służył za tło do powieści Krwawe dzieje Maeowsza Korresp. Płocki, r. 1879. Przy kopaniu fundamentów pod dwór obecnie istniejący, w miejscu w którem zapewne stał zamek I Krystyna, znajdowano stare monety i szczątki kości ludzkich. Do folwarku K. należy wieś K. , osad 16, mr. 21 i wieś Dziewanowo osad 5, mr. 6. Ad. Gr. Kowalewo, 1 Boguszyce, wś i folw. , pow. sierpecki, gm. Białyszewo, par. Gozdowo, odl. o 12 w. od Sierpca; 7 dm. , 81 mk. , 164 mr. gruntu, 86 nieuż. ; ziemi folw. 170 mr. 2. K. Podbore, wś i folw. , pow. sierpecki, gm. Białyszewo, par. Gozdowo; 9 dm. , 92 mk. , 501 mr. obszaru, w tem 383 mr. ziemi folw. 3. KShoruphi, wś i folw. , pow. sierpecki, gm. Białyszewo, par. Gozdowo, odległe o 15 w, od Sierpca, ma wiatrak, 8 dm. , 80 mk. , 338 mr. gruntu, 76 nieuż. , w tem 302 mr. ziemi folw. Kowalewo 1. wś, pow. mławski, gm. i par. Dąbrowa; odl. o 14 w. od Mławy, ma urząd gminny, szkołę, wiatrak i karczmę, 29 dm. , 361 mk. , 1315 mr. gruntu, 25 nieuż. Pomiędzy tą wsią a Kowalewkiem rozpoczynają się rozległe błota, 9 w. długie, a 1 do 2 w. szerokie. Folw. KowalewoDozin z wsią Kowalewo i Dozin, od rz. Wkry lub Działdówki w. 10; rozległy mr. 1238 grunta orne i ogr. mr. 632, łąk mr. 283, pastwisk mr. 113, lasu mr. 176, nieuż. i place mr. 32; bud. mur. 4, z drzewa 8; płodozmian 5 7 i 11polowy; gorzelnia, pokłady torfu; wś K. osad 55, z gruntem mr 509; wś Dozin os. 10, z grun. mr. 238. 2. K. Borek, folw. , pow. mławski, gm. i par. Dąbrowa, odl. o 10 w. od Mławy, 1 dom, 17 mk. , 253 mr. gruntu, 2 nieuż. Kowalewo, wś, pow. szczuczyński, gm. Lachowo, par. Grabowo. W 1827 r. było tu 12 dm. , 30 wł. Kowalewo 1. wś pryw. , nad rz. Dźwiną, pow. dzisieński, o 4 w. od Dzisny, 1 okr. adm. , 6 dm. , 48 mk. , prawosł. 2. K. , wś pryw. , pow. dziśnieński, o 42 w. od Dzisny, 1 okr. adm; , 5 dm. , 61 mk. prawosł. 1866. Kowalewo, folw. , pow. nowoaleksandrowski. Niegdyś atfeynencya dóbr Dryświaty Łopacińskich, później KoziełłówPaklewskich, 896 dzies. rozl. Kowalewo 1. niem. Kabele wś, pow. wschowski, niedaleko rz. Baryczy; 91 dm. , 460 mk. , 457 ewang. , 3 katol. ; 53 analf. Poczta w Szlychtyngowie o 6 kil. ; st. kol. żel. w Drzewcach Driebitz o 9 kil; st. kol. żel. i tel. we Wschowie Fraustadt o 10 kil 2. K. , wś, iow. kościański; 11 dm. , 113 mk. , wszyscy katol; 15 analf. Poczta, stacya kol żel i tel. w Grodzisku Graetz o 8 kil 3. K. , folw. , 2 dm. , 31 analf. , należy do dom. Ujazdu. 4. K. , dom, pow. chodzieski; 1537 mr. rozl; niegdyś własność Andrzejewskiego; 8 dm. , 98 mk. ; 24 ew. , 74 katol 56 analf. Poczta w Mar goninie o 4 Kil; st. kot żel. Białośliwie Weissenhöhe o 18 kii. 5. K. , niem. Grünhagen, wś, pow. szubiński; 34 dm. , 402 mk. ; 342 ew. , 60 katol; 74 analf. Poczta w Szubinie o 6 kil; st. kol. żel i tel. w Nakle Nakel o 26 kil. 6. K. , wś, pow. gnieźnieński, między jeziorami, 22 dm. , 168 mk. , 48 ew. , 120 katol; 82 analf. Poczta w Rogowie o 8 kil; st. kol żel. i tel. w Gnieźnie o 22 kil Por. Lib. ben. Łaski I, 84 i 133. M. St. Kowalewo 1. niem. Schönsee r. 1833 przezwane, miasto niegdyś, dziś targowisko Marktflecken, pow. toruński, na bitym trakcie toruńsko brodnickim i golubskokowalewskim; także wiedzie nowy trakt bity do pół mili odległej st. kol żel Kowalewa; nad małą strugą i jeziorem, przy granicy brodnickiego pow. , 1 1 2 mili od granicy polskiej. Obszaru liczy mr. 3313, bud, 244, dm. 107; katol. 630, ew. 309. W miejscu jest kościół katol. parafialny, zbór luterski, szkoła kilkokl elementarna, poczta, apteka. Omnibus parę razy na dzień zajeżdża na dworzec. Na czele gminy stoi t. z. sołtys król, z 6 odr. 1850 obieralnymi ławnikami. Dochody i rozchody wynoszą rocznie około 981 tal. Targi dwa razy się odbywają, na bydło, konie i kramne. Tuż przy K. znajduje się a K. folw. , r. 1868 przezwany Schön see, obszaru liczy mr. 717, bud. 28, dm. 14; katol 92, ew. 81. Parafia, szkoła, poczta w K. b K. nowe, niem. Neu Schönaee, folw. , r. 1822. założony, obszaru mr. 698, bud. 14, dm. 5; kat, 28, ew. 17. Parafia, szkoła i poczta, jak wyżej. Wysoki wiek tutejszej osady stwierdzają różne wykopaliska nowszemi czasy napotykane. I tak wydobyto w torfowiskach, ciągnących śię na rozległej przestrzeni od zach. połu dniowej strony K. ku wsi Szychowu, 4 narzędzia z rogu jeleniego, które t. zw. palafifcy czyli mieszkania nawodne na tem miejscu wskazują. Znaleziono także przy K. dwie fibule, jedne brązową, drugą miedzianesrebfną, które najprawdopodobniej z grobów rzędowych pochodzić mogą. Dwie urny z K. , w Toruniu przechowywane, jedna maleńka, t. zw. łzawnica, druga nieco większa, z szczątkami wyrobu żelaznego, należą, według wszelkiego prawdopodobieństwa, do urn odosobnionych. Miejsce jednak cmentarzyska tych urn niewiadome. Ob. G. Ossowski, Mapa archeol Prus zachod. , str. 3, 16 i 91. Dawniej było K. miastem warownem. Zamek kowalewski należy do najstarszych w chełmińskiej ziemi. Od początku bardzo był obronny. Kiedy w czasie drugiego napadu prusacy pogańscy wszystkie już sąsiednie zamki zdobyli, kowalewski z małą tylko załogą utrzymał się, nawet klęskę dotkliwą zadał nieprzyjaciołom których dowódzca Diwan poległ tu wśród oblężenia. No

Kowalewo

Kowalewo