mieścia, jest jedyną ulicą Krakowa, na której nie było nigdy kościoła. Równoległą do Floryońskiej jest ulica św. Jana, znacznie węższa, zamknięta kościołem oo. pijarów p. t. Przemienienia Pańskiego. Ten kościół, składający się z dolnej i górnej części w stylu barocco z facyatą projektowaną przez architekta Piaseckiego, fundowała w r. 1720 Elżbieta z Lubomirskich Sieniawska, do czego przyłożył się bisk. krak. Felic. Szaniawski i 1725 Jak. Wł. Morstin. Budowla stanęła na miejscu kaplicy przerobionej z domu pod bażantami, wojskiego nowogrodzkiego Jana Gorczyńskiego 1678 r. W ostatnich kilku latach odnowił go ks. Słotwiński i przybudował dom na internat. Przy tej ulicy jest jeszcze kościół św. Jana z klasztorem pp. prezentek; kościół w stylu romańskim z XII w. , fundacyi Piotra ze Skrzynny Bunina, został odnowiony w 1715 r. W 1726 umieszczono przy nim zakon pp. prezentek, założony 1621 przez Zofią z Maciejowskich Czeską, który dotąd zajmuje się wychowaniem młodzieży żeńskiej. Prócz tych dwóch kościołów stały w tej ulicy jeszcze dwa Jana Bożego z klasztorem bonifratrów, zniesiony za czasów rzpltej krakowskiej teraz szkoła realna, dawniej teatr i zbudowany na miejscu zboru ewangelickiego, zwanego Brogiem lub Landhausern, zburzonego przez pospólstwo 10 paźdz. 1580 r. ; N. Panny Maryi z klasztorem bernardynów, a od r. 1788 bazylianów, stanowiący obecnie część hotelu saskiego. Trzecia w tym samym kierunku ulica Sławkowska, z zachowanym kawałkiem łańcucha służącego do zamykania miasta w czasie trwogi, ma przy drugiej przecznicy od Rynku kościół św. Marka z klasztorem teraz ks. emerytów. Ten kościół zbudowany w r. 1257 przez Bolesława Wstydliwego dla zakonników cezarytów Fratres de poenitentia B. Martyrum w smaku romańskim, ma jeszcze tylko pomnik bł. Michała Gedroicia w tym stylu. Z zachodniej strony rynku wybiega najprzód do obszernego placu św. Szczepana ulica Szczepańska, której narożne kamienice starożytne po prawej niegdyś Morsztynów, w której się miał ukrywać Wilhelm rakuski przed przybyciem Jagiełły; po lewej krzysztofory. Całą długość tej ulicy zajmuje bok krzysztoforów o 36 oknach. Tutaj znajduje się teatr zbudowany w r. 1790 przez Kluszewskiego, ststę brzegowskiego, a 1843 i 1881 przebudowany; na placu zaś stały dwa kościoły św. Szczepana parafialny i św. Macieja, z parafialną szkołą Macieja z Miechowa, założoną w 1550, zamienioną potem na kolegium jezuickie, a prócz nich szpital p. Maryi z 1588. Te wszystkie budynki zrujnowano i opuszczone zburzono między r. 1796 a 1809. Druga ulica Szewska, dawniej Świecka, wywodzi swą nazwę, według Ambr. Grabowskiego Kraków i jego okolice, wyd. 3, 1836, str. 316, dop. 10 i Paprockiego Herby, p. 54 z tego, że wypędzonych przez Kaźmierza Jagiellończyka kanoników, stronników Jakuba z Sienna, wyprowadzono ze świecami do furtki w murach, przez tę ulicę. Trzecia ulica Św. Anny, dawniej żydowska, ma budynki uniwersyteckie Collegium majus T. fisicum, bibliotekę t. j. Collegium Jagellonicum, gimnazyum wyższe Władysławskie lub Nowodworskiego i kościół św. Anny. Gmach biblioteczny jest najpiękniejszym gotyckim budynkiem w Krakowie. Zaczęto go stawiać 1517 r. z funduszów profesora dra teol. Tomasza Obiedzińskiego. Ta częśó ma piękne występujące okno i zazębiony fronton. Po pogorzeli 1494 r. licho odrestaurowany, został ten gmach prawie z gruntu przebudowany we dług dawnego planu. Restauracyą rozpoczął w 1839 r, budowniczy Karol Kromer, dalej prowadzili ją Tomasz Majewski, Feliks Księżarski i radzca ministeryalny z Wiednia Józef Bergmann. Restauracyą ukończono w r. 1872. U wejścia znajduje się kaplica, a po drugiej stronie pokoik św. Jana Kantego, w dziedzińcu wspaniałe arkadowanie, schody, gotyckie wejście, posągi Jagiełły i Kaźmierza W. , tablice erekcyjne dawnych burs, a u poddasza szeregi popiersi znakomitości uniwersyteckich w kształcie fryzu, wykonane w 1872 r. przez Leona Picarda pod kierunkiem Jana Matejki. Wewnątrz znajdują się wspaniale drzwi z sali radzieckiej ze zniesionego ratusza. Gimnazyum przy św. Annie zostało wybudowane w r. 1634 z zapisu Gabr. Przemankowicza Władysławskiego a opatrzone funduszami na płace profesorów przez kawalera maltańskiego Bartł. Nowodworskiego. Być może, że dawny zakład w tem miejscu upadł w owym czasie, bo już w r. 1443 Hartman Schodel w Norymberdze wspomina w Commentarius de Sarmatia o sławnej szkole przy kościele św. Anny; chociaż to i do uniwersytetu odnosić się może por. Grabowski Kraków, 53. W gimnazyum jest piękna sala amfiteatr z portretami królów i fundatorów. Kościół św. Anny został założony w r. 1689, z funduszów Jana III i akademików, w stylu barocco na podobieństwo kościoła św. Andrzeja delia Valle w Rzymie. Przyozdabiają go z frontu dwie wieże i wysoka kopuła. Niezliczone marmury, wszystkie krajowe, rzeźby, sztukaterye, pomniki i malowidła przepełniają ten kościół i nie dozwalają się w nim rozpatrzeć. Architektem był Franc. Solari, malowidła na sklepieniu i ścianach są dziełem Karola Dankwarta z Nissy, sztukaterye Baltazara Fontany z Como. Godnemi uwagi są tu obraz Jerzega Eleutera w wielkim ołtarzu, ołtarz św. Jana Kantego dłuta Jana Liszkiewicza i pomnik Kopernika z napisem Sta sol, ne moveare pomysłu ks. Seb. Sierako

Kraków