przyległe uroczo doliny i na wznoszące się po drugiej ich stronie góry od płn. nad wsią Pi sarzowa Jaworz 921 m. , nad Męciną Babia góra 730 m. r, nad Chomranicami wspaniały Chełm 793 m. ; od płd. wsch. nad Przyszową w dolinie Słomki, góra Łyszka 807 m. ; połud niowy widnokrąg zamyka ciemny łańcuch le sistego Beskidu, a na najdalszym planie wy stępuje potężna ściana śnieżnych Tatr. Na dziale, po północnej stronie gościńca, widać by ło niedawno jeszcze ślady wału, dziś już zupeł nie rozoranego, ciągnącego się w kierunku wsch. zach. , którym według podania miał rząd au stryacki po zajęciu Galicyi zaznaczyć granicę węgierską, w zamiarze przyłączenia tej części Podgórza do Spiża. Siady takiegoż samego wału miały być również na działach w Ptaszkowy, w Mogilnie i Siedlcach. K. , stanowiąc dawniej jedno dominium z Rogami, należała do Wielogłowskich. Obecnie jest obszar dwor ski własnością p. Emili Otwinowskiej. Por. Przyszowa, M. Ż. S. Kaninchenberg niem. , os. do wsi Warcz, pow. gdański. Kaninki, ob. Hołwno i Kaniuki. Kaniów, wś, pow. kielecki, gm. Samsonów, par. Zagdańsk. W 1827 r. było tu 21 dm. , 121 mk. Kaniów, miasto pow. gub. kijow. , przy ujściu rzeczułek Kaniówki i Dunajca do Dniepru, Położenie niezwykle malownicze. Urwiste zbocza gór, głębokie jary, przykre wertepy urozmaicają krajobraz. Miasto zaś całe śród tych gór rozrzucone. K. początkiem swym bięga odległej starożytności. Na jednej z gór tutejszych, Moskowską dziś zwanej, w dawnej jakiejś niedościgłej dobie, miało stać, według ludowego podania, miasto greckie; było ono otoczone osobnym wałem, dziś jeszcze znacznym, ale uszkodzonym Wielkiemi wodomyjami porytej od deszczów góry. Podania o greckich jakoby miastach są przywiązane do wielu bardzo miejscowości ukraińskich. Kiedy zaś to było ani podania, ani tembardziej historya tego nam nie objaśnia. Nazwa Kaniów jest zarazem turecką i tatarską Kanewi bowiem po turecku i tatarsku oznacza miejsce krwi lub dom krwi. Toć też Pieczyngi i Połowcy, którzy pod bokiem Rusi usadowili się byli mogli właściwie to miano posępne nadać miejscu temu. Bo też odwieczne tu było pole śmiertelnej walki Rusi z tymi stepowemi ludami, a dzieje tych walk i ich zapasów są zaiste dziejami pełnemi krwi. Ruś wszakże wczośnie z rąk tej dziczy ościennej miejsce to wyrwać musiała, skoro Kaniów był już znacznem miastem, kiedy Wsewołod Olegowicz r. 1145 budował w niem cerkiew św. Jerzego Ipat. letop. str. 227. Rewizya województwa kijow. z 1789 r. wspomina, że Wołodar, syn Wsewołoda, kniazia pereasławskiego, założył tu klasztor około 1097 r. Kniaż Jerzy Suzdalski, po zwycięztwie nad w. kniaziem Izasławem Mścisławiczemi po zawładnięciu Kijowem, oddał Kaniów Hlebowi. Miał Kaniów swoich biskupów latopis wspomina biskupa Damiana pod r. 1155. Miasto to prowadziło wielki handel z Carogrodem. Karawany idące ze wschodu do Kijowa i w głąb Rusi przechodziły tędy. Kiedy Połowcy grabili ciągle kupców, władcowie kijowscy musieli ustawicznie zjeżdzać do Kaniowa dla umów z połowieckiemi posłami, skłaniając ich do spokojnego sąsiedzkiego zachowania. Ale ci łamali umowy; książęta więc występowali ku Kaniowowi z drużynami, które rozjeżdzały po okolicznych stepach, wiodąc ciągłe walki z połowieckiemi szajkami. Dopiero kiedy flota kupiecka dnieprowa wróciła szczęśliwie do Carogrodu, wszystko wracało także do Kaniowa. W latopisach pospolicie stoi Książęta wychodzili protiw hrecznikow t. j. na przeciw kupców wracających z Grecyi, i stojali tam dondeże wzyde Hrecznik i Załoznik, t. j. póki niewypłyną w górę kupcy greccy i załozińscy Załozy, miejsce na drodze do Grecyi Ipat. letop. str. 361. Roku 1166 w. ksiażę kijow. Rościsław, rozjątrzony najazdami Połowców, zebrał się w stanowczy pochód i zgromadził sprzymierzone wojska koło Kaniowa. W 1195 r. w. książę kijow. Ruryk oddał Kaniów na dzielnicę Wsewołodowi Jurjewiczowi; ale w następnym roku odebrał go sobie na powrót Ipat. letop. str. 459. W 1239 r. Kaniów wzięty od Batogo był przez cały peryod mongolski miejscem przebywania baskaków, rządzących okolicą. W 1246 r. poseł papiezki Plan Carpini, wraz z towarzyszem polakiem braciszkiem Benedyktem, jadąc w poselstwie do Batego, przez Kijów i Kaniów przejeżdżał. Zastał on tu strażnicze oddziały Tatarów i wodza ich Karemzę, który dał mu koni i załogę, aż do miejsca gdzie był starszym Michen, bardzo zły człowiek; ten jednakże, wziąwszy od niego dary, zaprowadził go do pierwszych straży tatarskich Rélation de voy. de Plan Carpin. , par Bergeron 1. I. Mongołowie Litwinom w tych stronach zostawili posiadłość dziedzicznych pustek. Całe ówczesne Poddnieprze był to przeciąg ziem pusty, były to nic prawie lub rzadko gdzie zamieszkałe rozeległości, na których punktami osiadłemi, dość daleko odstającemi od siebie, były tylko Kaniów i Czerkasy Łojko, Zbiór nót. deklaracyj, ale i te miejsca osiadłość miały zbyt znikomą, może tylko z niedobitków jakichś złożoną, jako to Turków, Berendejów lub czarnych Kłobuków. Dawna rewizya zamku kanio w. z 1552 r. utrzymuje, że Gedymin, po zdobyciu Perokopu, osadził był te dwa miejsca jeńcami Kaniów Kaninchenberg Kaninki Kaniów