limbowych. Na zewnątrz jest obrzucony gliną i mocno otynkowany. Wewnątrz piękne malowidła i Hozne napisy z pisma św. Jest tu także synagoga, licząca w miejscu 428, w całej zaś par. łac. 494 żydów 1878. . Kronika spiska wspomina o starym klasztorze w K. , powiada bowiem, Anno 1190 ist das Kays marker Nonnen Kloster, da jetzt und das Schloss stehet, erbauet worden und floriret. Również w. 1433 na górze Michała wznosiło się silne zabudowanie klasztorne, które husyci w pomienionym roku zajęli. Od r. 1648 znajdował się tu kośoiół słowacki, który nadzwyczaj rzadko otwierano. Według mniemania ludu pod nim sklep skarbami napełniony, lecz nieprzystępny, bo zamurowany. W pobliżu szkoła i szpital Bel, Prodr. 96. Inny kośoiół słowacki w ulicy zamkowej. Zamek kieżmarski posiadał pięć wieź, podwójny mur i fosę. Najwspanialsza brama znajduje się przy wejściu do zamku ze strony ulicy zamkowej. W roku 1628 odnowiono zamek. Na wspomnionej wieży znajdują się herb Thurzóna i Tökölych z napisem Turris fortissima, nomen Domini Stephanus Teokely, de Kesmark. Anno salutis 1628. Hanc renovari curavit. Kaplica, w nowszych czasach odnowiona, była również piękną, posiadała gustowną wieżyczkę z zegarem i krzyżem i była pokryta miedzią. Ołtarz bogato złocony, kazalnica kunsztowna, a malowidło wspaniałe. Pod kaplicą znajdowały się familijne groby Tökölych. Tu złożono także zwłoki żony Wojciecha Łaskiego, które 1575 r. z Koszyc tutaj sprowadzono. Na prawo od kaplicy ciągnął się szereg pokojów mieszkalnych, sal jadalnych, ozdobionych wspaniałymi malowidłami. Na lewo od kaplicy znajdowały się pokoje Tökölych z pięknym widokiem na obszerne ogrody. W środku na podwórzu stała studnia. Pod zamkiem znajdowały się więzienia. Wewnątrz murów zamkowych obszerne ogrody i sady. jakoteż zwierzyniec z sarnami i zającami. Nie brakowało tu także stawów rybnych. Tak opisuje nam zamek Bel. Dziś wszelka wspaniałość i wystawność zniknęly; widać tylko dobudowaną kasarnię, obok domu ubogich i szpitalu, jakoteż zachowanej kaplicy. Ratusz założono r. 1461, odnowiono i rozszerzono 1543. Wieżę ratuszową dobudowano r. 1642. W sali ratuszowej znajdują się portrety królów, którzy położyli zasługi koło dobra miasta, jakoteż tablica pamiątkowa na część Leopolda I, za panowania którego zamek przeszedł na własność miasta. W ratuszu odbywano wesela, uczty, zabawy z tańcami. Lyceum ewangielickie zbudowane r. 1778, rozszerzone 1822 r. Staraniem węg. towarzystwa karpackiego założone zostało tutaj Muzeum karpackie, obecnie mieszczące się w pomieszkaniu Dollera, wiceprezesa tegoż towarzystwa. Urząd pocztowy i tölegraficzny. Zakład kąpielowy i hotel TouristenHotel, założone r. 1879 przez przedsiębiercę Wincentego Meese go, Zakład kąpie. lowy nad Popradem, z pięknym widokiem na Tatry i z wszelkiemi wygodami. Miasto K. służy dla turystów za miejsce licznych i pięknych wycieczek w Tatry, zwłaszcza do 1 Alabastrowej groty ob. ; 2 Białego, Zielonego i Czerwonego stawu Kieżmarskiego; 3 do Kamiennego i Lejkowego stawu; 4 przez Białą Spiską Bela do Czerwonego Klasztoru, Czórsztyna, więc Pienin, Szczawnic; 5 przez Jaworzynę do Rybiego i Czarnego stawu nad Rybiem. do doliny Pięciu stawów polskich i na Szeroką Jaworzyńską. Za punkt zborny wycieczek z Kieżmarku we wschodnie Tatry służy dla wszystkich turystów dwór tatrzański czyli Tatrahaza, w dolinie Białej Wody, odległy od miasta 3 4 godziny. Jest tu restauracya. 7 pokojów gościnnych, zakład kąpielowy. Źródła Ascherson, Dr. Prof. , Ueber Chaerophyllum nitidum Wahbg, in den Waldungen bei Kesmark. Vhdlgen d. bot. V, f. d. Prov. Brandeaburg. 1864. Bruckmann, Dr. F. E. , Memorabilia Kesmarkina Epist. itin. Nro 88. Genersich Chr. , Merkwürdigkeiten der K. freist. Kesmark in Oberungarn. 2. Thle. Kaschau u. Leutschau. 1804. Geyer G. I. , Daten sus dem Witterungsgange der Sept. und Octobr. onate zu Leutschau und Kesmark in den J. 18621867. Zipser Bote, 1878, nr. 47. Klein Pal, Kesmark egalji viszonyai es az l877ik evben tett meteorologiai megfigyelesek havi es evi eredmenyei Kesm. lyceum ertesitvenye 1878. Klein Fal, Uiberblick der meteorol. Verhältnisse Kesmarks v. J. 1876. Zips. Bote, 1877, nr. 7. Kolbenheyer K. , Kesmark megassaga a tenger szine felett. Nemetbol ford. Votisky K. 1876. Kolbenheyer. , Wie gross ist die Seehöhe v. Kesmark Jhrb. d. ung. KarpathenVereins III, 1876 str 125. Kreichel Dr. Andr. , Beschreibung der k. freist. Kosmark v. J. 1778. Almanach v Ung. 1778; Zips. Bote 1877 nr. 19 i 20. Meteorologische Beobachtungen auf den Stationen Kesmark und Leutschau Jhrb. der. KK. Centralanetalt f. Meteorol. und Erdmagn. In allen Jhrg. . Whm. , Alte Kesmarks Gebräuche Zips. Auz. 1867. Leutschau. Das Kesmarker Schloss. Zips. Bote, 1866, nr. 33. Rozrzucone rozprawki i opisy znajdują się Müller es Vahot N. Napt. 1875, p. 149. Rajzzal. Emich. N. Napt. II. 1861, p. 147; Alman. v. Ung. 1778 p. 372. Mind. Gyüjt. IV. 1790, . 214. Györi tort. s reg. Füz. III. 1865, . 266344. M. . Kepekb. II. 1868, . 232, 334. M. Bruzen la Martiniere. Geogr. Lexic. VI, 1746, . 861 itd. Oprócz tego w wieku XVII pisali o tem mieście Dawid Fröhlich i Andrzej Stuber, następnie Bel i Wagner. Profesorowie Bohus i Mois

Kieżmarek