w rzeczy założenia trzech ordynacyj ołyckiej, nieświeskiej i kleckiej, a gdy to postanowienie rodzinne zatwierdził d. 16 sierpnia król Stefan pierwszym ordynatem kleckim został książę Albert II, marszałek w. ks. litewskiego. Ponieważ cel układu 3ch ordynacyj był ten, aby wszystkie wrazie wygasania linij mogły zlać się w jednę, przeto ołycka wsiąkła w nie, świeską wcześniej, kiecka zaś przetrwała do naszych czasów, mianowicie do r. 1874, w którym, na mocy zezwolenia monarszego, książę Leon, bezdzietny ordynat kiecki, ustąpił swych praw, pod końdycyą dożywotniej pensyi, ks. Antoniemu, ordynatowi nieświeskiemu z linii tak zwanej pruskiej. Zauważmy, iż ustąpiona ordynacya kiecka zawierała około 73. folwarków, miasteczek i leśnictw, z obszarem przeszło 6, 160 włók ziemi w powiatach mozyrskim i słuckim. Ordynaci kleccy mieli wspaniałą rezydencyą w bliskich Radziwilimontach ob. , wspominanych w pamiętnikach przez Ewę Felińską. Farę kiecką, fundowaną w roku 1550 przez Andrzeja Mostwiłowskiego i wzniesioną z muru, dokończyła królowa Bona. Jest to jedna z bardzo ciekawych świątyń na Litwie, przechodziła bowiem dośó dziwne koleje. Radziwiłł Czarny, zażarty kalwin, w 2ej połowie XVI w. odebrawszy katolikom kościół, oddał go protestantom i osadził przy nim, jako ministra zboru, słynnego z nauki i wymowy Szymona Budnego, po którym nastąpił niemniej głośny Tomasz Falkowiusz Sokołowski, lecz gdy następnie, nawrócony przez jezuitów, książę Albert Stanisław, nazwany Justynianem litewskim, wypędziwszy kalwinów, kościół katolikom powrócił, był tu pod koniec XVI stulecia proboszczem uczony, znany w literaturze ksiądz Marcin, piszący się z Kiecka. Ta fara kiecka dodziśdnia jest parafialną, w dekanacie słuckim, liczy do 4200 parafian, ma filią w Sołwju i 7 kaplic, mianowicie w Janowiczach, Jasieńcu, Dunajczycach, Leciszewie, Płaskowicach, Zaostrowięczu i Radziwilimontach. Oprócz wzmiankowanej starożytnej świątyni, sięgającej, jak widzieliśmy, połowy XV stulecia, był tu kościół murowany z klasztorem dominikanów fundacyi księcia Stanisława Kazimierza z r. 1683; w 2ej połowie naszego wieku, po kasacie zakonu, zamieniony na cerkiew parafialną. Wspominieć równie wypada o synagodze żydowskiej, z muru w przeszłem stuleciu przez Radziwiłłów wzniesionej i wewnątrz rzeźbami z drzewa upiększonej. Na frontonie tej budowli istnieją jeszcze resztki opadłych herbów Radziwiłłowskich, ale za to wdzięczności gorącej żydów kleckich, jak się przekonano, czas tak łatwo nie zatarł. .. Kleck miał dość dobre okopy. i niejednokrotnie był świadkiem dziejowych wypadków; nawiedzany przez Tatarów w w. XVI, przez Rossyan za Aleksego i Piotra, tudzież przez Szwedów w r. 1706. Najpamiętniejszym j ednak dla K. był r. 1506, wsławiony zwycięztwem szlachty nowogródzkiej i mińskiej, zebranej w liczbie 10, 000 pod dowództwem Michała Glińskiego, nad chanem perekopskim BityGirejem, w twierdzy. kleckiej koszem stojącym. Ta. pamiętna porażka Tatarów opisana przez Stryjkowskiego ob. T. II, str. 332 338, w wyd. Glücksberga, w godzinę zgonu królaAleksandra okryła chwałą rycerstwo nasze, oswobodziła 40, 000 jeńców polskich gnanych w jassyr, i kraj na długo od najazdów dziczy. Wspaniale okopy, dodziśdnia ddbrze zachowane, zajmują przestrzeń może dwóch włók. Krańcowy bastyon, jedną stroną przytykający od zachodu do równiny błotnistej, jest wzniesiony o jakie 50 stóp nad poziom płaszczyzny gruntu; ten, olbrzym sypany zapewne był ostatniem schronieniem samego carzyka i brata jego Burnasa. Wewnątrz bastyonu teraz jeszcze widzieć można zagłębienie prostopadłe; musiała to być studnia, dostarczająca wody okopanym Tatarom. Cała przestrzeń, okolona wałami, obecnie jest wzięta pod uprawę ogrodowizn, więc tam gdzie niegdyś wrzała krwawa robota jataganów i kopij, lemiesz pracowitego rolnika kraje przesiąkłą nawskróś ludzką posoką skibę. Wyparte z wałów, jak opowiadają dzjejopisarze, hordy tatarskie, wpędzone w bagna rzeki Cąpry, zginęły w liczbie. 20, 000, a miejsce, kędy najwięcej padło bisurmanów, od zaczerwienienia wody w jeziorze, nazwano Krasnym Stawem. Dziś jest tu mały folwark ob. Krasny Staw, w pobliżu którego ślady mogił widnieją. Na pamiątkę wiekopomnego zwycięstwa pod Kleckiem, arcynabożny książę Mikołaj II Radziwiłł zbudował r. 1508 w Wilnie obok swego pałacu piękny kościół św. Jerzego i funduszami go opatrzył. Chowański w czasie najścia na Lachowicze w r. 1660 zaglądał do K. , a Karol XII w 1706 r. trzy doby tu przebywszy i zorganizowawszy wojsko, ruszył 10 maja burzyć Nieśwież, broniony przez komendanta Bolimana. Dodajmy wreszcie, iż w K. znajduje się biuro 2go okręgu policyjnego, jest szpital gminny, szkółka wiejska, st. pocztowa, niemniej iż w Radziwilimontach istnieje biuro 3 okr. sądowego. Aleksander Jelski. Kiecki, część Raźniowa, pow. brodzki. Klecko, Kłecko, msto między jeziorami, pow. gnieźnieński, na wzgórzu, otoczone łąkami. Klimat niezdrowy z powodu mgieł często się wznoszących z brzegów bagnistych. Woda do picia bardzo niesmaczna, saletrą przesiąkła. Grunta w okolicy tłuste, obfite wydają plony. Gmina ma 4 miejscowości 1 Kł. , miasto; 2 Majdany, przedmieście 3 Kł. , folw. ; 4 folw. należący do probostwa; 166 dm, ; w r. 1871 było 1843 mk. 288 ew. , 1382 kat. , 5 chrze

Kleck

Klecko