Kry. gewald, 1534 Khriegwaldt, wś, pow. rybnicki, par. Gierałtowice, leży o 2 1 2 mili na płn. wschód od Rybnika, rozrzucona szeroko na piaszczystych łanach; 11 bud. , 20 dm. , 160 mk. , 39 osad, 337 mr. gruntu. 2. K. , była fryszerka pod Bruszkiem, pow. lubliniecki. 3. K. , osada leśna w Kosięcinie. F. S. Krywań, także Krzywań, szczyt w Tatrach liptowskich, od zakrzywionego kształtu wierzchołka, jakby orlego, tak nazwany. Wznosi się po południowozachodniej stronie głównego grzbietu Tatr, w bocznej odnodze górskiej, odrywającej się od tegoż na połud. zachód. Od szczytu wznoszącego się w głównym grzbiecie narożnika Tatr nowotarskich, spiskich i liptowskich, zwanego na SpezialKarte der österr. ung. Mon. 9, XXII Czubryną, wybiega to potężne ramię górskie zrazu na południe aż po szczyt Basztę Zadnią 2335 m. szt, gen. , tworząc zachodnią ścianę wielkiej doliny Mięguszowieckiej, a wschodnią dolin Ciemnych Smreczyn ob. czyli Piarżystej i Hlińskiej ob. . Tu zwraca się ono wprost na zachód przez Szczyrbską turnię 2386 m. szt. gen. aż po turnię Furkotę 2437 m, szt, gen. , jako ściana dolin Hlińskiej od płn. i Młynicy od płd. Wysławszy ku północnemu zachodowi odnogę, zwaną Hrubym wierchem ob. , a ku południowemu wschodowi drugą odnogę, zwaną Soliskiem, podąża nasamprzód na płd. zachód po Ostrę 2318 m. szt. gen. , poczem na zachód przez szczyt Krótką 2374 m. szt. gen. , kończąc się grupą Krywania. Grzbiet ten od Furkoty po K. tworzy wschodnią i południową ścianę doliny Niewcyrki, oddzielając ją od doliny Furkockiej ob. i doliny Suchej czyli Złomiska. K. jest jedenastym w szeregu najwyższych szczytów Tatr, a wierzchołek jego ma postać podkowy rozciągniętej ze Wschodu na zachód, a z północy na południe zwężonej, 15 m. długiej, a 2 do 2 1 2 m. szerokiej. Od zachodu do doliny Koprowej i od północy do doliny Niewcyrki, jako też od wschodu do doliny Zielonego Stawu, ma K. straszną przepaść ściana północna do doliny Niewcyrki, spada na 500 m. prostopadle, widok wspaniały. Widać nasamprzód kilka stawów na płn. u stóp K. Teryański, na południowy wschód również u stóp Zielony w dolinie Suchej; na północny wschód w dali Ciemnosmreczyński niźni, a na połudn. wschód w dali Szczyrbski. Następnie widać na południe całą dolinę Wagu i Niźnie Tatry aż po Fatrę z Królową Halą i Dźumbirem, a na wschód, północ i zachód cały obszar Tatr; przedewszystkiem znakomicie się przedstawiają szczyty otaczające Rybie czyli Morskie Oko. Od szczytu K. odrywają się dwa potężne grzbiety górskie, jeden na południowy zachód, sięgając aż do doliny Białej Liptowskiej, drugi wprost na południe Kry. w tamtym wznoszą się szczyty Wyżnia Przehyba 1994 m. szt. gen. , Gronik 1579 m. szt. gon. i Wielka Palenica 1150 m. szt. gen; w tym zaś wierchy bezimienne 2226 m. , 1912 m. i Jamy 1565 m. Od Jam na zachód ku Bielańskiemu potokowi leży Pawłowa polana 1308 m, . Od Wyźniej Przehyby idzie ramię na południe ku potokowi Bielańskiemu; w niem szczyt Kopa Krywańska 1775 m. i szczyt bezimienny 1572 m. szt. gen. Między powyższemi żebrami górskiemi KrywańWy źnia Przehyba Kopa od zachodu, a KrywańJamy od wschodu rozciąga się z północy na południe szczelina zwana Wielkim Żłobom, w której na znacznej wysokości wytryska potok Bielański, dopływ Wagu. Oprócz tego od K. na zachód ku dolinie Koprowej odrywa sie ramię górkie, w niem szczyty 1993 m. i 1852 m. , które tworzy południową ścianę doliny zwanej Kotlinami, zwartej od północy i oddzielonej od doliny Niewcyrki póła. zachodniem ramieniem K. W tem ramieniu szczyty 2397 m. , 2213 m. i 1895 m. Wycieczki na K. urządzają turyści tak od strony północnej z Zakopanego, jak od strony południowej. Droga z Zakopanego wiedzie przez Kuźnice Zakopiańskie na polanę Kalatówki, stąd na halę Goryczkową, a przez przełęcz Goryczkową do doliny Cichej Wierchcichy; z niej przez Przehybę czyli Zawory do doliny Ciemnych Smreczyn, a od szałasu Smreczyńskiego doliną potoku Koprowego dołu pod stopy K. do kolib Podkrywańskich, gdzie pozostają turyści na nocleg. Dzień następny schodzi na wyjściu na K. i zejściu z niego. Z Kolib Podkrywańskich wiedzie dogodna drożyna po pod Kopę 1775 m. na wschód na polanę Pawłową 1308 m. szt. gen. , a stąd przez szczyt Jamy do doliny Suchej czyli doliny szumiącego potoku Złomiska, płynącego od Zielonego stawu. Tutaj schodzi się również droga od Szczyrbakiego stawu, na K. wiodąca. Odtąd postępuje się starą, dziś już zaniedbaną drogą ku północy przez Przedni Handel 1655 m. szt. gen. do zarzuconych kopalni złota i dochodzi na taras, na którym Zielony staw leży. Stąd wychodzi się na grzbiet zwany Nad Pawłowa 1509 m. i obchodzi go od strony zachodniej, to jest od strony Bielańskiej wody, mając po zachodniej stronie Kopę, a na północy przed sobą K. Tu się kończy górna granica kosodrzewiny 1825 m. Kolbenheyer i tylko tu i ówdzie występują pomiędzy głazami skąpo trawniki z pięknem alpejskiem kwieciem. Uwagi godną jest tutaj obficie rosnąca roślinka, zresztą rzadka w pasmie Tatr, tak zwana Hisracium alpicola Schloh. Jakkolwiek grzbiet pokrywają głazy skalne, widoczną jest przecież ścieżka, która niegdyś prowadziła do kopalni złota. Z tej perci zwraca się na wschód i wy

Krywań

Kry

Krywań