Kazaczja Łopań, st. dr. żel kurskochar kowskiej w gub. charkowskiej. Kazajaklija, st. dr. żel. benderskogalac kiej w gub. bessarabskiej. Kazaki, st. dr. żel. orłowskogriazskiej, w gub. orłowskiej. Kazakiszki, ob, Kozakiszki, Kazale, kol. , pow. kaliski, gm. i par. Kościelec. Odl. 26 w. od Kalisza, ma 32 dm. , 280 mieszk. Kazań po tatarsku kocioł, złote dno, miasto gubernialne, na lewym brz. rzeki Kazanki, dopływu Wołgi, oddalone od niej o 7 w. , częścią w dolinie, częścią zaś na wzgórkach, pod 47 długości 55 47 szerokości północnej wschodniej położone; 93507 mieszk, 1 4 część tatarów, 1863 r. 501 katol, 41 cerkwi posiadających godne widzenia osobliwości, pomiędzy innemi cerkiew katedralna Zwiastowania N. M. P. z cudownym obrazem M. B. Kazańskiej; 1 kościół katolicki, 1 ewangelicki, 12 meczetów, uniwersytet z katedrami języków wschodnich, ogrodem botanicznym, obserwatoryum astronomicznem i biblioteką bogatą w cenne mongolskie i tatarskie rękopisy; akademią duchowną i seminaryum, 2 gimnazya, tyleż szkół powiatowych, instytut wychowania panien, teatr, bank miejski, rezydoncya arcybiskupa, stacya pocztowa, 3 przystanie. Przemysł i rzemiosła rozwinięte; 125 fabryk z których znaczniejsze skór, mydła, świec woskowych. łojowych i stearynowych, sukna, wyrobów powroźniczych, żelaznych i stalowych, produkujących rocznie za 3 miliony rubli. Z powodu sprzyjającego położenia, w bliskości rzek Wołgi i Kamy, jest środkowym punktem bardzo znacznego handlu w ręku tatarów głównie będącego pomiędzy Rossyą europejską, azyatycką, Chinami, Chiwą i Bucharyą i jest jednym z piękniejszych i bogatszych miast gubenialnych. Parafia katolicka K. archidyecezyi mohil, dusz 19419. Kościół pod wezw. Ukrzyżowania Jezusa Chrystusa. Okrąg wojenny kazański obejmuje 8 gub. kaz. , permską, wiacką, samarską, saratowską, symbirską, penzeńską, astrachańską, razem 901881 w. kw. Powiat kazański ma przestrzeni 103, 36 m. kw. i 269000 mieszk. rossyan, tatarów, Czeremisów, wotjaków, zajmujących się rolnictwem, sadownictwem, rybołóstwem i przemysłem leśnym; powierzchnię równą, w wielu miejscach błotnistą, w części wschodniej wzgórzystą, grunt piaszczysty; rzeki Wolga i Kazanka, wiele jeziór, bagien i lasów. Gubernia kazańska w części wschodniej Rossyi europejskiej, graniczy na północ z gubernią wiacką, na wschód wiacką, ufimską i samarską, na południe z samarską i symbirską a na zachód z niżegorodzką; ma przestrzeni 1157 m. kwadr. 55987 wiorst kw. i liczy 1739909 mieszk. , z tych 866498 mężczyzn i 883411 kobiet; pod względem zaś religijnym 1266926 prawosławnych, 15411 roskolników, 772 katolików, 474 ewang. , 347 żydów, 44625 mahometan, 3 ormian i 11351 bałwochwalców; na jednę zaś mi lę kwadr. przypada 1504 głów. Powierzchnia gubernii przedstawia równinę stepową, tylko część północnowschodnia jest wzgórkowatą; grunt w stronie północnej gliniasty i piaszczy sty, w południowej przeważnie czarnoziem; z bogactw mineralnych znajdują się tylko glina garncarska, gips, łupek, źródła siarczane i na fta. Pod względem hydrograficznym położenie gubernii jest bardzo szczęśliwe, przerzynają ją bowiem rzeki spławne Wołga, Kama, Wiatka, Wietługa, Swiaha, Sura, Kazanka, oprócz wielu innych. Błot wiele, głównie w części środko wej i północnozachodniej, oraz 400 jeziór. La sy zajmują prawie połowę gubernii. Klimat zdrowy, lecz ostry. Mieszkańcy rossyanie, tatarzy, czeremisi, czuwasze, mordwa, wotjacy głównie zajmują się rolnictwem, rybołów stwem, myśliwstwem, przemysłem leśnym; ho dowla bydła w nędznym stanie; fabryczna i przemysłowa działalność dość rozwinięte. Gu bernia kazańska dzieli się na 12 powiatów ka zański, carewokokszajski, cywilski, czystopolski, jadryński, koźmodemijański, łaiszewski, mamoryszski, swijażski, spaski, czeboksarski i tetiuszyński. Zenon Bart. .. Kazanice, niem. Kazanitz, wś kościelna parafialna, pow. lubawski, na lewym brzegu Drwęcy, 1 milę od Lubawy. Obszaru liczy mr. 4669, bud. 213, dm. 103, kat. 864, ew. 33. Kościół katol. paraf. i szkoła w miejsca, poczta Lubawa. K. były oddawna własnością biskupów chełmińskich. Z inwentarza dóbr wygotowanego r. 1759 wyjmujemy co następuje K. , wś gburska, jak okazuje przywilej sołecki, z r. 1367, włók ma 70, pleb. 4, kościel 2. We wsi siedzi zaprawnych 6, kontraktowych 7, gburów 18, nadto chałupnicy i komornicy, 1 zaprawni Marcin Emchowicz i Tom. Kasprzycki, sołtysi, za przywilejem wiecznym biskupa Wikbolda z r. 1367 in castro Fredeskie Wąbrzeżno, włók 8 trzymają, owiec im na włókę 20 wolno chować, ryby w Drwęcy ku potrzebie łowić, gospodnego dają zł. 40, kontrybucyi na żołnierzy, dróg odbywają 8, po ryby z fasą na stawy jeżdżą; dochody zamkowe mają i też przy działach bez taksy otrzymują. Płużnego dają żyta k. 2, jęczm. 4; Bartłomiej Czeżeński karczmarz; Paweł Zygowicz, Wojciech Modygier, Maciej Guzowski lemani 5 ostatnich trzymają po 2 włóki przywilejem ponowionym na lat 40. Lemani czynią, jak i inni lemani czynić powinni. 2 kontraktowi Walenty Kołącki, Michał Lichner, Jędrzej i Piotr Wołyński, Kuczes i Jęczewski organista, Jakób Szkiet trzymają wł. 6 i pół za wyrażonym kontrak Kazań Kazaczja Kazajaklija Kazaki Kazakiszki Kazale Kazanice