że już poszło w obyczaj wszelki lud roboczy aż z dalekich stron Litwy sprowadzać. Drzewo nawet potrzebne, z tej też Litwy musiano Dnieprem spławiać. Ale widocznie owo oprawianie zamku kijow. , dla ludzi z Litwy, stawało się ciężarem, i wywołało nawet we włości swisłockiej nieposłuszeństwo. Swisłoczan, zamiast 60, przyszło tylko 35; nic przywieźli z sobą ani drzewa, ani dranic i przyszli bez koni; nadto dzierżawca swisłocki nie przybył z nimi, nie przysłał żadnego urzędnika lub przystawa. Ci ludzie zrobili tylko l5 horodzień i uciekli; zostało 23 niepoprawionych i niepokrytych, Król Zygmunt uwiadomiony o tem, napisał list ostry do dzierżawcy świsłockiego, kniazia Żesławskiego, d. 10 stycznia 1542 r. , że niedbały jest, że do K. sam nie pojechał i nawet przystawa z ludźmi nie posłał. Król groził, że powinien włość swoją, , zmódz nielitościwem karaniem; ale zlitował się i skarał ją na opłatę 60 kóp gr. , od toporu po groszu. W 1537 r. dozorował robót około zamku Iwan Dubiski; w r. 1741 Iwan Słuszka, ssta kijow. Oto jak zamek kijowski w 1595 r. wyglądał. W pośrodku zamku stał dom, w którym wojewoda lub jego namiestnik rezydował; składał się on wtedy z dwóch swietlic, dwóch komór i sieni. Na wieży wybijał pokolejno zegar 24 godzin. Dalej śpichlerz, szopa, klecie spiżarne, kuchnia, łaźnia, studnia. Obok tych budynków stało trzy ruskich cerkwi i Jedna kaplica katolicka. Wieź dokoła zamku było 15. Domów cerkiewnych było dwa Jeden monasteru Pieczarskiego, drugi Pustynnego. Nieopodal tychże stał dom Iwana Hornostaja, dom Rotmistrzówi za nimi tłoczących się 10 domków dziesiętaiczych. Horodzień wszystkich było 133. Bram do zamku dwie pierwsza wojewodzińska, druga rotmistrzowska, pod kluczem namiestnika i rotmistrza; furtka zaś do miasta pod kluczem horodniczego, zamknięta zawsze, tak w dzień, jak w nocy. Pierwszej bramy pilnowali dwaj stróżowie, których najmowali mieszczanie; drugiej strzegli drabi. Przed bramą drabską most zwodzony na łańcuchach. U dołu, pod zamkiem, stajnia, browar i młyn na rzeczce Kudrawce. Zygmunt I osobnym przywilejem naznaczył, aby mieszczanie kijowscy wybierali z pomiędzy siebie na urzędników magistrackich 12 członków, z których jedni doglądali porządku i gospodarstwa miejskiego, drudzy składali sąd. W pierwszej juzyzdykcyi zasiadał wójt dożywotni i rajcowie, w drugiej burinistrz i ławnicy. Mieszczanie kijowscy na równi ze szlachtą posiadać mogli dobra ziemskio i mieli swoje pieczętne znaki, podobne do herbów szlachty ruskiej. W zbiorach Konst. Swidzińskiego widzieliśmy kilkanaście pieczęci mieszczan kijowsldoh; z tych herb Jacka Bałyki przedstawia Habdanka z odmianą; Wasyla Bychawskiego niby herb Chalecki z odmianą; Samuiły Andrzejewicza 1599 to Bełty, tym kształtem jak go używali Pozarzyccy dom szlachecki ruski; herb Petra Bohdanowicza Chmiela 1598 przedstawia figurę herbów Rozmiaru i Brzozki; herb Wilhelma Dachuetowicza 1598 podobny zaś do herbu Nowosiel; herb Jakulicza 1598 do herbu Trzech Grotów. Oto poczet wójtów kijow. , ułożony podługsz eregulat 15. .. Wasyli Czerewczej; 1543 Maksym, 1569 Szymon Mieleszkowicz; 1570 Kiryłł Mefedowicz; 1584 Semen Konaszkowicz; 1597 Jacko Bałyka; 1608 Aleks. Bałyka; 1612 1616 Eedor Chodyka; 1620 Denis Martianowicz; 1620 Fedor Tadryna; 1620 Artem Konaszkowicz; 1620 Semen Meleszkowicz; 1621 Fedor Chodyka po raz drugi; 1627 Fedor Skoryna; 1629 Iwan Jewszejewicz; 1631 Jacko Bałyka subdelegat wójtowski; 1633 Samuel Mehedowicz subdelegat; 1637 Józef Chodyka; 1641, 1644 Samuel Mehedowicz; 1644 1649 Andrzej Chodyka; 1653 1657 Bohdan Somkowicz; 1665 Michał Sachnowicz; 1670 Fedor Zdan; 1677 Iwan Fedorowicz Tadryna; 1691 Iwan Domidowicz Byszkowicz Bykowicz, Bykowski, Bykow; 1695 Wasil Zimenko subdelegat; 1699 Włostkowski; 1700 1722 Daniło Potocki; 1735 1743 Paweł Wojnicz; 1763 major Syczewski. ; 1781 koleg. sowietnik Piwowarow; 1799 Rybalski; 1800 Michał Hryhorenko z rzemiosła miodnik; 1834 Hryhory Iwanowicz Kisielewski ostatni. Ale wróć my do przerwanego wątku. Po Fryderyku Prońskim w 1555 r. został wojewodą kijow. Hrehory Aleksandrowicz Chodkiewicz; ale roku 1561 zastąpił go książę Konstanty Wasili Ostrogski, Książę Ostrogski wszakże przesiadywał więcej w swoim Ostrogu na Wołyniu, aniżeli w K. ; skąd Zygmunt August w liście do Mikołaja Radziwiłła w 1561 r. uskarżał się, że Ostrogski nie siedzi w K. , ale wciąż się przejeżdża za któremi przejażdżkami Jego, czego Boże uchowaj, nakoniec żebyśmy i K. nie stracili. Istotnie, Ostrogski, pod pretekstem niezdrowia, siedział wciąż w Ostrogu, i albo woale nie przyjeżdżał do K. , albo przyjeżdżał tu jak po ogień. Roku 1569 w skutek unii lubelskiej K. , wraz z województwem, został wcielony do korony polskiej i zaliczony do prowincyj małopolskich. Unią tę podpisali Konstanty ks. Ostrogski, wojew. kijow. , i Aleksander Czartoryski, wojew. wołyński, na czele panów lit. i ruskich. Odtąd zaprowadzono w K. sądy ziemskie i grodzkie, i te mieściły się na zamku. Najwyższą instancyą w sprawach duchownych i ziemiańskich był trybunał Jubelski; w sprawach mieszczańskich sądy królewskie. Urzędy wojewódzkie i kasztelańskie zostały senatorskiemi dożywotniemi; urzędy grodzkie i ziem

Kijów