wsi z 1827 r. K. nazwane są wsią poduchowną i miały 73 dm. , 484 mk. Par. K. dek. pińczowski 788 dusz. Rostk. Krzyżanowice 1. małe, przysiołek do Proszówek w pow. bocheńskim, leżą na lewym brzegu Raby, na północ od Proszówek, przy gościńcu salinarnym z Bochni do Sierosławic. Od zachodu są zasłonięte częścią puszczy niepołomickiej a na północ przypierają do Baczkowa; należą do parafii rzym. katol. w Krzy żanowicach wielkich a urzędu poczt. w Bochni. 2. K. wielkie, wś na prawym brzegu Raby, w pow. bocheńskim, ma parafią rzym. katol i szkołę ludewą 3klasową o jednym nauczy cielu. Raba, omijając tutaj małe wzniesienie 200 m. npm. , tworzy silne skręty i półwysep. Sam półwysep zajmuje kościół drewniany z r. 1320, zabudowania plebańskie i cmentarz, wieś zaś rozciąga się wzdłuż drogi z Bochni do Uj ścia solnego. Gleba jest bardzo urodzajna. Mieszk. rzym. katol. 420. Pos. wiek. gminy miasta Bochni ma obszaru 91 mr. roli; pos. mniej. 229 mr. Znajduje się tutaj piękny most na Rabie. Parafia należy do dyec. tar nowskiej, dek. bocheńskiego, obejmuje Proszówki z Krzyżanowicami małemi, Gawłów stary i nowy, Słomle i Rzyską z ogólną lu dnością 1945 rzym. katol. , 170 ew. i 60 izrael. K. wk. graniczą na południe z kolonią nie miecką koło Bochni zwaną Karolinenhof, na północ z Gawłowem, na wschód z Krzeszowem i Ostrowemborkiem. Lib. ben. I, 118 i II, 130. Mm. Krzyżanowice 1. niem. Kreuzenort, wieś i dobra, pow. raciborski, na lew. brzegu Odry, tuż przy stacyi t. n. dr. żel. Wilhelma, o 168 kil. od Wrocławia, 81 bud. , 175 dm. , 977 mk. Bobra z folw. Lichtenborg, Maćkowiec Knie wymienia też przys. Łapacz, cegielnią, wspaniałym zamkiem piękna galerya obrazów, zwykłą rezydencyą księcia, i parkiem, mają 2392 mr. ziemi. Wieś ma 98 osad, 1441 mr. ziemi, kościół z XIV wieku, szkołę. Far. K. dek. raciborskiego 1869 r. miała 1510 katol. , 5 ewang. , 11 izrael. 2. K. , por. Paschwitz, pow. wrocławski. 3. K. , niem. Kryczanowitz, Krischanowitz, wś, pow. trzebnicki, par. Kopska wieś. 4. K. , por. Krzezanowitz. F. S. Krzyżanowice. Łaski, Lib. ben. , wymienia wś t. n. w par. Janiszew. Krzyżanówka, wś włośc, pow. iłżecki, gm. i par. Sienno. Od Iłży 19 w. Gruntu mr. 719, dm. 34, mk. 390. W 1827 r. 30 dm, , 211 mk. Br. Ch. Krzyżanówka 1. wioska, pow. winnicki, na pograniczu kijowskiej gub. , gmina Małe Kutyszcze, par. Ostróżek, koło źródeł rz. Wytekły, 27 dm. , mk. 150, ziemi 277 dwors. , włościanie na czynszu, własność Grossena. 2. K. , wieś nad rz. Perejmą Sarażynką, powiat bałcki, gmina Piszczana, parafia Bałta; 107 dm. Lr. M. Krzyżanowo, wś, nad rz. Skrwą, pow. lipnowski, gm. Brudzeń, par. Bądkowo, odl. o 34 w. od Lipna, ma 15 dm. , 168 mk. , 411 mr. gruntu. W 1827 roku 7 dm. , 32 mieszk. Jest tu kościół dom modlitwy ewang. , karczma i kuźnia. Br. Ch. Krzyżanowo 1. wś, pow. śremski, 12 dm. , 170 mk. , 1 ew. , 169 katol, 20 analf. Poczta i tel. w Sremie o 8 kil, st. kol. żel. Czempin o 11 kil 2. K. , dom. tamże, 2189 mr. rozl, 15 dm. , 216 mk. , 13 ew. , 203 katol, 34 analf. Dawniejsza własność Wilczyńskich; w r. 1881 przeszła w ręce niemieckie. M. St. Krzyżany, niem. Krzisahnen, wś, pow. da wniej ryński, obecnie lecki, st. p. Ryn, na pruskich Mazurach, oddawna przez ludność polską zajmowana. R. 1547 Jerzy von Diebes, star. ryński, sprzedaje Maciejowi Piance 4 włóki sołeckie na prawie magdeb. za 108 grz. , celem założenia wsi dannickiej zwanej Krzyżany, na 40 włókach nad jeziorem Czarne, między Kaisern, Nową wioską i Wejdykami. Ob Kętrz. , Ludność polska, str. 480. Kś. F. Krzyżbork, niem. Kreuzburg, miasto w Prusach wschodnich, w pow. iławskim Pr. Eylau, na południe od Królewca, między strugą Pesmer dziś Pasmar i Cauxter, jak się kiedyś nazywały, o 14 kil. od st. kolei żel Tharau, ma st. poczt. i 1989 mk. Ludność ma niemiecką i protestancką. Jarmarów 11 odbywa się głównie na bydło, konie i kramne. K. , w dawniejszej ziemi pruskiej Natangii, był przed tem miastem warownem. R. 1253 założył tu zamek mistrz krzyżacki Poppo von Osterna ku obronie przeciwko Prusakom. Siedzieli na nim tz. włodarze Pfleger krzyżaccy, z pomiędzy których są znani Rudowich r. 1274, Klaus von Wossau 1468, Konrad von Lichenhain 1473, Jerzy Knotel 1490. R. 1261 Natangowie oblegają K. , r. 1263 zdobyli miasto i zamek po 2letnich walkach. E. 1266 jeszcze się K. znajduje w posiadaniu Prusaków. Dopiero w r. 1315 otrzymało miasto przywilej, w którym kościołowi nadane są 4 włoki Po za miastem istniała tu jeszcze sławna kaplica św. Leonarda, przez krzyżaków wzniesiona; w niedzielę po św. Piotrze i Pawle odbywały się liczne pielgrzymki. Niemałe ofiary, składana przez wiernych, przywłaszczali sobie krzyżacy i dopiero po długim procesie na rz. kościoła wydali r. 1497. R. 1414 wraz z znaczną częścią Prus wschodnich K. dostał się Polsce; następnie jednak znowu odstąpiony. Po starym zamku teraz zaledwie ślady widać. Krzyże, wś, pow. ciechanowski, gm. Nużewo, par. Sulerzyż, odl o 9 wr. od Ciechanowa, ma 3 dm. , 17 mk. , 48 mr. gruntu. Krzyżanowice Krzyżanowice Krzyżanówka Krzyżany Krzyżbork