ka posągów pogańskich, między któremi odznacza się posąg Peruna ze srebrną głową i złotymi wąsami. Stał on na stokach zjazdu boryczewskiego. Ale Włodzimierz, zaślubiwszy Annę siostrę cesarzów greckich, Bazylego i Konstantyna, przyjął chrzest św. w Chersonie, w cerkwi Bogarodzicy. Wróciwszy do Kijowa dał rozkaz, aby zburzono ołtarze pogańskie i posągi. Posąg Peruna zwleczono też z góry, na której stał, i w Dnieprze utopiono. Następnie cały lud kijowski, niemniej z rozkazu księcia w rzece Poczajnie roku 988 ochrzeconym został. Jakoż Włodzimierz, niebawem po wywróceniu bałwanów, zajął się budową świątyń Pańskich. Najpierw dźwignął on cerkiew św. Bazylego, właśnie na tem samem miejscu, gdzie przedtem oddawano cześć bożyszczu Perunowi; następnie zbudował okazałą świątynię pod wezwaniem Bogarodzicy, którą wznieśli i przyozdobili sprowadzeni z Grecyi budowniczowie i artyści. Relikwie św. Klemensa papieża, ktore Włodzimierz przywiózł był z sobą z Chersonu, były ofiarowane przezeń do tejże cerkwi, przy której Anastazyusz z Chersonu biskupem został. Nadto książę ten ustanowił dziesięcinę ze wszystkich swoich grodów i włości, którą corocznie obowiązał się składać Anastazyuszowi, na utrzymanie tejże cerkwi Bogarodzicy, i od, składanej dziesięciny odtąd, , dziesięcinną nazwanej. Kijów zawdzięczał Włodzimierzowi naukę pisma i czytania, z powodu zaprowadzenia przy cerkwiach szkółek elementarnych. Włodzimierz miał dwa teremy jeden t. zw. Kameńterem, to jest dworzec zmurowany za czasów Olgi, a drugi za miastem na Berestowie. Miewał on u siebie w gościnie wielu dostojnych gości z różnych odleglejszych krajów; między innymi uświetniala dwór jego obecność Olofa czyli Clausa Triqwesona, który potem został królem norweskim, i tegoż matki, królowej Astridy. Sygurd, ich krewny, był jednym z bojarów Włodzimierza. Gościł tu niemniej Kuczug, ksiąźę połowiecki, który, zostawszy chrześcianinem, zasłużył na przyjaźń Włodzimierza, metropolity i bojarów. Posel; stwa po poselstwach z postronnych krajów, razwraz nawiedzały też dwór Włodzimierza. W r. 991 zjechało do Kijowa poselstwo z Rzymu, 992 z Polski i Czech. Posłom z Polski i Czech Włodzimierz wyprawił ucztę. Około 1008 r. książę kijowski poswatał swego syna Swiatopełka z księżniczką polską, córką Bolesława W. Bolesław zaś odprowadzenie córki swej do K. poruczył Rejbernowi, biskup. kołobrzeskiemu, który, odtąd tu przybywając, wykorzeniał pogaństwo i zasiew wiary Chrystusa w tych stronach uprawiał. Ale posądzony przez Włodzimierza, że namówił Swiatopełka do buntu, przypłacił to posądzenie więzieniem, w którem kilka lat przejęczał nim umarł. Nieco przedtem lab równocześnie, na dwór kijowski zawitał był inny niemiecki misyonarzapo stół. Był to św. Bruno, biskup merseburski; ten był wysłany od papieża do K. dla nawracania pogan, i on też nietylko u Włodzimierza znalazł przytułek i opiekę. Włodzimierz zatrzymał go. w swej stolicy cały miesiąc, a potem sam osobiście odprowadził do granic ziemi ruskiej, stykających się z krajem dziczy pogańskiej. Bruno udał się do Pieczyngów, gdzie przepędził całe pięć miesięcy, i gdzie ochrzcił 30 pogan; nadto zawarł przymierze z. Pieczyngami, bardzo korzystne i dogodne dla księcia kijowskiego i nareszcie powrócił do K. Tu św. Bruno poświęcił na biskupstwo jednego ze swoich towarzyszy, którego potem Włodzimierz wysłał wraz z synem swoim w poselstwie do ziemi Pieczyngów. Poczem mąż święty stolicę Rusi opuścił i udał się do krajów podbaltyckich ob. list pisany św. Brunona Bonifacego do cesarza Henryka w Ruskiej Biesiadzie na rok 1856, zeszyt I, i w Bibl. Warsz. na rok 1856 zeszyt sierpniowy. Ale Włodzimierz d. 15 lipca 1015 r. umiera w Berestowie, podzieliwszy jeszcze za życia pomiędzy synów swoich państwo swoje i każdemu z nich osobną wyznaczywszy dzielnicę, z których kijowska pierwsze śród innych trzymać miała miejsce. Tymczasem zaledwie umarł on, jak syn Swiatopełk, po zabiciu Borysa i Hleba, . osiada na tronie kijowskim; tegoż atoli roku 1016 Jarosław Nowogrodzki poraża go pod Lubeczem, i w Kijów swoję zajmuje kolej. Okoliczność ta, iż książę kijowski, jako najstarszy władzca, miał posiadać rodzaj przodkowania i pierwszeństwa, i pod imieniem wielkiego księcia zostawać na czele, była właśnie powodem, że K. odtąd się miał stać kością niezgody, nietylko w zatargu obecnym, ale, jak to zobaczy, i pomiędzy najpóźniejszymi potomkami włodzimierzowego plemienia. Swiatopełk pa swej porażce schronił się do Polski do teścia swojego Bolesława, który też na powrót wprowadził go do K. Gdy Bolesław Chrobry wjeżdzał do K. , w Złotą bramę, zwyczajem rycerskim, na znak wzięcia uroczystego w posiadłość, ciął swym mieczem, jakoby jaką bijka quodam boiice i nadszczerbiwszy go, zostawił na nim znak zwycięzkiego swojego zdobycia ob. Ditmara VIII, 16; Marcina Galla 1, 7; Szajnochy, Bolesław Chrobry i Świeżawskiego Epopeja. Ale zwycięzca nie zastał juz w K. Jarosława, który, na samą wieść o zbliżaniu się hufców polskich, umknął samoczwart do No wogrodu. Swiatopełk posiadł tron. Ale w tym czasie K. . doznał srogiej klęski. Wybuchł pożar i. wypaliło się 400 domów. Było to w 1017 r. Kijów odtąd po za pierwszy swój obręb rozszerzać się zaczął. Rządy jednak Swiatopełka niedługo trwały; Jarosław, pobiwszy Słownik geograficzny Zeszyt 37, Tom IV.

Kijów