ski i w przymierzu z Polską i w niemałych z tąż rzpltą wojnach; aż r. 1674 część ich przeszła pod panowanie Rossyi. Kozacy dońscy, czyli Dońce nad brzegiem rz. Donu osiedli. R. 1549 poddali się Rossyi. Kozacy jajkowscy, osiedli po nad brzegami rzeki Jaiku, zostawali oddawna pod protekcyą Rossyi, prawie zawsze w wojnie przeciw Tatarom; rozbijali po morzu Kaspijskiem. W Słowniku Lindego znaleźć można różne dawne etymologie wyrazu Kozak od kozy, Kapczaków, Chazarów i t. p. Szafarzyk Staroż. , przekład pol. I, 56 do Kazachów czyli Kasogów, dawnej nazwy Czerkiesów, ucieka się. Najpewniejszy jest wywód Miklosicha od dżagatajskiego gazag, żołnierz lekkozhrojny Fremdw. , Kazaki. Przejście a na o meże nastąpiło pod wpływem wyrazu koza. Na Litwie zwą Kozaków Kozuniami. J. Karłowicz Pam. fizyogr. II, 503. Por. Ukraina Małoruś, Sicz i t. p. Kozacza góra, niem. KosakenBerg, male wyniesienie pod Toruniem, w granicach wsi Mokre, pow. toruński, niewiadomo jakiej okoliczności zawdzięcza swą nazwę. Ob. Ossowski, Mapa archeol. Prus zachodu. , str. 98. Kś. F. I Kozacze, por. Kazawczyn. Kozaczka, ob. Kozacka. Kozaczki, wś, pow. latyczowski, gm. Wójtowce, par. Latyczów. Ma 90 dm. , 600 mk. , 840 dzies. ziemi włośc, 510 dzies. dworskiej. Cerkiew p. w. N. M. P. dla 816 parafian, ma 58 dzies. ziemi. Należały K. do ststwa latyczowskiego, darowanego hr. Morkowowi, dziś spadkobierców jego Oboleńskich. Lr. M. Kozaczki 1. wś rząd. , pow. dzisieński, o 6 w. od Dzisny, 1 okr. adm. , 3 dm. , 30 mk. 2. K. , wś pryw. , nad rzeką Pławinką, pow. dziśnieński, o 30 w. od m. Dzisny, 1 okr. adm. , 10 dm. , 93 mk. 1866 Kozaczów, potok łączny, wypływa w obrębie wsi Kamionki Małej, w pow. kołomyjskim, w płd. zach. jej stronie. Płynie moczarowatemi łąkami na płd. wsch. , tworząc granicę między Kołomyją z jednej, a Piadykami z drugiej strony. Wpada z praw. brz. do pot. Kołomyjki czyli kołomyjskiego, dopływu Prutu. Długość biegu 9 kil. Według Kummersberga mapy Galicyi sekc. 49, potok Kozaczów wpada do Prutu, a Kołomyjski potok do Kozaczowa. Kozaczów, potok, ob. Dobrowódka. Kozaczówka 1. al. Kozakówka, wś, pow. Winnicki, gm. Brahiłów, należy do klucza bra hiłowskiego, dawniej Żukowskich, nabytego w ostatnich czasach od Meka przez ks. Gorcza kowa. 2. K. , ob. Kozakówka. Dr. M. Kozaczówka, wś, pow. borszczowski, par. gr. katol. Boryszkowce, leży u zbiegu Zbrucza z Dniestrem, pod 44 20 dług. geogr. , najdalej na wschód wysunięty punkt Galicyi, ma st. poczt. , komorę celną, zakład kontumacyjny, cerkiew filialną i 821 mk. F. S. Kozaczyzna, mko, pow. nowoaleksandrowski, okr. polic, sołocki, o 40 w. od Nowoaleksandrowska, blisko dr. źel. warszaw. petersb. , 3 dm. , 31 mk, cerkiew prawosł, i gorzelnia. W XVIII w. dziedzictwo Butlerów, którzy tu 1745 r. fundowali monaster bazylianów p. w. Narodz. N. M. P. , później własność Bielikowiczów, dziś Edwarda RadeckiegoMikulicza. Dobra K. mają 953 dzies. rozl. Kozaczyzna 1. część Ponikowicy i cegiełnia, pow. brodzki. 2. K. , przys, wsi Lit winy, Kozadawińce, mylnie, ob. Kozodawińce. Kozak, wś, pow. włodawski, gmina i par. Hańsk, ob. ; 3 dm. , 12 mk, 136 mr. rozl. Kozak, wś, pow. nowogradwołyński, gm. korecka; włościan dusz 83 ziemi włościan. 386 dzies. Należał niegdyś K. do dóbr koreckich, obecnie do hołownickich, własność Załęskich. Kozak, futor nad rz. Rudą, do ruczaju Gniłopiaty wpadającą, pow. Winnicki, par. Pików. Kozak, młyn, pow. ostrzeszowski, 1 dm. , 18 mk. , należy do wsi Tokarzewa. Kozak, młyn, niem. Koaókmühle w pow. olesińskim, należy do gminy Sternalice. Kozaki, wś, pow. biłgorajski, gm. Łukowa, par. Babice. W 1827 r. było tu 7 dm. , 161 mk. Kozaki 1. wś nad jeziorem, pow. trocki, 2 okr. adm. , 42 w. od Trok, 9 dm. , 120 mk. kat. 2. K. , wś, pow. wileński, 4 okr. adm. , o 39 w. od Wilna, 5 dm. , 36 mk. katol. 3. K. , zaśc. szlach. , pow. wileński, 3 okr. adm. , o 51 w. od Wilna, 1 dm. , 20 mk. , z tego 15 katol. , 5 izr. 4. K. , zaśc. szlach. , pow. wileński, 3 okr. adm. , o 51 w. od Wilna, 1 dm. , 17 mk izr. 5. K, zaśc. włośc, pow. wileński, 3 okr. adm, , o 511 2 w. od Wilna, 2 dm. , 15 mk katol. 6. K. , zaśc. szlach. , pow. wileński, 3 okr. adm. , o 52 w. od Wilna, 1 dm, , 5 mk. katol. 7. K. , wś gminy pohoskioj, pow. dzisieński, 3 okr. adm. , o 63 w. od Dzisny, 8 dm. , 130 mk. prawosł. 1866. Kozaki I. wś, pow. szawelski, gm. poszwityńska, 43 osad, 196 dzies. Igo gat. 2. K. , folw. tamże z młynem wodnym i austeryą, wchodzą w skład ekonomii szawelskiej hr. Zubowa. J. Godl Kozaki, wś, pow. kowieński, należy do dóbr Kamieńszczyzna. J. K. G. Kozaki 1. wś, pow. rossieński, par. girdyska. 2. K. , dobra, pow. rossieński, par. kołtyniańska, dziedzictwo Żylewiczów, 1862 r. Wilbika. 3. K. , wś i dwór, pow. rossieński, par lalska. Dwór własność Iwanowioza 1862. Kozaki, wś, pow. miński, 1 okr. polic, gm. Pieńkowicze, mk. 11; własność Skirmunta, na leży do Olbrychtowa. Kś. m. Kozaki 1 grupa domów w Bordnlakach, w pow. brodzkim, w płn. wsch. stronie obsza

Kozacza Góra

Kozacza

Kozaczka

Kozaczki

Kozaczów

Kozaczówka

Kozaczyzna

Kozadawińce

Kozak

Kozaki