Korytna, ob. Rosawa, Korytne. Kortne, Korytno, wś z folw. , pow. ostrogski, okr. polio. 3, zarząd gminny w Pererosłem, chat włośc. 35, ludność dusz męs. 125, ziemi włośc. 466 dz. , dwors. 581. Graniczy K, z Juwkowcami, z któremi stanowi nierczdrielną całość pod względem gospodarskim. Parafia prawosł. w Siekierzyńcach, rz. katol w Kuniowie. Ziemia pszenna, glinka z czarnoziemem; i głębiej wapień. W uroczysku zwanem NadyBzeń, dziś wytrzebionem i rozkolonizowanem, są siady cmentarzyska z epoki krzemiennej. Naukowe badania na miejscu robił w 1878 r. członek bałtyckiego towarzystwa archeologicznego Władysław Rupniewski, odszukane zaś okazy; jako to urny, krzemienne groty, strzały, siekierki odesłano do gabinetu w Dorpacie. Majątek ten należy obecnie do Bolesława Rupniewskiego, nabyty od ks. Jabłonowskich w 1844 r. ; ci zaś wzięli go drogą spadku po Koniecpolskich. Korytne, Korytno, węg. Korotnok, wś w hr. Spiskiem Węg u stóp góry Braniska, założona 1297 r. , kościół kat. filialny, 152 mk. Korytnia, wś i b. stacya pocztowa przy dawnym trakcie ze Smoleńska do Orszy, o 23 w. od Smoleńska. Korytnica, jestto nazwa dawana osadom położonym na wyniosłych brzegach rzek lub w wązMch dolinach utworzonych przez rzeki śród gór lub wyżyn. Wszystkie cztery Korytnice w obrębie królestwa kongresowego położone sa w tych warunkach. Korytnica, 1. wś i folw. , pow. węgrowski, gm. i par. Korytnica. Posiada kościół par. murowany, sąd gminny IV okr. , urząd gminny. Wś ma dm. 72, mk. 680, ziemi 780 mr. Dobra K. mają ziemi ornej 1500 mr. , łąk i pastwisk 810 mr. , lasów 1550 mr. Położenie spadziste, grunta pszenne, żyzne, stoczyste, od 1882 irrygują się nad Liwcem. Gospodarstwo płodozmienno 13polowe, gorzelnia parowa. Wś zabudowana w dwie równoległe ulice; główna z nich brukowana. Budowle folwarczne, murowane, , tworzą obszerny czworobok. Na folwarku znajduje się fabryka oleju i fabryka sera limburskiego, zwanego Ronikierowskim, od lat 30 egzystująca. Dwa wiatraki. Cztery jarmarki. Par. Korytnica składa się z 28 wsi i 5000 dusz, istniała ona już w r. 1475. W 1528 Anna ducissa Masoviae virgo, dedit litoras consensus super in corporatione Eccl. parochiałis pro mensa oommuni mansionarior. Varsav. S. Joan. Kościół pierwszy nie wiadomo przez kogo i kiedy był postawiony, po spaleniu się którego Kajetan Węgierski, starosta korytnicki, wystawił kościół z drzewa w r. 1748. W r. 1880 parafia wystawiła nowy kościół murowany, blachą kryty, obszerny, bazylikę w stylu odrodzenia, według planu Podczaszyńskiego i Żochowskiego budowniczych. Korytnica starą jest osadą; już w r. 1419 wspomina przywilej, że X. Jam sterszy mazowiecki i ruski, nadaje 10 włók ziemi dla wsi Jaczewa od Korytnicy. Przywilej Bolesława X. mazowieckiego i ruskiego, ziemi warszawskiej, wyszogrodzkiej, zakroczymskiej, ciechanowieckiej dziedzica, nadaje 10 łanów ziemi dla wsi Rowiska w r. 1425. Przywilej X. Jana mazowieckiego, na 10 łanów lasu zarośla, dla wsi Kownaty, ze starostwa korytnickiego w roku 1472. Lustracya star. liwskiego z r. 1564 wspomina, iż Korytnica należała do starostwa liwskiego. W r. 1783 d. 3 września wydany został konsens króla Stanisława Augusta Kajetanowi Potockiemu, jenerałowi artyleryi, do ustąpienia prawa na starostwo korytnickie na osobę Szymona de Corticelli, szambelana Jego Królewskiej Mości. W r. 1785 starostą korytnickim był Kazimierz Rudzieński. Dzierżawił starostwo w r. 1789 Wincenty Szeliga Magier; później dzierżawili w r. 1790 Barankiewicz, w r. 1821 Adam Jaczewski, 1830 Ignacy Sobieski; ten ostatni, dzierżawca dóbr narodowych, kupił je od rządu 15 grudnia 1836 r. za 200 tys. złp. R. 1789 K. miała 34 dm. , 168 mk. . Od sukcesorów ostatniego kupił hr. Adam Ronikier za 120 tys. rs. w roku 1856. W r. 1874 od sukcesorów hr. Ronikiera kupił Tymoteusz Łuniewski, dzisiejszy właśoiciel. Do majątku Korytnica należy folwark Kąty Paryse, awuls Dębianka i grunta na Komoroszczyznie i Płaszczu. Do dóbr Korytnica wchodziły wsie Korytnica, Wola Korytnicka, Kąty Paryse, Otłogi, Bednarze, Lipniki, Jugi, Kupce, Maksymilianów, Ruda, Sakłak, wieś Kietlanka i folwarki Korytnica, Wola Korytnicka. Kąty Paryse i Dębianka. Gmina K. graniczy z gm. Borze, Jaczew, Ruchna, Starawieś i Łochów, ludn. 3420, rozl. 10557 mr. , s. gm. okr. i urząd gm. w miejscu, st. p. Węgrów o 11 w. odl. , do Siedlec 42 w. W gm. istnieją 2 gorzelnie w Popowie i K. , 3 cegielnie w Turnej, KorytnickiejWoli i Kątach Odłogach, oraz 1 szkoła w Maksymilianowie. W skład gm. wchodzą Chmielew, Górkigrubaki, G. bo rze, Józefin, Kietlanka, KątyBednarze, K. Ju gi, K. Kupcy, K. Lipniki, K. Odłogi, K. Pary sy. K. Sakłak, Korytnica, KorytnickaWola, Mak8ymilianiw, ,. Popów, Ruda, Sewerynów i Turna. 2. K. , wś i folwark, pow. garwoliński, grt. Sobolew, par. Korytnica. Posiada kościół par. murowany i szkołę. Liczy 45 dm. , 282 mk. W pobliżu leży Korytnicka albo Korycka Wola. W spisie wsi z 1827 figuruje K. bychawska 26 dm. , 111 mk. i K. trojanowska 17 dm. , 118 mk. . K. par. dek. garwolińskl dawniej łaskarzewski 4112 dusz. Kościół i par. erekcyi niewiadomej. Długosz już o K. wspomina; od 1773 r. istnieje tu kościół murowany. W 1813 r. spłonął a 1853 r. odnowiony za staraniem Jakóba Szymanowskiego, dzie Korytna Korytna Korytne Kortne Korytnia Korytnica