickel z P. i jego następcom 16 włok na P. leżących z prawem chełm. Gdyby potem mniej znaleziono jak 16 włok, nie będziemy zobowiązani one dopełnić. Łąki, które od dawna używał. Grzywnę i Wiśliczą, ma i teraz otrzymać. Z osobliwej łaski użyczamy mu wolne łowienie ryb w jez. Synse małym zakładem, dla własnego stołu. Za to będą nam służyli zbrojno we wszelkich wyprawach i pomagali przy budowli zamków na każde zawołanie. A ponieważ tam rola licha, dlatego będą nam dawali od każdej osiadłej włóki tylko po 1 korcu owsa za płużne zboże, a na uznanie naszego państwa 1 funt wosku i pieniążek chełmiński albo 5 kolońskich co rok na św. Marcin. Dan na dworze naszym w Kossobudach ob. Cod. Belnensis w Peplinie, str. 61. W lustr. sstwa tucholskiego z r. 1565 czytamy, że P. obejmowała 14 włók, z których 4 były puste; 10 posiadał pan Jerzy Żaliński, który płacił 20 gr. P. należała wówczas do pow. tucholskiego. Wizytacya Rozdrażewskiego z r. 1683 donosi, że P. była dawniej własnością szpitala i kaplicy św. Anny w Wielu. Gdy oba zgorzały, ststa tucholski Kościelecki zabrał P. i przyłączył ją do dóbr starościńskich. Była to wś wielka i bogata. Bisk. Rozdrażewski zadekretował żeby proboszcz na drodze prawnej odebrał starostom P. Mimo to P. została przy tucholskich starostach ob. Utracone kośc. przez kś. Fankidejskiego, str. 136. Mesznego płacili ztąd 6 1 2 kor. żyta i tyleż owsa. Według taryfy z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podwójny a akcyzę potrójną, płacili tu poddani 13 fl. 10 gr. ob. Rocz. T. P. N w Poznaniu, 1871, str. 184. W lustr. ststwa tucholskiego z r. 1670 znajdujemy o P. następną relacyą. Ten folw. z pustych włók uczyniony. Dom gburski na folw. obrócony, Przy tym domu chlew, drzwi na biegunach. Podle tego domku ogród, który na najem zasiano, w nim wiśni trochę. Przy tym ogrodzie szopa, podle szopy stodółka o jednem klepisku. Urodzaj folwarkowy. Wysiew żyta 116 ćwiartek, owsa 25, grochu 1, tartaki 2. Urodzaj żyta 62 kóp, owsa 7, grochu 1, tatarki 1 1 2 kóp; plon żyta 3 ćwiartki, owsa 5, grochu l 5 8; wychowanie żyta 26 ćwiartek, owsa 35, grochu 1 1 2; reszta; żyta ćwiartek 160, grochu l 3 4, tatarki 2; taxa żyta ćwiartka 22 1 2 gr. , owsa 10, grochu 30, tatarki 12, suma żyta flor. 120, owsa 11 fl. 20 gr. , grochu 1 fi. 10 gr. 12 den. , tatarki 24 gr. ; siana wozów 30 bywa; przedano w tym roku łąki. Suma pieniędzy fl. 133 gr. 24 den. 12. Oprócz tego jest tu stajnia, szopa o 2 chlewach, podle szopy domek, za nim rozgart ogrodzony, w nim sadzawka, browar i chlew. Ogród w tył domu konopiami zasiany, miecznik przy domu. Na oborze były 2 chlewy, stodoła o jednem klepisku, śpichlerz. Bydła sztuk 32, krów dojnych 16, cielnych 2, jałowic czwartoletnich 8, jałowych krów 5, stadnik 1. Gumna szopa, stodoła o 2 klepiskach, podle niej druga szopa i druga stodoła o 2 klepiskach, 3 ogrody, jeden zasiany, a dwa kapustą i jarmużem zasadzone; na wsi sadzawka 1, druga pusta, ogrodniczych chałup 4, folw. wszystek ogrodzony; staw teraz pusty. Urodzaj na starym folw. żyta wysiewano 364 1 2 ćwiartki, pszenicy mało, jęczm. 95 ćw. , owsa 290, grochu 3 1 2, jarki 1; urodzaj wynosił 365 kóp żyta, 3 kopy i 10 snopów pszenicy, 77 kóp jęcz. , 136 owsa, Przyszówka Przyszychwosty Przyszywalnia Przytarnia