Kobylnicy wołoskiej w pow. cieszanowskim 3. K. , grupa domów w Hołowecku, pow. staromiejskim. 4. K. , część Krechowa w pow. żółkiewskim. Lu. Dz. Kamień, w par. Gorzyce, w dzisiejszym pow. tarnobrzeskim, istniał w XV w. i był dziedzictwem Jakóba z Koniecpola h. Pobóg Lib. ben. Dług. II, 355. Kamień, dom. i osada, niegdyś mko z kasz telanią, pow. wrzesiński; dom. ma 1877 mrg. rozl. ; 13 dm. , 183 mk. ; wszyscy kat. ; 35 analf. poczta i st. kol. żel. w Żerkowie; poczta o 7 kil. , st. kol. żel. o 10 kil. Własność Włady sława Broekere, Polaka. M. St Kamień, niem. Kamin al. Camin, w dokum. Camena, Camona, Camenum, Wavriszkovo, Wavriszcovicze, król. miasto, pow. złotowski, nad strugą Kamionką, jeziorem Mochle MochelSee i Cerekwickiem; na północ wspomina się jako graniczna struga Kiełpina, na południe jezioro Brzuchowo i wypływająca z niego struga Brzuchownica; na bitym trakcie więcborskochojnickim, w Krajnie, przeszło milę od m. Sępolna, 2 i pół od Chojnic, półtorej od najbliższej stacyi kol. żel. w Wierzchowie Firchau. obszaru liczy mr. 7024, bud. 463, dm. 225; katol. 943, ew. 582. żyd. 106. R. 1783 znajdowało się dusz 520, kat. 460, ew. 60; r. 1826 dusz 737, dm. mieszk. 117; r. 1853 kat. 705, ew. 190, żyd. 153. Za polskich czasów nie było tu ani żyda, ani ewang. żadnego. W mieście jest kościół katol. parafialny, kościół luter. filia do Sępolna, klasztor sióstr elżbietanek dla chorych, synagoga, apteka, poczta, magistrat, szkoła kilkoklasowa katol. , szkoła luter. , szpital. Cechów rzemieśln. 5, przez rząd uznanych i do odbierania egzaminu od uczniów upoważnionych 1 cech bedn. i kołodz. , 2 szewców, garb. i rymarzy, 3 ślusarzy i kowali, 4 krawców, 5 ceglarzy; od r. 1861 65 odebrali majstrowie tych cechów 32 egzaminów od uczniów. Związek strzelecki; jarmarki odbywają się 4 razy w roku kramne, na bydło i na konie. Z historyi miasta zachowały się po dokumentach niejakie wiadomości, A najprzód mylne było przypuszczenie niektórych uczonych, jakoby Kamień oddawna w XII i XIII wieku znaczną odgrywał rolę i był zamkiem obronnym granicznym pomiędzy Pomorzem a Wielkopolską. Dokumenta bowiem najnowsze ob. Kodeks dypl. wielkopolski stwierdzają, jako tu pierwotnie w owym czasie ani zamku żadnego ani miasta nie było; nawet imię Kamień nie istniało, tylko wieś leżała na tem miejscu zwana Wawrzyszkowo al. Wawrzyszkowice. Jak daleko sięgają dokumenta, jest pewną, że ta wieś wraz z całą niemal pobliższą okolicą do arcybiskupów gnieźn. należała; nie wiadomo jednak, przez kogo albo Jakim sposobem i kiedy nabyta. Zdaje się nie podlegać wątpliwości, że już w XIII w. arcybiskupi byli w posiadaniu tych dóbr, ponieważ i pobliższe majętności, np. nieistniejąca teraz wieś Mochla w sąsiedztwie Kamienia, także zaginione i sąsiedzkie Kruszewo, wieś Orłe i inne wtedy posiadali. Kwestya, czy miejscowość ta zaliczała się pierwotnie do Pomorza, czy też do Wielkopolski, nie jest rozstrzygnięta; położenie jej jako teraz po prawej stronie Kamionki granicznej przemawia za ostatniem. R. 1339 jest tu nieprzyjazny krzyżacki komtur ustanowiony, który dobra arcybiskupie zajął, kościoły zburzył, za co od papieża obłożony klątwą. R. 1346 papież Klemens VI wydał mandat do opata peplińskiego i oliwskiego i proboszcza w Żukowie, by przesłuchali świadków i wydali wyrok w sprawie arcyb. Jarosława przeciw Janowi, biskupowi kamieńskiemu na Pomorzu, o zbrojne najechanie Wawrzyszkowa i innych dóbr stolicy gnioźaieńskiej. Arcyb. Jarosław użalił się, że poddanych jego turbowano i bydło im zabrano. Jaki wziął skutek rozkaz ten pepliński, nie wiemy. Wieś Wawrzyszkowo, jak zwykle wtedy, urządzona była na prawie polskiem. R. 1359 arcyb. Jarosław wydał nowy przywilej, którym wieś dotychczasową do rzędu miasta wyniósł i imię nowe Kamień przybrać kazał. Prawo zamiast dawniejszego polskiego ma być teraz chełmińskie czyli niemieckie. Naczelny zarząd nad miastem dostaje tz. advocatos starosta Tomasius, dziedzic pobliskich dóbr Radzimia. W nagrodę za to ma 10tą włókę wolną, ile się wymierzy, wszelkie przysięgi, połowę czynszów miejskich większych i małych drugą połowę brało miasto, trzeci fenig z sądów i od każdego osądzonego; owiec może sobie trzymać i paść 300, łowić ryby co środę i piątek w naszem jeziorze przez 1 rybaka. Kościół pozwalamy budować, któremu 4 włóki na utrzymanie proboszcza naznaczamy. Włók wolnych dajemy miastu 10, na jednej miasto się zbuduje, gdzie też miejsce wyjmujemy dla siebie na zamek i na mieszkanie. Po 10 latach wolnych dawać nam będą od włóki po 18 skot. toruń. , po 2 kury i 6 denarów od każdego domu placu w mieście. Na wzniesienie i utrzywanie warowni miejskich fossio et planoatio damy z kasy naszej corok m. 40, starosta da 20 m. , który nam też służyć będzie, jako prawo rozkazuje, R. 1360 król Kazimierz przywilej powyższy potwierdził, nadał prawo targów, wyjął mieszczan z pod dawniejszych obowiązków prawa polskiego jako i z pod jurysdykcyi wojewodów, sędziów, pedsędków i t. d. R. 1374 Jarosław, złożywszy dla starości urząd arcybiskupi, otrzymał od papieża Grzegorza XI miasto K. i inno dobra w dożywociu. R. 1383 Sędzimir z Radzie, za księciem mazow. Ziemo Kamień Kamień