znajdują się dość obszerne szlach. dobra, na in nej urządzone król. leśnictwo, zwane Czaplak. Kierunek ma z północy na południewschód, potem zwraca się na południezachód. Długie jest to jezioro około 3 mile. W szerokości nierówne miejscami, gdzie napoprzek ciągną się zatoki, i milę przechodzi; gdzieindziej zaś między przesmykami i półwyspami bardzo wą skie; ogólna szerokość może wynosić około 1 4 mili. Brzegi są nierówne, po największej czę ści lasami porosłe, górzyste, w północnej czę ści przeważnie niskie. Okolica dosyć uboga, lesista, tak zwana staropruska i mazurska, gdzie jeszcze wielu mówi po polsku. Z osad przyległych ważniejsze są Na południowym końcu miasto Iława Deutsch Eilau, na pół noc nad jeziorem Ewing w związku stojącem z Jezierzycami miasto Zalewo Saalfeld. Wsie kościelne Weinsdorf i Schnellwalde. Inne osa dy Schwaigen, Schwaigendorf, Likszany, Bu kowiec, Molity, Pauliny, Skitlanki, Wieprz, Gablanki, Ulpity, Chmielówki, Jezierzyce i inne. Dopływy liczne przybiera, mianowicie z północy, ale i z innych stron. Odpływ ma dwojaki północny przez liczne jeziora i no wy kanał mazurski oberländischer Kanal na jezioro Druzno koło Elbląga do Swieżej zatoki i południowy przez strugę Iławkę do Drwęcy i Wisły. Wspomniony kanał mazurski spro wadził tu znaczny ruch na jeziorze. Prawie bez przestanku widać liczne łodzie przypływa jące pod Iławę, drugie odchodzące. Wywożą głównie zboże i drzewo do Elbląga i Gdańska, przywożą różne towary. Nowe krzyżujące się przy Iławie koleje żelazne toruńskowystru cka i malborskomławska ruchowi temu nie zaszkodziły. W ryby rozmaitego rodzaju wła ściwe tutejszym okolicom Jezierzyce obfitują; zbyt ich bardzo teraz ułatwiony, osobliwie do Polski. Kś. F. Jezierzyska, przys. Horodnicy. Jezierzyszcze, wś w pow. horodeckim, nad jeziorem t. n. ; na stronie północnej półwyspu są ślady obronnego zamku, zbudowanego w w XVI. R. 1565 lipca 22 dowódca wojsk cara Iwana Groźnego Tokmakow, wraz z wojewodą Szeremetiewym, na czele piechoty i jazdy ruszyli z Newla do Jezierzyszcz i zamek obiegli. Wojewoda witebski Stanisław Pac, otrzymawszy o tem wiadomość, wysłał z Witebska Jana Snieporoda na czele silnego oddziału na pomoc oblężonym; przed nadejściem jednak tego oddziału Rossyanie zdobyli twierdzę i załogę wycięli. R. 1570, w skutek układów przy zawieszeniu broni, zamek jezierzyski pozostał w ręku rossyan; w r. 1580 Stefan Batory, po zdobyciu Wielkich Łuk, przebywał czas jakiś w Newlu, stąd wysłał wojewodę wileńskiego Mikołaja Radziwiłła pod Jezierzyszcze; zamek został prędko zdobyty i osadzony załogą; roku 1615 zamek drewniany spłonął; następnego roku uchwałą sejmową polecono Krzysztofowi Sakolińskiemu staroście jezierzyskiemu, zamek Jez. odbudować, używając do tego ludzi do starostwa Jez. należących. Jak długo J. było zamkiem obronnym, pewnych źródeł niema; w r. 1667 starostwo J. , które na ten czas liczyło chat 215, opłacało hiberny 3010 złt. i na utrzymanie poczty 30 zł. w r. 1725 wójtowstwo jezierzyskie wnosiło do kasy województwa połockiego 700 zł. Na początku bieżącego stulecia starostwo jezierzyskie nadano księciu Aleksandrowi wirtemberskiemu, ówczesnemu generałgubernatorowi witebskiemu, z dochodem rocznym 11550 rubli. Dziś samo fundum czyli wieś Zamek należy do Juhana, przy niej ziemi 1719 dzies. Podług metryk litewskich z r. 1619 należały do tego ststwa miasto obronne Jezierzyszcze ob. i dobra Toroczany, Koziany, Czortawicze, Świnie, Uhło, Kopne, Stojawicze, Rawna, Ostrowna i Staj ki. Od r. 1580 było w kolej nem posiadaniu familii Grocholskich, książąt Sokolińskich, Statkiewiczów, książąt Ogińskich z Kozielska, Poniatowskich, wreszcie z mocy przywileju Augusta III z d. 31 października r. 1744, dzierżył je Antoni Sołłohub wraz z żoną Brygidą z książąt Radziwiłłów, opłacając z niego kwarty złp. 10250 a hyberny złp. 6020. R. 1880 otworzono tu bank wkładowe zaliczkowy pod dyr. p. Edw. Terleckiego. Jezierzyszcze, ob. Dołoźce. Jezierzyszcze, Ozieryszcze 1. , jez. w pow. horodeckim, usiane mnóstwem wysepek lesi stych i licznych palów na dnie. W zachodniej stronie na półwyspie stał niegdyś zamek obron ny, J. zwany. Ma 13, 8 w. kw. rozl. 2. J. , jez. w płn. wsch. części pow. siebieskiego, 3 i ćwierć w. kw. rozl. , 5 w. długie, 1 w. szer. Na płn. brzegu J. wspaniały las sosnowy bu dulcowy. Fr. Gl. Jezioliszki, zaśc. szlach. , pow. wileński, 4 okr. adm. , o 35 w. od Wilna, 3 dm. , 14 mk. katol. 1866. Jezior, dawne imię czy też nazwisko, stanowi źródłosłów nazw; Jeziorowiec, Jeziory itp. Jezior. .. , ob. Eszer. .. , Eżer. .. , Jezier. .. , Ozier. .. Jeziora, wś, pow. grójecki, gm. Belsk, par. Jeziorka. W 1827 r. było tu 7 dm. i 81 mk. Tu urodził się Gaszyński Konstanty, znany poeta. Jeziora, wś, pow. piński, 2 okr. polic, gm. Kuchcicka Wola, między dwoma jeziorami niewielkiemi i niemającemi nazwisk, mieszk. 45, ziemi 2050 dz. , własność Ordy. Kś. M. Jeziora 1. , wieś, pow. krobski, na granicy szląskiej, 35 dm, 237 mk. , 21 ew. , 216 kat. , 77 analf. Najbliższa poczta i telegr. w Jutrosinie, st. kolei żel. w Miliczu o 8 kil. 2. J. , wś i gm. , pow. mogilnicki, w okolicy 2 male Jezierzyska Jezierzyska Jezierzyszcze Jezioliszki Jezior Jeziora