Obecnie parafia K. dekanat kutnowski, ma 5577 dusz. W początkach XVII w. K. były własnością Jana, a następnie Andrzeja i Jakoba Płockich v. Szczawińskich. W 1730 r. nabył te dobra Kaźmierz Włostowski, kasztelan krzywiński, zaś w r. 1755 Karol Saryusz Gomoliński, podkomorzy łęczycki. Pod koniec XVIII w. dobra K. przeszły na własność Stanisława Opackiego, chorążego ziemi wiskiej, a następnie stały się własnością Agnieszki hrabianki Opackiej, Rajmundowi Rembielińskiemu, pułkownikowi b. wojsk polskich zaślubionej. Obecnie dobra te stanowią własność Pelagii z hr. Zamojskich 1mo voto Rembielińskiej, 2do hr. Branickiej, niegdyś Ksawerego hr. Branickiego małżonki, i składają się z 10 folwarków, a mianowicie Błonie, Ostrowy, Bzówki, Wola Pirowa, Grodno, Perna, Pomarzany, Szubina, Morawce i Wysoka Wielka, ogółem rozległości włók 324, w pięknej glebie położonych. W Ostrowach znajduje się fabry ka i rafinerya cukru, jedna z największych w kraju, rocznie około 400, 000 korcy buraków przerabiająca; zaś w Błoniu, pod Krośniewicami, funkcyonowały młyn parowy i fabryka tabaki, gorzelnia i browar. Obecnie zakłady te nie istnieją. Park i ogród w K. stanowią wraz z pałacem, jedno z najpiękniejszych i najzamożniej urządzonych ustroni wiejskich w tej okolicy. Gmina K. należy do sądu gm, okr. II w miejscu, ma obszaru 14385 mr. i 6466 mk. 1867. W skład gminy wchodzą następne wsie i folwarki Bardzinin, Bielice, Cudniki, Cygany, Franki, Głaznów, Głogowa, Godzięby, Jankowice, Krośniewice, Kalinowa, Krzewie, Kopyta, Luboradz, Ludwików, Ławki, Miłonice, Miłosna, Mindalów, Morawce, Niegłoszew, Nowe, Ostałów, Pniewo, Pniewko, Podczachy, Pawlikowice W. , Pawlikowice Małe, Suchodoły, Skłuty, Stara Wieś, Szołajdy, Szubek, Teresin, Wychny, Wola Nowska, Wymysłów, Witów, Wysoka Wielka, Wysoka Mała, Włosków, Wroczyny, Zielonka, Piaski. W. W. i M. J. Krośniewice al. Gożdziec, pow. jędrzejowski, gm. Sobków, par. Chomentów. Krosno, wś i folw. , pow. noworadomski, gm. Przerąb, par. Bęczkowice Łaski, Lib. ben. I. 195 218, o 6 w. od Gorzkowic; ma 30 dm. , 230 mk. W 1827 r. 18 dm. , 166 mk. Do folw. Krosno należą wsie K. , Grabowiec, Maryanki i Ludwików. Rozległość folw. K. wynosi mr. 1517 grunta orne i ogr. mr. 686, łąk mr. 110, pastwisk mr. 162, lasu mr. 509, nieużytki i place mr. 50, bud. mur. 10, z drzewa 5. Wś Krosno os. 33, z grun. mr. 301; wś Grabowiec os. 7, z grun. mr. 17; wś Maryanki 08. 18, z grun. mr. 105; wś Ludwików os. 2, z gruntem mr. 12. Krosno, rus. Korosno z Guzikówką, miasto powiat, po obu brzegach Wisłoka i przy ujściu Lubatówki, wpadającej z lew. brzegu, do Wisłoka, pod 39 26 wsch. dł. od Ferro, a 49 43 płn. szer. , o 64 kil. od Rzeszowa. Niegdyś daleko większy, zamożny handlem, sławny szkołami i warowny gród, chełpliwie nazywający się małym Krakowem dla swych sześciu wspaniałych świątyń, licznych baszt i wieź, leży 263 m. npm. we wspaniałej okolicy. Od wsch. , płd. i zach. rozciąga się okiem niezmierzona równina, urozmaicona zaledwo dostrzegalnemi wzniesieniami, a daleko na płd. jakoby ramą uroczego widnokręgu zamknięta siną smugą Karpat; od płn. zaraz za miastem piętrzą się lesiste wyniosłości, sięgające do 425 m. bezwzględnej wysokości, u których sterczą w zieleni jodeł zdaleka widne ruiny Kamieńców, to jest zamków w Odrzykoniu i Korczynie, a dalej nagie skały w Czarnorzekach. Samo miasto dosyć regularnie zabudowane murowanemi domami na przestrzeni 85. 972. 14 arów, ma jeszcze trzy kościoły z 2ma klasztorami i kaplicę, jako pomniki swej minionej świetności, a w zachodniej stronie przedmieście Guzikówkę, przez którą przepływa Lubatówka; liczy według ostatniego spisu ludności bez przedmieścia 2593 mk. , z przedmieściem zaś 2810. W r. 1879 miało na 2318 mk. rzym. katol. 30 gr. katol, i 113 izrael. Mała stosunkowo ilość izrael. niezamożnych przyczynia się znacznie do utrzymania porządku i schludności w tem mieście. Przez miasto prowadzi gościniec z Korczyny do Frysztaka i drugi do Jasła, a w krótkim czasie ma tu być stacya kolei transwersalnej. Miasto ma majątku czynnego 219, 216 zł. w. a. , biernego 40546 zł, dochody w r. 1880 wynosiły 17, 422 zł. a rozchody 18880 zł. w. a. K. jest siedzibą sstwa, urzędu podatkowego, rady powiatowej, sądu powiatowego i notaryusza, ma 3 lekarzy, aptekę, szkołę wydziałową męską i 2klas. żeńską, urząd pocztowy, stacyą telegraficzną i parafią rzym. katol. Z finansowych zakładów ma tu filią towarzystwo kredytowo ziemskie, założone w r. 1867, fundusze w celu dawania pożyczek rękodzielnikom na 4 z tygodniową amortyzacyą, jest wreszcie dom przytułku założony przez Władysława Jagiełłę dla utrzymania 12 ubogich, posiadający zakładowego majątku 4350 zł. w. a. K. założył Kazimierz W. w r. 1342 podług Długosza sprowadził doń osadników niemieckich, opatrzył prawem magdeburskiem, opasał murami i zbudował paraf. kościół, co potwierdza Adam Nowodworski biskup przemyski dokumentem danym w K. 29 maja 1629 r. Ten kościół, wzniesiony w stylu gotyckim, z wysoką wieżą, która w połowie XVIII w. upadła, był dawniej pierwszym z bogactwa po katedrze krakowskiej, ma dotąd wiele pięknych grobowców i obrazów, 18 złoconych ołtarzy i piękną kaplicę św. Piotra, w której się

Krośniewiec

Kro

Krośniewice

Krosno