, kartuski, parafia i poczta Sierakowic, pow. wice. Karwacz, wś nad rz. Morawką, pow. przasnyski, gm. Karwacz, par. Przasnysz, odl. o 5 w. od Przasnysza, ma urząd gminny, cegielnię, młyn wodny i karczmę, 44 dm. , 465 mk. , 2799 mr. gruntu, 23 nieuż. W 1827 r. było tu 32 dm. i 222 mk. Karwacki wyrąb, wś włośc. na gruntach wsi K. , 13 dm. , 134 mk. , 404 mr. obszaru. Według Tow. kred. ziems. folwark K. wsią K. i Wyrąb ma rozl. m. 2366, grunta orne i ogrody m. 547, łąk m. 116, pastwisk m. 274, lasu m. 1288, zarośli m. 32, wody m. 6, nieużytki i place m. 51, w osadzie młynarskiej m. 52, bud. mur. 1, drewn. 30, pokłady rudy żelaznej, wapna i torfu. Wieś Karwacz osad 47, z gruntem m. 358; wieś Wyrąb osad 21, z gruntem m. 407. Gmina Karwacz należy do sądu gminnego I okr. , ma 621 dm. , 5748 mk. , gruntu 23023 mr. ; w tem 405 mr. nieużytków. W gminie znajduje się 1 kościół, 1 kaplica, 1 browar, urząd gminny, 4 cegielnie, 8 młynów wodnych, 3 szkoły, 5 wiatraków, 5 karczem. W skład gminy wchodzą Annopol, Bartniki, BobowoStudzieniec, Bogate, Wandolin Płochorka, Wielodróż, WójtostwoPrzasnysz, Wyrąb karwacki, HelenówWedmanowo, Helenów Wacławina, HelenówGadomiedź, Helenów Zalesie, Helenównowy, Helenówstary, Gostkowo, Dębiny, Dobrzankowo, Zawadki, Karwacz, KobylakiWłodki, KobylakiKonop ki, KobylakiKorysze, KobylakiPietrusy, Kobylaki Czarzaste, KobylakiSzczepanki, Krempa, Kurkowo. Leszno, Lisiogóra, Mruczek, Mchówko, Oględarządowa, Oględaszlachecka, Osowieckmiecy, Osowiecszlachecki, Patołęka Wygoda, Polnymłyn, Swiętemiejsce, Sierakowo, Fijałkowo, Emowo, Józefowo. Karwaiten niem. , wieś na mierzei kurońskiej, zasypana piaskiem w początku XIX w. , była kościelną do 1795 r. , tworzyła parafią z wsiami Nidden, Negeln, Schwarzort. Tu urodził się 1776 znany badacz języka litewskiego ludwik Rhesa. Kośc. przeniesiono do Schwarzort, Karwaiten, rz. , wpada do Angerapy niedaleko Darkian. Karwańskie błoto, ob. Karwieńskie błoto, Karwasary 1. , miasteczko nad Smotryczem, a raczej przedmieście Kamieńca; leży w rozdole, jaki tworzy rz. Smotrycz, obok mostu zwanego Tureckim, gm. Dłużek, 677 mieszk. , po większej części żydów, 140 domów, włościan tylko 30. Parafia katol. do Kamieńca kościół podominikański; 15 sklepów, 2 młyny, 29 rzemieślników, 2 domy modlitwy. Cerkiew Podwyższ. św. Krzyża, do której należy 1189 parafian i 44 dz. ziemi. Mają K. trzy przedmieścia Ruskie Folwarki Pokrowskie, Kubaczówka i Tatarzyska. Nazwisko miasteczka tureckie, choć sięga dawniejszych czasów. Już lustracya z XVI wieku wspomina o Karwasarach, należało ono do starostwa kamienieckie go. Za Zygmunta Augusta starosta Włodek przeznaczył tę cześć dla żydów, gdyż w Kamieńcu im mieszkać nie było wolno, tutaj więc prowadzili znaczny handel. Po zdobyciu Kamieńca przez turków Halil pasza, gubernator paszałykatu podolsk. , osadził tu LipkówTatarów, skąd robili częste wycieczki do Polski, za co kilkakrotnie miasteczko było niszczoWłasność spadkobierców hr. Morkowa tj. ne. Oboleńskiej i Chiłkowów. 2. K. , wioseczka nad rz. Uszycą, pow. uszycki, gm. Łysiec, par. Sokólec, okr. polio. Żwańczyk, sąd pokoju Kitajgród, ma kilka chat. Dr. M. Karwath niem. , ob. Karwacya. Karwatyno, ob. Charwatynia, Łebno, Kębłowo. Karwazya, ob. Karwacya. Karwele 1. , wś, pow. szawelski, gm. gruździewska, 94 dusz męz. , 370 dzies. ziemi na danej. 2. K. , ob. Karwiele. J. Godl. Karweliszki, ob. Karwieliszki. Karwen niem. , wieś włośc, pow. wejherowski, ob. Karwień. 2. K. , ob. Karwy. Karwenbruch niem. , wieś, pow. wejhorowski, ob. Karwieńskie Błoto. Karwenhof niem. , pow. wejherowski, ob. Karwieński dwór. Karwia, wieś, pow. wejherowski, ob. Karwień. Karwice, wś i folw. , pow. opoczyński, gm. Służno, par. Opoczno. W 1827 r. było tu 19 dm. , 180 mk. , obecnie 27 dm. , 240 mk. Pozo staje dotąd w ręku Karwickich. Podług opisu z r. 1866 rozl. wynosi m. 1479. Wieś Kar wice osad 31, z gruntem m. 475; wś Sielce os. 22, z gruntem m. 362. B. Ch. KarwickaWólka, wieś i folw. , pow. opo czyński, gm. Kszczonów, par. Solek, o 5 w. od Opoczna. Odl. 7 w. od Opoczna, ma 19 dm. , 112 mk. , 603 mr. ziemi dworsk. i 361 m. wło ściańskiej. O kilka staj za dworem jest wy niosłość Jazia gora, dająca rozległy widok na okolicę. Wyłamywano z niej piaskowiec. Podanie mówi tu o grobach aryańskioh, po któ rych jednak niema śladu. B. Ch. Karwie albo Karwy, niem. Carmen, wieś, pow. ządzborski, w dokum. Karffen, na pruskich Mazurach, od początku założenia jak się zdaje przez ludność polską zamieszkała. Roku 1555 Jerzy von Diebes, star. ryński, sprzedaje Maciejowi z Marcinkowa 4 włóki sołeckie za 108 grz. celem założenia wsi dannickiej na 40 włókach; 10 lat otrzymują wolności. R. 1693 znajdują się w K. sami Polacy. Ob. Kętrz. , Ludność polska str. 416. Karwiele, zaśc, pryw. nad rz. Dzisienką, Karwacz Karwacz Karwaiten Karwańskie błoto Karwasary Karwath Karwatyno Karwazya Karwele Karweliszki Karwen Karwenbruch Karwenhof Karwia Karwice Karwicka Karwie Karwiele