jej do Sanoka północnozachodni; na przestrzeni od Sianek popod Rajskie jest podłużną, poczem krętym biegiem, tworząc częste kolana, wije się w poprzek pasm. Od ujścia Solinki staje się obszerniejszą i tworzy kotliny koło Liska i między Załuźem a Sanokiem, Dotknąwszy dułów Sanockich, zamienia się koło Międzybrodzia w przełom, staje się od Mrzygłodu szerszą, zwęża się następnie między Krzywczą i Przemyślem. Długość jej po Przemyśl wynosi około 26 mil. Sianki, kościół, dolina Sanu 797 m. , pod Tarnawa wyźnią 670 m. , poniżej Dydiowy 593 m. ; ujście Daszówki, poniżej Teleśnicy sannej 382 m. , Bóbrka 352 m. , pod Liskiem 316 m. , Sanok, poziom doliny, 290 m. , Przemyśl 193 m. Do doliny Sanu wpadają poboczne doliny, z lewej strony a Stuposianki czyli Wołosatki, nastaje poniżej Beskidu Wołosackiego. Stuposiany, szyby naftowe, 589 m. , ujście rzeczki do Sanu 539 m. ; b Solinki i Wetlinki; c Hoczewki; d Osławy i Osławicy, któremi prowadzi kolej łupkowska. W dolinie Osławicy Łupków 584 m. , Osławica 557 m. i Radoszyce 492 m. W dolinie O. sławy poniżej ujścia Osławicy 412 m. , Szczawne 391 m. , Wysoczany 384 m. , Mokre 362 m. , Czaszyn 341 m. , Zagórze 298 m. Z prawej strony znaczniejsza tylko dolina Wiaru, której początek powyżej wsi Jureszkowej; bieży nasamprzód na północ, zwraca się następnie na wschód, koło Hujska opuszcza góry. Tak dolina Sanu, jak i jej poboczne aż po źródła rzek zajęte licznymi osadami. Dolina Strwiążu powstaje koło Ustrzyk dolnych z połączenia kilku parowów, jest poprzeczną i wąską; Chyrów, gdzie opuszcza góry. Długość 4 mile. Dolina Dniestru po ujście Jasieniczki jest ciasnym wyłomem, rozszerza się dalej nieco, i koło Starego Miasta opuszcza góry. Długość 6 mil. Dolina Stryja powstaje na północnym zachodzie przesmyku wereczańskiego. Kierunek jej do wsi Wysokie wyżne północnozachodni, stąd aż poniżej Jaworowa północny, dalej do Rozhórcza południowowschodni. Po Łastówki jest ona poprzecznym wyłomem, odtąd podłużna. Chociaż między Łastówkami i Rozhórczem boki gór spadają stromo, zostaje jednak po obu stronach Stryja dość przestrzeni, na której rzeka robi wężykowate zakręty; leżą tu dobre orne, a nawet pszeniczne grunta, które dozwalają prowadzenia obszernego gospodarstwa rolnego. Koło Synowódzka i ujścia Oporu powstała większa kotlina Synowódzka, tworząca niegdyś według podania gminnego jezioro sine wody. Długość doliny 11 12 mil. Do doliny Stryja należą poboczne z lewej strony Libuchory i Jabłonki, z prawej Unika, Rybnika prawie pusta w górnej części i Oporu. ostatnia tworzy kotlinę skolską 380 m. i posiada przydolinki Orawy, Sławskiej i Różanki. Dolina Stryja zaludniona aż po źródła rzeki, dolina Oporu bardziej na dorzeczu swojem górnem niż środkowem i dolnem. Dorzecze Dniestru i Stryja zajmują Bojki. B. Dział skolskodelatyński składa się z krótkich, lecz wysokich grzbietów, połączonych również wysokiemi łęgami i przełęczami. Niekiedy grzbiet taki ma kształt jednej góry, wysyłającej krótkie odnogi na płn. zachód i płd. wschód. Pierwsze tworzą wszystkie wyższe góry z urwiskami, drugie w skutek swej miękkości łatwo ulegają zwietrzeniu; nie mogą jednak utworzyć gruntu do utrzymywania większych drzew zdatnego. Góry te są głębokimi parowami poprzerzynane, na których tylko leszczyna, młoda buczyna i inne krzewy utrzymać się mogą. Jednakowoż szczyty ich i grzbiety pokryte są gęstymi lasami, a częste łysinki śródleśne odznaczają się bardzo bujną roślinnością. Ponieważ grzbiety ciasno się zwarły, a krzyżując się i łącząc nie dozwoliły utworzyć się obszerniejszym dolinom pobocznym, jest ta część Karpat najdziksza i najmniej zaludniona. Między źródłowiskiem Stryja i Swicy widać częstsze osady tylko bliżej granicy węgierskiej, nad dopływami Stryja i Oporu i na źródłowisku Mizuńki. Przestrzeń górzysta między Unikiem dopływem Stryja czyli Zawadką, Orawą dopływem Oporu, Stryjem i Oporem, na dwie lub trzy mile wzdłuż i wszerz, nie posiada ani jednej osady. Przestrzenie puste i pokryte lasami ciągną się od Skołego dalej na wschód między Oporem i Swicą, zbliżają się następnie do granicy węgierskiej, tak że obszar między źródłami Swicy i przesmykiem delatyńskim na trzy mile szerokości jednostajną prawie tworzy puszczę leśną, przerwaną tylko nad Bystrzycą nadwórniańską licziejszemi osadami. Dopiero nad wklęsłością delatyńską stają się doliny Prutu i Cisy ludniejsze. Grzbiet graniczny nosi tu także nazwę Czarnego lasu, działy na północ wysunięte Beskidu Szerokiego, góry naokoło Skolego Karpat Skolskich. Wysokość działu wzmaga się w ogóle w kierunku wschodnim; szczyty najwyższe nie leżą na granicy lecz na północy po stronie galicyjskiej. Idąc na wschód widać w paśmie granicznym Beskid wierch 966 m. , Jawornik wielki 1123 m. , Wysoki Tyn 1014 m. , Jawornik mały 1017 m. , Błyśnicę 1222 m. , ToustyŻołob 1258 m. , Czarną Repę 1288 m. U źródeł Mizuńki i Swicy góry się zniżają; atoli natychmiast podnoszą się nagle w Gorganie wyszkowskim 1443 m. do krainy kosodrzewiny, a w grupie położonej między źródłami Swicy i Łomnicy nad 1700 m. Tworzą ją Popadia 1742 m. i Parenki 1737 m. , nad którymi króluje Grofa 1752 m. Szczyty ich pokryte płytami piaskowca, obleczonego poduszkami mchów torfowych i innych roślin, należących do składu pierwotnych torfowisk, Karpaty