gm. Kościelisk, na Podhalu nowotarskiem, jeden z trzech potoków, tworzących Czarny Dunajec ob. . Jest on zlewiskiem trzech potoków górskich Iwanowskiego, Pyszaiańskiego i Tomanowskiego. Łączą się one pod polaną Smytnią w górnej części doliny kościeliskiej, na wys. 1100 m. Janota. Tak powstały potok, mylnie Czarnym Dunajcem ob. zwany, płynie pięknym wyłomem górskim wprost na północ wartkim biegiem. Przyjąwszy z prawego brzegu potok, w czasie ulew tylko jawiący się z szczeliny Krakowa, mija polanę Pisaną, Bramę Kraszewskiego, gdzie z prawego brz. przyjmuje trzy potężne strumienie, wypływające z źródła Lodowego czyli Zdroju Goszczyńskiego, przerzyna Stare Kościeliska, gdzie z prawego brz. przyjmuje potok z Miętusiej doliny, następnie Wyźnią i Niźnią Miętusią Kirę, trzy części dolnej doliny kościeliskiej, a koło tracza i leśniczówki opuszcza tęż dolinę. Przerżnąwszy drogę z Zakopanego do Witowa wiodącą, zwraca się na północny zachód, i wkrótce przechodzi na obszar Witowa a na polanie Roztokami zwanej łączy się od lewego brzegu z potokiem Chochołowskim, który nieco powyżej przyjął z prawego brzegu Lejowy potok, dając początek rzece Czarnemu Dunajcowi. Że niema najmniejszej słusznej podstawy narzucać temu potokowi nazwę Czarnego Dunajca, czyt, artykuł Czarny Dunajec T. I, str. 765 i 766, jako też Chochołowski potok T. I, str. 596 i 597; również szukać źródła Oz. D. w wypływie pod Pisaną, lub w zdroju Goszczyńskiego, czyt. art. Kościeliska dolina. Długość K. p. od połączenia się źródlanych potoków Iwanowskiego, Pyszniańskiego i Tomanowskiego czyni 9 kil. Połączenie się pot. K. i Oh. 846 m. Kolbenheyer. Część potoku tego przepływającego obie Miętusio Kiry ma no sic miano Kirowego potoku Eljasz W. . Br. O, noKościelisko, ob. Kościeliska, wś, pow wotarski. Kościelna góra, ob. Kamieński potok. ob Koscielna Jania, niem. Kirchenjahn, Jania, Kościelna Wieś, wś, pow. nieszawski, gm. Osięciny, par. Kościelna Wieś, stanowi jedne całość z kolonią Sęczkowo i drugą kol. Zielińsk oraz i kolonią na gruntach probostwa utworzoną Włodzimierką. Ogólna rozległość togo terytoryum włók 104; dworskiej ziemi włók 59, reszta włościan i małorolnych. Istniał tu młyn parowy i fabryka narzędzi rolnicz. z produkcya na 6000 rs. rocznie, zajmująca 15 robotników, przeniesiona do Osięcin. Kościół z kamienia polnego nawa na wapno, wiązany dębami tylko ze skóry odartemi; presbiteryum zaś z cegły na wapno sadzonej. Jest odwieczny lecz przez kogo wybudowany, milczą akta. Tradycya przypisuje fundacyą Piotrowi Duninowi; istotnie niektóre części noszą wyraźnie piętno XII wieku. Kościół zdaje się powstał pierwej niż sama wieś, która od niego otrzymała nazwę. Wedle podania miejscowego, jakiś Klimek, rycerz czy też możny pan, miał być tej i obszernych wło ści panem. Kopce tu i w ościennej wiosce Bodzanówku wśród bagnisk sypane, dowodzą, że te miejsca były odwiecznemi siedzibami i wa rowniami. Później miał tu być panem jakiś Glinka, który w wykopanych kanałach po so bie zostawił pamiątkę. Takie same spotykamy w Krzywosądzu, Bełszewie i Morzycach. W r. 1639 Kościół czyli Kościelna Wieś należała do Marcina Zakrzewskiego. Przed tą epoką kościół zdaje się był dobrze uposażony, gdyż przy nim znajdowało się 6 księży. Jakiś czas kościół ten zostawał w ręku różnowłerców. Do parafii Kościelnej Wsi należą wsie Kościelna Wieś i folwark Pułkownikowo, Sęczkowo, Zielinek, Włodzimierką, Krotoszyn, Ruszki, Pocieszyn, Bodzanówek, Bitno, Mała Ujma, Bartłomiejewice wieś i kolonia, Zagajewice, Leka rzewice wieś i kolonia, Osłonki, Żakowice, Ko nary. Parafia składa się z 3000 dusz. Por. Koszczały, Ant. Ziel. Kościelna Wieś. wś i folw. nad strum. b. n. , pow. kaliski, gm. Kalisz, par. Kościelna Wieś, odl. 7 w. od Kalisza. Posiada kościół par. murowany z 1661 r. lecz dawniejszej fundacyi, dom schronienia dla 10 starców i kalek. W r. 1827 było tu 99 dm. , 802 mk. , obecnie wś ma 175 dm. i 1014 mk. , folw. 13 dm. , 115 mk. ; obszar dworski ma 1758 mr. rozległości. Kościoła tutejszego fundacyą przypisuje tradycya Piotrowi Duninowi ze Skrzynna. Roku 1209 przez Mieczysława Starego księcia wielkopolskiego uposażony kościół wsiami Góra, Rosiciewo, Krąkowo, Kliszowe, Nędzerzewo, Lisiec i innemi, które w różnych czasach utracił, tylko Kościelna Wieś, Borczysko, Krzywosądowo, Piotrowo, Głogowe i część Pawłówka sobie zostawiono do r. 1797, w którym, na mocy dekretu króla pruskiego, wszystkie wsie temu kościołowi odebrane i oddane w prywatne posiadanie radcy królewskiemu Friebenfeldowi. Przełożonemu zaś kościoła naówczas Sebastyanowi hr. Sierakowskiemu naznaczono pensyi 1000 talarów i dziesięciny. Niedługo, gdy żadnej pensyi nio dostawał, przełożony musiał tylko utrzymywać się z funduszu dla 2 wikaryuszów przeznaczonego. Prepozytura najprzód była dla zgromadzenia oo. benedyktynów tynieckich ustanowiona, w 1781 r. zamieniona na świecką; przełożonym był kanonik koleg. kaliskiej. Niegdyś lud tych wsi był wolny od wszelkich podatków i służebności królewskich. Struktura kościoła przedstawia krzyż z kaplicami Matki Boskiej bolesnej i św. Benedykta, ołtarzy 7 z gipsu sztucznie wyrobionych. Obrazy w r. 1872 odnowiono; cmentarz murem ka

Kościelisko

Koscielna  Jania