zbudowane; pod K. struga Mątwa do Wisły uchodzi. Obszaru ma mr. 101, bud. 17, dm. 13, kat. 44, ew. 91. Par. , szkoła i poczta w Nowem. R. 1415 było tu 9 zagrodników, każdy czynszował po 8 skojców, 5 leżało pusto. Kniatowa, folw. , pow. wieluński, gm. i par. Czastary; odl. 15 w. od Wielunia, ma 3 dm. , 12 mk. ; własność generała Zabołockiego. Kniaź al. Żyd, wielkie jezioro w płn. stronie pow. mozyrskiego, leży pomiędzy 45 i 46 stopniami dług. i 52 i 560 szer. geogr. , nie głębokie, lecz niezmiernie rybne, przynoszące zwykle 10000 rs. rocznego dochodu brutto; ma obszaru około 42 w. kwadr. , nie łączy się z żadnym systemem wodnym, otoczone tylko olbrzymiemi błotami, zapewne stanowiącymi niegdyś rozprzestrzenione łożysko jeziora; z płdn. wsch. strony przyjmuje w siebie małą, błotnistą rzeczkę Jamę, inaczej Dziemiannę. Jezioro zatrudnia rybołóstwem około 1000 ludzi okolicznych wsi Dziakowicze, KniaźJezioro, Lachowicze i Puchowicze, zasiedlonych prawie 200 osadami rybaków. Niegdyś dziedzictwo kniaziów OlelkowiczówSłuckich, od drugiej połowy w. XVII Radziwiłłów, a dziś przez wiano księcia Wittgensteina. Pośrodku jeziora znajdują się liczne pale i głazy pod wodą, a o nich lud okoliczny opowiada podwójną legendę i rzecz ciekawa dla badaczy, coby znaczyć miała tem bardziej, że w kronikach miejscowych wskazówek nie znajdujemy. Jedna legenda mówi, że pewien książę Słucki, zbudowawszy pośrodku wód jeziora więzienie, wsadził tu swojego brata, lecz przy puszczaniu lodów zamek się zrujnował i zapadł; od tego nazwa kniaź. Druga legenda wspomina Radziwiłła, który w zbudowanym na jeziorze, równie na palach, zameczku, osadził swą kochankę żydówkę, i tam ją odwiedzał tajemnie, aż wreszcie wody pochłonęły wszystko; więc stąd nazwa Żyd. Dodziśdnia istniejące pale na dużej przestrzeni jeziora istotnie świadczą, iż tu coś budowano; legendy wszakże, zwłaszcza o Radziwille, zdają się nie mieć wagi i chyba posiadają względne znaczenie. Szczupaki, okonie i jazgarze są najpospolitszą rybą; w porze zimowej roją się tu żydzi kupcy i burłacy przybywający z niewodami. 2. K. , jezioro w pow. borysowskim, w kotlinie Berezyny z lewej strony, o półtorej wiorsty na północ od wsi Nowosiółek; długie przeszło na wiorstę, szerokie około 100 sążni, dość głębokie i rybne. Al Jel Kniaź, potok łączny, wytryska w obrębie gminy Gwoźdźca małego, w pow. kołomyjskim, płynie przez obszar tejże gminy na południowy wschód, następnie tworzy granicę między gminą Balińcami a Kułaczkowcami i w obr. Baliniec uchodzi z pr. brz. do Czerniawy. Długość i biegu 4 kil. i pół. Br. G. KniaźPerechod, legendowe uroczysko wp, j Słownik geograficzny. Tom IV Zeszyt 39 ihumeńskim, na zapadłem Polesiu zaberezyńskiem, prawie na pół drogi wiodącej z zaścianków Kucina do Wołownicy. Jest podanie, że tędy w starożytności przechodził z wielkim hufcem jakiś bohater i sypał groblę. Obecnie niepodobna sprawdzić faktu, lecz to tylko rzecz pewna, iż miejscowość gdzie dziś mińska gubernia w IX i X stuleciach, a nawet później, była świadkiem strasznych bojów za supremacyą waragskich władców; musi więc i niniejsza legenda pochodzić z tamtych czasów, droga bowiem Batorego w w. XVI na Rossyą, szła nie tędy, jeno przez pow. borysowski. A. Jelski. Kniaźdwór z Banią starą, wś, pow. kołomyjski, nad Prutem, o 11, 3 km. na zachód od Kołomyi; przestrzeń posiadł. dwor. 3030 mr. , w tem 1222 mr. lasu; włośc. 1494 mr. ; ludno. ści rz. kat. 19, par. Kołomyja; gr. kat. 1820, par. w miejscu, dekan. pistyński, dyec. lwowska. Należy do dóbr rząd. , ma szkołę lklaso wą. Była tu warzelnia soli, 1830 r. zaniechana. Kniazia, ob. Kniaża. Kniazie 1. al. Gierusy, Gerusy, część Wiszenki Wielkiej, pow. gródecki. 2. K. , ob. Kniża. Kniazikowce 1. Małe, wś rząd. , nad rzeką Żyżmą, pow. lidzki, 1 okr. adm. , gm. Lida, o 22 w. od Lidy, 25 dm. , 251 mk. , z tego 219 prawosł. 2. K. Wielkie, wś tamże, o 1 w bliżej Lidy, 33 dm. , 370 mk. , z tego 316 praw. 1866. Kniazikowszczyzna folw. , własność Jankowskich, pow. oszmiański; 3 okr. adm. , od Oszmiany w. 56. od Dziewieniszek 24; mk. katolików 20 1866. Kniaziołuka al. Kniażoluka z Debelówką al. Debołówką, wś w pow. doliniańskim, 6 km. na płn. zach. od sądu powiat, i urzędu poczt. w Dolinie. Na płn. leżą Hoszów, Tiapcze i Ja worów, na wsch. Dolina, na płd. Nowosielica i Mizuń, na zach. Witwica. Przez zach. część obszaru płynie Swica, od płd. z Nowosielicy na płn. zach. do Tiapcza, i dzieli się na kilka ramion, z których jedno w pobliżu Tiapcza przybiera nazwę Cieplicy i w Tiapczu dopiero łączy się z głównem ramieniem rzeki. Na wschód od Swicy płynie równolegle do niej Sadzawka mylnie Żadzawka zwana, z Nowosielicy do Tiapcza, gdzie wpada do ramienia zwanego Cieplicą. Na wschód od Sadzawki płynie w tymże samym kierunku wzdłuż całej granicy wsch. pot. mylnie Żadzawa zwany, wpadający w Podbereżu do Swicy. Między Swicą a Sadzawką leżą bliżej płn. granicy zabudowania wiejskie; między Sadzawą a Sadzawką zaś, przy samym gościńcu doliniańskobolechow skim, idącym przez wieś od płd. wsch. na płn. zach. , przysiołek Debelówka. Na lew. brzegu Swicy leży las, przerznięty kilkoma strugami Dubrawka, Dubrawa, płynącymi od płdn. na płn. do Swicy. Na praw. brz. Swicy leżą na 13 Kniatowa Kniaź Kniazia Kniazie Kniża Kniazikowce Kniazikowszczyzna Kniaziołuka