w całym K. , jest przy drodze do wsi Mishor w okolicach Ałupki. W stepach rosnący burzan, niezdatny na pokarm dla bydła rogatego i koni, stanowi wyborną paszę dla wielbłądów, które nadzwyczaj lubią tę twardą trawę; prócz tego burzanu używają tu na opał wraz z kiziakiem; pasma wzdłuż górnych dolin porośnięte są bujnemi krzakami ciernia i kizylu, z łodyg których, jako bardzo mocnych, wyrabiają się osie do wozów miejscowych, arbami i madźarami zwanych. Stepy krymskie dostarczają posilnej paszy dla licznych trzód, przez mieszkańców utrzymywanych. Siana wszędzie jest pełno; lecz się używa ono tylko na miejBcowe potrzeby, nie stanowiąc przedmiotu osobnego przemysłu. Oprócz traktów pocztowych z Symferopola idących do Perekopu, Eupatoryi, Sewastopola, Jałty i Teodozyi, znajduje się wiele dróg ubocznych i hanalowych, które łącząc z sobą miasta i osady, prowadzą do Perekopu i mostu czangarskiego; na brzegu południowym istnieje droga bita. Klimat w K. jest w ogólności umiarkowany i ciepły, lecz bardzo niestały. Z północnej strony półwysep jest wystawiony na wiatry zimne; z południa wznosi się wysokie pasmo gór tauryckich; w ogólności otoczony morzami, południowy brzeg K. daleko jest cieplejszy i zimy tam nie czuć prawie, lecz na północy niekiedy takie panuje zimno, iż Siwasz zamarza, W przeciągu dnia zdarza się kilka zmian i nagłych przejść od upału do zimna; wiatr z gór przynosi mgły i niepogody; gdy się dymi Czatyrdah, jest to oznaką niepogody, stąd powietrze nie jest tu zupełnie zdrowe, i febry panują zwykle w K. , szczególnie w miejscach niskich i wodnistych. Starożytni półwyspu mieszkańcy dobrze to pojmowali, stawiając mieszkania swe na miejscach wyniosłych, jak to zwaliska pozostałe okazują. W dolinach górnych, temperatura mająca w południe 30 stopni ciepła, w nocy zniża się do 5 stopni Reaum. Zresztą klimat K. ma wiele dobrego i zbawiennego dla ludzi cierpiących na słabość piersi. Grunt w stepach jest w ogólności wapienny, gliniasty i po większej części zmieszany z cienkiemi warstwami czarnej ziemi; w części zaś górzystej, w skład tegoż wchodzą różnorodne kamienie, najwięcej wapienne i szyfry gliniasto. W głównem paśmie gór od Sewastopola do Teodozyi idącem, znajduje się wiele pokładów kamienia wapiennego, szyfru gliniastego, piaskowca, porfiru; trafiają się także marmury kolorowe, od roku 1833 używane do robienia waz, puharów, kominków i innych ozdób budowniczych. Najlepsze porfiry koloru zielona woszarego i szarawo żółtego znajdują się w okolicach Jałty; marmury zaś w wielu miejscach na południowym brzegu półwyspu, około Bałakławy i Jałty, także w powiecie symferopolskim. Kry. W pobliżu Kerczu znajdują się źródła nafty. Węgiel kamienny postrzegać się daje w obnażeniach gór, bokach dolin i w łożyskach rzek szczególniej w okolicach Bałakławy. W wielu miejscach trafiają się rudy żelazne; w okolicach Sudaku znajdują się skały kamienia młyńskiego. W Kaczy i innych dolinach wydobywa się wielka ilość alabastru, posiadającego szczególne własności jest on błyszczący w odłamie i łupać się daje na cienkie, przezroczyste plasterki; pod względem jednak mocy ustępuje alabastrowi z Bachmuta przywożonemu. Rolnictwo zostaje tu na bardzo miernym stopniu; pochodzi to jednak nie z winy gruntu, lecz głównie stąd, że ludność innym, bardziej korzystnym, a mniej starań wymagającym przemysłom, chętniej się poświęca. Zwierzchnia warstwa gruntu wszędzie prawie przedstawia czarną ziemię, bardzo tłustą i nadzwyczaj żyzną. W starożytności, za czasów osad greckich, K. był spichrzem ówczesnego świata; dziś nawet zdarzają się lata, kiedy jedno ziarno około 17 ziarn wydaje. Pomimo to, zboża tak mało sieją, iż ledwie na wyżywienie mieszkańców wystarcza; ze zbóż w powszechnem tu użyciu są pszenica arnautka, proso, jęczmień i owies; kukurydzę i tatarkę sieją w małej ilości; pieńki woale nie ma; len tylko w górzystej części, a tytuń uprawia się wszędzie. Hodowla bydła stanowi jodnę z głównych gałęzi przemysłu wiejskiego. Konie tatarskiej rasy są w ogólności małego wzrostu, lecz silne i zdatne do konnej jazdy. Prócz tego znajduje się tu kilka stadnin prywatnych rasy angielskiej i arabskiej. Sprzedaż koni jest dosyć znaczna. Bydło rogate, po większej części tak zwane ukraińskie, odznacza się pięknością i siłą. W K. hodują się także wielbłądy, używane do przewozu ciężarów po stepach bezwodnych i drogach grząskich szczególniej w powiecie eupatoryjskim i perokopskim; liczba ich wynosi tu około 6000 sztuk; para wielbłądów kosztuje od 150 do 200 rs. ; ciągnąć ona może ciężaru około 150 pudów na arbach wozach miejscowych o wielkich kołach i przebiedz na dobę około 13 mil drogi. Owce pasą się tu na otwarfem polu przez cały rok prawie. Stepy krymskie, pod wzglądem własności ziół i obfitości soli, są bardzo korzystne do hodowania owiec hiszpańskich i merynosów. Z innych gałęzi przemysłu wiejskiego na wzmiankę zasługują ogrodownictwo i uprawa wina; jedwabnictwo zaś, pomimo starań i opieki rządu, w bardzo miernym znajduje się stanie. Na brzegu południowym i w dolinach środkowych K. rosną wszystkie prawie drzewa krajów południowych figowe, migdałowa, oliwne; najlepiej jednak hodują się jabłka, gruszki i orzechy włoskie; śliwki i wiśnie są wyborne; winogrona najlepsze na brzegu poładnio

Krym