i dom. Bonikowa, własność Stefana Chłapo wskiego. Por. Kościan. M. St. Kurzaj, kol. i os. , pow. wieluński, gm. Galewice, par. Cieszęcin, odl. od Wielunia w. 29. Kol. mą dm. 15, mk. 134; os. dom 1, mk. 4. W 1827 r. kol. rząd. K. miała 7 dm. , 56 mk. Kurzajama, ob. Kurzyjama. Kurza męka, os. do Borowa, pow. kartu ski, przy trakcie bitym kartuskogdańskim, parafia i poczta Żukowo. Dawniej własność norbertanek żukowskich. Rząd pruski wydał ją na własność czynszownikowi klasztornemu r. 1820 d. 23 lutego, Kś. F. Kurza noga, os. nad strumieniem Kurzą nogą, pow. wieluński, gm. Kiełczygłów, par. Rząśnia, odl. od Wielunia w. 36; dom 1. Kurzany, wś, pow. brzeżański, przy gościńcu murowanym brzeżańskorohatyńskim, o 1 i pół mili na płd. zach. od Brzeżan, uroczo nad rzeczką położona, sama wieś oddzielona od dworu sianożęciami, które były pierwej stawami; wysoka grobla prowadząca do dworu jest jeszcze tego dowodem; powyżej sianożęci ciągnących się wzdłuż rzeczki po obudwóch stronach, grunta orne wzorowo zagospodarowane, wierzchy podłużnych gór pokryte lasami. Ludność wynosi 1222 głów w 215 rodzinach; 498 męż. , 524 kob, ; łacinnicy w ilości 214 dusz należą do par. w Podwysokiem; 753 gr. katol. mają par. w miejscu, do której należą gminy Podwysokie, Wólka, Hucisko z Demnią. Obszar dworski obejmuje 469 ról ornych, 256 łąk i ogrodów, 180 pastwisk, 3049 mr. lasu; grunta mniej. posiadł. obejmują 939 ról ornych, 739 łąk i ogr. , 77 mr. pastwisk. Teraźniejszy właściciel Kurzan, Podwysokiego, Wólki, Huciska i Demni Józef Jakubowicz zaprowadził wzorowe gospodarstwo na swych folwarkach. Wieś ta zdaje się być dosyć dawną, ponieważ wedle aktu fundacyjnego par. rzym. katol. w Podwysokiem, parafią ta była fundowaną w 1618 r. przez Jana Wysockiego, dziedzicznego pana na Kurzanach. B. R. Kurza stopa, niem. Hühnerfuss, pojedyńcza osada, pow. międzychodzki; 1 dom, 11 mk. ; 7 ewang. , 4 katol; 4 analf. Poczta najbliższa w Sierakowie, st. kol. żel. we Wronkach. Kurzawa al. Babice, ob. Kleszczele. Kurzawa, niem. Korsawe, inaczej Paprowice, kol. do wsi Miękinów, pow. olawski Kurzątki, wś, pow. płoński, gm. Kuchary, par. Płońsk. W 1827 r. 10 dm. , 84 mk. Niezamieszczona w spisie urzęd. z 1882 r. , zapewne już nie istnieje. Por. Drożdżyn. Tegoż samego nazwiska wś istniała w dawnej ziemi łomżyńskiej; wspominana w aktach z r. 1411, gniazdo Kurzątkowskich; dziś podobnej wsi nie ma w ziemi łomżyńskiej Gloger. Kurzątki, pow. jańsborski, ob. Kurczątki. Kurzątków 1. niem. Hünern, 1351 r. Hundern, wś, pow. oławski, ma 2 kościoły paraf. katol. i ewang. W XVII w. dziedzictwo Kotulińskich od XVIII w. hr. Plenken. Do wsi K. należy założona 1797 r. kol. i folw. Phi lippsfeld. 2. K, niem. Chursangwity, 1315 r. Ciruasosna, 1358 Curzantka, wś, pow. olawski, par. Thomaskirch. F. S. Kurzebiela, niem. Lonke, leśnictwo, pow. inowrocławski; 1 dm. , 14 mk. ; należy do nadleśnictwa Mieradza Mirau. Kurzebrak niem, pol. Kurzybrak, wś, pow. kwidzyński, śród nizin, po praw. brzegu Wisły, na głównym trakcie bitym czerwińskokwidzyńskim, 3 4 mili od Kwidzyna; przez Wisłę urządzony tu szybki przewóz fliegende Fähre. Obszaru liczy mr. 858, bud. 111, dm. 60, katol. 52, ewang. 584. Parafia i poczta Kwidzyn, szkoła w miejscu. Kś. F. Kurzegrzędy, niem. Friedrichsfelde, folw. , pow. mogilnicki, 2 dm. , 21 mk. , należy do wsi i gm. Grabowa. Kurzejewo, os. przy Warlubiu, ćwierć mili od Komorska, pow. świecki, na lewym brzegu Wisły, wspominana u Kętrz. ; na mapach wojskowych czytamy Kurczejewo. Osada ta oddawna istniała i była własnością biskupów kujawskich, należała do klucza komorskiego; pod nazwą awulsu Kurzejewo wymieniona w lustracyi r. 1760. W ostatnich czasach zapewne zniesiona, nie jest pomieszczona w urzędowych skorowidzach. Szemat. dyec. z r. 1867 podaje K. jako należące do par. w Komorsku, dusz katol. miało wtedy 94. Kś. F. Kurze Krzewie, niem. Hünerstraeucher, kol. stanowiąca część kolonii Thiergarten, pow. olawski. Kurzela, ob. Kur. Kurzelaty, wś, pow. garwoliński, gm. Kłoczew; , par. Żelechów. Ma 9 dm. , 92 mk. , 288 mr. rozl. Kurzelów 1. folw. , pow. częstochowski, gm. opatów, par. Wielkowiecko. Tu się urodził Jan Broscius, prof. akad. krak. , biegły lekarz; matematyk i teolog. 2. K. , os. miejska, dawniej mko, nad rz. Kurzelówką, pow. włoszczowski, gm. i par. Kurzelów. Leży przy trakcie z Kielc do NowoRadomska, o 6 mil od Kielc w stronie wschodniej a o kilka wiorst od Włoszczowy. Posiada kościół paraf. murowany, dom schronienia dla starców i kalek, szkołę elementarną, urząd gminny. W 1827 r. było tu 140 dm. , 931 mk; w 1860 r. 164 dm, i 1142 mk. 62 żyd. ; obecnie jest około 1200 mk. Ludność trudni się rolnictwem; położenie bagniste nie sprzyja pomyślnemu rozwojowi osady. Jest to odwieczna posiadłość arcybiskupów gnieźnieńskich, z których Jakób Świnka podniósł w 1285 r. wieś K. do rzędu miast na prawie szredzkiem. Następcy jego rozszerzali przywileje i posiadłości miejskie. Królo Kurzaj Kurzaj Kurzajama Kurza męka Kurza noga Kurzany Kurza stopa Kurzawa Kurzątki Kurzątków Kurzebiela Kurzybrak Kś Kurzegrzędy Kurzejewo Kurzela Kurzelaty Kurzelów