Z gruzów tej budowli burmistrz tutejszy wystawił dla siebie w mieście kamienicę osobliwszego kształtu, a pozostała tylko część wieży i fundamenta są jedynym istnienia tej budowli śladem. Zamek krzepicki zbudowany był na nizinie; umyślnie usypane dla jego wywyższenia wzgórze, otoczone było dokoła bagnistemi łąkami, czyniąc trudnym przystęp do niego dla wojsk nieprzyjacielskich. W czasie pokoju most na ćwierć mili długi prowadził przez te błota do bramy zamkowej. Murowany był częścią z wapiennego kamienia a częścią z cegły otoczony szańcami z ziemi usypanemi, a w późniejszych czasach bastionami wzmocniony. Kościół parafialny w K. , pod tytułem św. Jakóba apostoła, jest także starożytną nader budowlą. Podług akt miejscowych wystawił go Kazimierz Wielki wr. 1357, i osadził przy nim kanoników regularnych lateraneńskich, hojnie ich uposażywszy. Długosz twierdzi, iż założył go Hincza z Rogowa h. Działąsza II, 212. Do klasztoru należały wsie Popów, Rembielice, Kuków i folw. w K. z gruntami i łąkami. Po supresyi zgromadzenia w r. 1800 rząd pruski zabrał powyższe dobra. Chociaż kościół ten przez późniejsze przerabiania znacznie zmieniony został, ogólny przecież plan jego budowli pozostał taki, jakim go pierwotny narysował budownik. Plan ten jest gotycki, przerabiania zaś poźniejsze w etylu nowowłoskim są dokonane, Z dawniejszych szczegółów budowniczych dochowały się jeszcze dwa piękne kamienne odrzwi, obadwa wejścia do kościoła, to jest główne w wieży i boczne w babieńcu, opasujące. Ołtarze pochodzą z XVI wieku, ale pięknem rzeź bione są dłutem. Ostatnia tego kościoła restauracya miała miejsce w r. 1825. Ma on teraz jeszcze postać wspaniałą, mury tynkowane, wieżę wysmukłą, dach i kopułę wieżową miedziane. Dachy te jednak skutkiem gradu w 1840 r. spadłego moono uszkodzone zostały. Istniał jeszcze w K. drewniany kościół szpitalny, który około roku 1824 rozebrano. W 1881 r. pożar zniszczył w części miasto. Za rzeką Liczwartą wzniesione zostało osobne miasto, wyłącznie dla starozakonnych; miasto to, zwane Nowokrzepicami, posiada osobną erekcyą swoją z r. 1795. Stosownie do swego przeznaczenia, ma tylko żydowską bóżnicę. W odległości zaś półmili, lecz przy granicy szląskiej, leży także za rzeką obszerna wieś rządowa, Starokrzopice ob. zwana, z kościołem parafialnym modrzewiowym, fundowanym w r. 1267, pod tytułem Wszystkich Świętych. Par. K. , dek. częstochowski, 1357 dusz Łaski, Lib. ben. I, 525 i II, 117. Niegrodowe starostwo krzepickie, w województwie krakowskiem, powiecie lelowskim, obejmowało prawie połowę dzisiejszego pow. częstochowskiego. Podług lustracyi z r. 1660 składało się z miasta Krzepice ob. z zamkiem i 2 folw. , z miasteczka Kłobuck i wsi StaroKrzepice, Rembielice, opatów, Złochowice, Truskolasy, Dankowice, Wręczyce, Zagórze, Zakrzów, Łobodno, Miedzno, Ostrów, Kocin, Dobra, Brzoska, Kawki, Cyganka, Pacanówek, Kostrzyna, Podleżany, Zwierzyniany, Zajączki i 3 Kuźnice. Znaczna część tego starostwa wedle uchwały sejmowej z r. 1658 była udzielona klasztorowi częstochowskiemu w nagrodę za waleczną obronę r. 1656 przeciw Szwedom. W r. 1771 posiadał jo Adam Miączyński, opłacając z niego kwarty w ilości złp. 7, 241 gr. 26. a hyberny złp. 5, 438 gr. 7. Na sejmiezr. 1773 75 stany rzeczypospolitej nadały toż starostwo w emfiteutyczne posiadanie rzeczonemu Miączyńskiemu, oraz wyznaczyły oddzielną komisyą do ostatecznego granic jego oznaczenia. Podług wiadomości z r. 1838 do dóbr rząd. K. należały następujące realności miasto K. , folwarki Starokrzepice, Cieoiołów, Dankowice, Kuźniczka, Lutrowskie, Zajączki, Proboszczowskie, Kluczna; wsi; Starokrzepice z dwu młynami, Dankowice, Kuźniczka, Zajączki, Bór Zajączki, Bór Zapilski, Dąbrowa, Ługi, Radły, Kluczew, Kamień, młyn Cyganki, Szczygieł, kolonia Aleksandrów, Węglowice, Puszczowa, młyn Magrota, Radły, Kamiński, Kluszcza, Koski, Kostrzyn, Kaleja, Podłęże, Borek, Gawęda, wś Cieciołów, wybraniectwo w Truskolasach, folw. Kuków z młynem, wsi Kuków, folw. Panki, Żerdzina z młynem, folw. Piła, Połamaniec, Cysie z młynem, wsie Panki, Truskolasy, Bór Zapilski, Jaciska, Żerdziny, Koski, Piaszczyki, Koziborek, Galary, Kawki, Podłęże, Kostrzyn, Pacanów Cygański, Piła, Gmina K. należy do sądu gm. okr. I w Krzepicach, ma 3962 mr. obszaru i 2893 mk, t. j. 1297 męż. , 1396 kob. , w tej liczbie 1741 katol. i 1456 żyd. 1880 r. . 2 K. , os. , folw. , pow. częstochowski, gm. Kuźniczka, par. Krzepice. Jest tu 5 osad włośc. niezamieszkałych, 62 mr. ziemi i jeden folw. mający 1 dm. , 7 mk. , 49 mr. rozl. 3. K. , wś, pow. włoszczowaki, gm. Secemin, par. Dzierzgów. W 1827 r. 7 dm. , 65 mk. W XV w. były własnością Andrzeja Psarskiego h. Jastrzębiec. Dług. I, 20 i II, 99. Krzepin, wś, pow. włoszczowski, gm. Radków, par. Bebelno Łaski, Lib. ben. I, 570. W 1827 r. było 24 dm. , 130 mk. ; obecnie ma 22 dm. , 234 mk. , 1902 mr. ogólnego obszaru, z tego 1733 mr, gruntu dwors 303 mr. roli ornej. 588 mr. nieużytków, 81 mr. łąk, 689 mr. lasu, 72 mr. pastwisk. Na gruncie włościańskim 39 osad, 116 mr. roli ornej, 53 mr łąk. Gleba częścią rędzinowata, częścią sapowata z obfitą przymieszką piasku. Rozległe obszary nieużytków przedstawiają się w po staci wydm piaszczystych, rzadko porośnię

Krzepin

Krzepin