kładzie 24 uczniów. Z wyższych zakładów naukowych istnieją w P. wyżej wspomniane 4 letni zakład teologiczny obrz. łacińs. i 4ty rok wydziału teolog. obrz. gr. kat. Archiwa i biblioteki. O archiwach przemyskich pisał dr. Dudik w dziele Archive im Koenigreiche Galizien, Wien, 1867. Obecny stan rzeczy przedstawił Hauser w Monografii P. str. 7 do 88. Następujące archiwa istnieją tu obecnie Archiwum rzym. kat. biskupstwa rozpoczyna się z r. 1470 a zawiera fundacye, przywileje, testamenta itp. Personalia mieszczą się w 100 tomach z rejestrami; wizytacye generalne rozpoczynają się z r. 1720, a protokuły sesyjne z r. 1788. Arch. rz. kat. kapituły połączone z biblioteką założoną w r. 1561 przez bisk. przemyskiego Walentego z Fulsztyna Herburta, posiada około 300 dokumentów pergaminowych, kilkadziesiąt rękopisów, protokóły sesyj konsystoryalnych i spis dokumentów i uchwał kapitulnych, sporządzony przez dra Fryderyka Alembeka, kanonika przemy. skiego, w r. 1647. Arch. gr. kat. biskup, obejmujące dokumenta od r. 1302, uporządkowane i spisane przez kanonika Petruszewicza w r. 1858. Arch. gr. kat. kapituły z biblioteką założoną przez kanonika Jana Ławrowskiego 1849 a powiększoną zbiorami biskupa Jana Śnigurskiego 1847, obejmującą około 17, 200 ksiąg i manuskryptów. Porządkował ją ks. Tomasz Polański, bisk. przemyski, ks. A. Petruszewicz spisał w r. 1858 katalog rękopisów i dokumentów. Arch. i biblioteka franciszkanów znajdują się w stanie zaniedbanym. Między dokumentami najstarszy z r. 1595; między księgami znajduje się wiele druków starych od r. 1589 począwszy. Arch. i biblioteka reformatów z dziełami treści przeważnie teologicznej. Arch. miejskie, uporządkowane w latach 1874 do 1878, posiada obszerny i dokładny katalog 906 str. . Archiwum podzielone jest na 12 działów. Pierwszy obejmuje 85 dokumentów pergaminowych najstarszy z r. 1356; drugi zawiera dokumenty pergaminowe cechów; trzeci księgi wójtowstwoławnicze od r. 1402 począwszy; czwarty księgi radzieckie od r. 1558; piąty rachunki dochodów i wydatków miejskich od r. 1472; szósty księgi cechowe od r. 1533; siódmy książki miejskie okolicznościowe nie należące do żadnego z poprzednich działów. Ważnym jest dział dziesiąty, obejmujący dokumenta papierowe w pojedynczych fascykułach, podzielone według treści na działy a Żydzi, b Rusini, c Cechy, d Posiadłości miejskie, e Lustracye, f Kwity, g Dokumenta odnoszące się do dziejów miasta i magistratu, h Wypisy z konstytucyj koronnych, i Lauda rodzieckie, j Lauda sejmików wiszeńskich i petycye miasta na te sejmiki wnoszone, k Materyały do statystyki ludności P. , 1 Przechody i stanowiska wojsk nieprzyjacielskich i polskich, ł Dokumenta miast obcych, m Uniwersały polskie i okólniki rządu austryackiego, o Dokumenta ogólniejszego interesu, p Dokumenta odnoszące się do historyi tego archiwum. Biblioteki publicznej P. nie posiada. Biblioteka jezuitów, uposażona przez biskupa W. Sierakowskiego, została po zniesieniu zakonu wywiezioną do Lwowa i wcieloną do biblioteki uniwersyteckiej ob. Lwowianin, 1840, str. 94. Czasopisma wydawano w P. niejednokrotnie, ale żadne nie zdołało wyrobić sobie dłuższej egzystencyi. W J 790 r. wyszły; Zabawki literatów w kompanii pożytecznie bawiących się I zeszyt; od 1833 do 1840 r. wychodził, . Przyjaciel chrześcijańskiej prawdy 32 zesz. ; w 1857, , Prawda 3 numery; San wychodził od r. 1878. Urzędnik w r. 1879 i 1880 przeniesiono redakcyą do Lwowa; Nowości od stycz. do czerw. 1880; Przemyślaniu w r. 1881 wyszło 15 num. . W r. 1887 zaczęła wychodzić Gazeta Przemyska Stosunki sanitarne P. , w porównaniu z innemi miastami galicyjskiemi, są względnie najkorzystniejsze. Na tysiąc mieszkańców umiera tu rocznie 28. Pierwszy szpital miejski został założony d. 26 listopada 1461 r. przez Andrzeja z Pomorzan, właściciela Maćkowic, W księdze radzieckiej Nr. 178 i 180 znajdujemy pod r. 1613 wzmiankę o drugim szpitalu przy procesie prowadzonym o szpital ruski zwany Xenodochium ritus graeci albo, , Hospitale ruthenicum, któremu przeciwstawiony jest wyraźnie Xenodochium polonicum. Następnie utrzymywali w P, szpital bonifratrzy. Po zniesieniu ich konwentu połączył rząd austryacki w r. 1779 fundusze wszystkich trzech szpitali i utworzył jeden szpital miejski powszechny w r. 1781. Oprócz tego istnieją szpital izraelicki, założony przez gminę izraelicką w r. 1842, szpital więzienny i szpital wojskowy. Doktorów medycyny posiada P. 12, chirurgów 6, akuszerek 14. W dawnych wiekach dostarczają mieszkańcom miasta pomocy lekarskiej i środków leczniczych klasztory. Najdawniejsza apteka istniała przy klasztorze dominikanów; później utrzymywali aptekę także jezuici. Od XVI w. spotykamy już w P. lekarzy świeckich, a obok aptek klasztornych także prywatne. W 1553 r. mieszkał tu aptekarz Piotra Kmity, wojew. krakowskiego, Stanisław Sulikowski Przegląd bibliogr. archeol, 1881, t. I, str. 442. W księdze testamentów Nr. 124, w Arch. miasta P. znajdujemy inwentarz apteki, spisany po aptekarzu Aleksym w r. 1584, a drugi po Wacławie Zawiszy, spisany w 1586 r. W r. 1582 była apteka Malchera Erasmusowicza i Wojciecha Gwoździewskiego; w r. 1643 apteka

Przemyśl