tu 15 domów, 79 mieszk. ; obecnie 15 domów, 112 mieszk. Br. Ch. Konopki, ob. Konopne. Konopki 1. niem. Konophen Dr. Toppen Sagen und Märchen in Masuren, 128, ma zapewne mylnie KnopM, Knopken, wś, pow. lecki, stacya pocztowa Milki Dr. Toppen 1. c. węgoborski, na polskoprus. Mazurach. W miejscu jest kościół prot. paraf. i szkoła. W par. tutejszej, w borze Borki, niedaleko dóbr Łękuk, znajduje się góra, którą powszechnie zowią Czarcia góra, z takiej przyczyny. Dawnemi czasy, mówią, mieszkał na tej górze gospodarz, któremu licho się wiodło inwentarz upadał, budynki się waliły, ledwo jeść co miał. Gdy nikt nie pomógł, udał się gbur do czarta o ratunek, który rzeczy wiście się zjawił o 12 godzinie w nocy i przyobiecał dać mu pieniędzy pełen korzec, jeżeli duszę mu zapisze. Na to gbur przystał, ale czarta oszukał; wyjął potajemnie dno z pod korca, postawił nad kupą kartofli i kazał sypać. Czart co sypie, to sypie, ale nie mógł dosypać. I tak ów gbur i do pieniędzy przyszedł i duszy nie stracił. Później rząd pruski górę tę odkupił i teraz tam mieszka leśnik borecki. Opodal domu wielki kamień z wymalowanym czartem przypomina powyższą legendę. Ob. Dr. Toppen 1. c. 128. W K. Wielkich dok. Hanfstengel r. 1475 Bernard von Balzhofen, komtur brandenburski, nadaje Jerzemu sołtysowi w Hanfstengel 60 wł. , celem założenia wsi niemieckiej na prawie chełmińakiem, i 6 wł. sołeckich. R. 1625 znajdują się w K. sami polacy. Kętrz, , Ludność polska, str. 488. E. 1491 Melchior Köchler Ton Sohwansdorf, komtur brandenburski, nadaje Pawłowi Konopczykowi i Janowi braciom, na prawie magdeb. 31 wł. nad bielskim strumykiem, które nabyli i zapłacili, z obowiązkiem 2 służb w K. Małych. Ob. Kętrz, Ludnośó polska, str. 490. 2. K. , niem. Konophen, wś, pow. jańsborski, st. p. Biała, na pruskich Mazurach, oddawna przez ludność polską zajęta. R. 1519 Jerzy von Kolbitz, wójt jańsborski, sprzedaje braciom Janowi, Pawłowi, Stańkowi i Jakubowi Kozłom czyli Kotłom Koczellen 2 mr. łąk między Drygałami, Konopkami i Bałcząoemi 1539 mieszkają w K, sami polacy. Ob. Kętrz. , Ludność polska, str. 442. Kś. F. Konopkówka, wś, pow. tarnopolski, o 2 mile na płd. od Tarnopola, o milę od Trębowli, ma 407 mk. w gm. 12 na obsz. dwor. ; parafia rz. kat. Mikulińce, gr. kat. Ładyczyn. Jest tu flliał par. ewang. Zaleszczyki od r. 1840; szkoła paraf. 3klasowa. O tutejszych źródłach siarczanych ob. Wiadomość o źródle kruszcowem w K. Rozmait. lwów. 1831, nr. 24, ;, , Torosiewicz. O wodzie siarczanej w K. tamże, 1832, nr. 26; A. K Trzy dni w K. tam że, 1835, Nr 39; Padowski, Kąpiele w K. Gaz. lwow. , 1843, nr. 74, dodatek nadzwyczajny; Torosiewicz, Die Schwefelquelle za K Lemberg, 1831; ,, Die Schwefelquelle in K. w czasopiśmie Mnemosyne, Lemberg, 1832, nr. 57. O Konopkówce obacz także, ,, Vorhandl. der geolog. Reichsanst. Wien, 1876, str. 319. Piller wydał we Lwowie 4 litogr. tablice p. t. Ortslage vom Badeort K. Czyt. też Wszechświat, Nr. 14 z r. 1882Jestto jedyne miejsce kąpielowe na Podolu galieyjskiem. Osadę tę założył w r. 1821 baron Jan Konopka, sprowadziwszy kilkanaście rodzin niemieckich kolonistów, którym nadał grunta w swych dobrach mikulinieckich Konopkówkę obejmujących. Tu od niepamiętnych czasów tryska źródło siarczane, którego skuteczności już zaznali bohaterscy obrońcy zamku trembowelskiego, jak o tem świadczą starożytne akta miasta. Trembowli, o 8 kil. od K. oddalonego. Przed założeniom osady, chorzy szukający pomocy zamieszkiwali pobliskie mczko Mikulińce, gdy jednak zamożny właściciel Mikuliniec widzi liczne pizykłady uleczenia, nie szczędzi kosztów, by to miejsce w potrzebne celowi zaopatrzyć urządzenia. Już w r. 1826 liczy K. 60 schludnych, domów włościańskich, dających licznym gościom wygodne pomieszczenie; w punkcie zaś środkowym, gdzie się krzyżują dwie ulice, rozprzestrzenia się rynek, na którego rogach wznoszą się cztery wygodne domy zajezdne, mieszczące, prócz pokoi gościnnych, stajnie na 130 koni i 30 powozów. Zakład kąpielowy rozpoczyna 20 m. wysoka sala, okryta kopułą, ozdobioną z kamienia rzeźbionemi figurami, a pod gzemsem widać godło zakładu Vobis et posteritati. Cała budowa, mierząca 120 m. długości, ma dwa skrzydła piętrowe, mieszczące 100 odpowiednio urządzonych mieszkań, a długie kurytarze służą chorym w czasie chłodnym do przechadzki. Z budynkiem mieszkalnym łączą się kryte chodniki łazienki, liczące 43 pokoiki łaziobno, a woda siarczana w zamknietym kotle ogrzewana rozchodzi się miedzianemi rurami po łazienkach. Źródło tryskające z pod skały, 15 m. niżej zabudowania położonej, zlewa swą wodę do zbiornika, skąd częścią wpływa wpompowana do kotła, częścią wypływa do pobliskiego potoczku, piękny park przerzynającego, na którego dnie osadza szarawy namuł z siarki i węglanu wapniowego złożony. Dziś ten jedyny na Podolu zakład kąpielowy w zaniedbaniu. Gdy bowiem po śmierci testatora, K. przeszła w ręce następcy, ten, niepomny godła na fasadzie umieszczonego Vobis et postoritati, wydzierżawił na lat 30 zakład żydom, a kąpiele, które w 1832 ściągnęły 4228 osób i dostarczyły wody na 72732 wanien, dziś ledwie 20 zwabiają chorych. Woda K. nie jest wprawdzie zbyt silną wodą mineralną, lecz, jak liczno świadczą praykłady.

Konopki

Konopki

Konopki 1

Konopkówka