markt, Keisenmarkt, Kezenmarkt, Kayszmarkt. Miasto K. leży na praw, brz. Popradu, między nim a rz. Lubicą, uchodzącą poniżej K. do Popradu, a opływającą mato od wsch. Obszar K. graniczy od południa z Werbowem Mensdorf, wschodnią ścianą przypiera do obszaru Lubicy Leibitz; od płn. z Białą Spiską Bela, Strażką Nehre i Rokusami; od południozachodu z Huncowcami, Małym Sławkowem i Forbergiem. Granica północ. zachod. obszaru K. ciągnie się grzbietem Tatr; wyszedłszy bowiem na Rakuzański szczyt 2040 m. , zbiega po pod Kieżmarski szczyt, na grzbiet łączący Łomnicę z Baranimi Rogami. Od tychże Baranich Rogów grzbietem głównym ciągnie się przez szczyty Kołowy 2425 m. i Jagnięcy 2235 m. na północ, a stąd zwraca się na wschód, potem północ, okrążając ę czyli Twarożnę l818 m. od płd. i wsch. , schodzi do doliny Koperszad Przednich, z której wybiega na grzbiet, Tatr Bielskich, , którymi bieży przez Jatki po Wielki, Koszar Stirnberg, skąd spuszcza się na południe ku Czerwonym Glinkom, schodząc z pasma tatrzańskiego ku dołowi. Rynek msta leży pod 49 8 płn. sz. g. a 38 6 wsch. dłg. g. Ferro. Wzniesienie msta 666, 7 m. i 668. 4 Townson, 604. 7 m. Wahl. . 620. 7 m. Oesfeld, 610. 3 m. Steczk. , 623. 7 m. Beudant; dom zajezdny w rynku 596 m. Zejszner; oberża pod Królem węgierskim 628. 2 m. Kreil; ogród Nendtwicha na. zach. krańcu msta 623. 6 m. . Kreil; poziom wieży ratusza 628. 5 m. Kreil, pom. bar. , 617. 7 m. Kreil pom. tryg. ; 619. 8 m. C. Rothe, 638 m. Kolbenh. ; rynek 636 m. szt. gen. , 621. 8 m. Fuchs; wzniesie nie dawniejszej stacyi meteorologicznej pod zarządem prof. Furesza, według obliczenia prof. dra Karlińskiego, 644. 01 m. ; obecna zaś stacya istniejąca od września 1874 według obliczenia Karlińskiego 646. 21 m. ; według obliczenia dyr. król. zakł. meteor. w Budzynie 635. 7 m. Piaskowiec karpacki, Średnia ciepłota roczna dla r. 1853 była 5 71 C, dla r. 1854 zaś 5. 73 C; w przecięciu wypada 5. 72 C. Ciepłota wody w źródle zwanem Studnią węgierską 7, 8 R. przy ciepł. pow. 15 7 R. Kreil. Na północ msta, naprzeciw ujścia Lubicy, wznosi się góra Galgonberg 711 m, na półn. wsch. góra zamkowa Schlossberg; za nim na wsch. Bromberg Praimberg, 764 m. i Blaschrand 762 m. ; na południe zaś Dürrer Berg 625 m. . Od Brombergu dalej na północ rozlegają się obszerne, lesiste wzgórza, Goldberg zwane. Najwyższy punkt jest 811 m. Mają się tu znajdować do 20 sążni głębokości wykopane doły, z których wydobywano obficie złoty piasek. W czasach wojowniczych miano je zasypać. Dziś miejsce zarośnięto lasem Genersich, r. 1805. W tej tu okolicy miano znachodzić rzymskie monety Genersich. Po stronie zachodniej Popradu, tem samem msta, rozciąga się wzgórze Michaeler Feld Michalskie Pok, między patokami Forberskim a Białą Wodą; wzniesienie 684 m. n. p. m. Od tych wzgórzy dalej na północ, między Białą Wodą a potokiem Tiefer Grund, rozciąga się połogie wzgórze Steinrück 698 m. półn. zach. czubek. Od niego na północny zachód wznosi się lesista góra Loeeser Berg 742 m. . po półn. stronie Białej Wody; za nią ku zachodowi las sięgający aż po Przysłop Bialski Stoesschen, 1531 m. , zwany Grosser Wald. czyli Wielki Las kieżmarski, z licznymi bagnami, o których pisze Wahlenberg, że obfitują w podalpejskie rośliny północne. Oprócz główną rzeki Popradu mamy na obszarze K. licznedopływy jego, a zwłaszcza dolny bieg Werbowskiego pot. na granicy z Hun cowcami, dolny bieg Lubicy z potokiem Twaróżnią Durand; w północnejStronie Goldseifen Bach, u stóp południowych góry Goldberg; potoki Werbowski, Lubica i Goldseifen uchodzą do Popradu z praw brzegu. Z lew. brzegu zasilają Poprad potoki Kand, Forberski, Biała, Woda i Tiefer Grund, Potok Biała Woda. Weisswasser należy w całości do obszaru KOprócz tego leżą na obszarze K. stawy tatrzań, skie spiskie, a zwłaszcza 1 Białe stawy ob. z którychpółnocny Białym kieżmarskim zwau ny, wynoszący 0. 105 hektera, o wzniesieni; 1543. 8 m. Blasiuś, 1564. 7 m. Pauliny 1560. 7 m. Loschan, 1579. 8 m. Townson 1594. 8 m. Steczk. , 1601. 4 m. Wahlenb. 1612. 2 m. Korzistka, 1613. 8 m. Steczk. 1622. 3 m. Fuchs, 1697 m. Oesfeld, 1613 m, szt. gen. ; 2 Czerwony staw kieżmarski ob. 3 Zielony staw kieżmarski o pow. 0, 51 ha. . 1538 m. szt. gen. ; 4 Czarny staw kieżmarski b. . Stawy te są własnością miasta K. Lu dność msta wynosi 4363 dusz, która rozdziela się na 1765 dusz rz. kat. , 48 grkat. , 1915 prot. , 207 nieun. , 428 żydów Szem. dyec. sp. 1878. Miasto handlowe, dostarcza zboża, wi na i owoców; również płóciennictwo rocznie 200, 000 300, 000 łokci i barwierstwo. Utrzy muje stosunki handlowe z Pesztem i Debreczynem. Kościół łaciń. p. w, św. Krzyża pocho dzi z w. XV. Nad bramą, naprzeciw zakrystyi, czytamy rok 1486, jako rok ukończenia budo wy kościoła Wagner, Analecta Scepusii, II, 343. Tymczasem już w r. 1444 używano ko ścioła, jakkolwiek budowa jego nie była skoń czoną, do służby bożej, gdyż tego roku biskup Grzegórz nadał 70dniowy odpust wszystkim, którzy odwiedzą kościół św. Krzyża w K al bo przyczynią się czemkolwiek bądź do ukoń czenia budowy jego Genersich, Gesch. Kesmarks, II, 88. W księdze darowizn miasta Kieżmarku od r. 1480 do 1494 czytamy kilka znacznych nadań; między nimi król węgierski 100 złr. , a palatyn i nadżupan Stefan Zapolya

Kieżmarek