Bohomolcowie, a to z mocy przywileju króla Poniatowskiego z d, 21 maja r. 1766. W tym roku opłacono z tego sstwa kwarty złp. 413 gr. 17 a hyberny złp. 68. Jazno pow. trocki, właściwie Jezno ob. . Jazno 1. jez. w zach. stronie powiatu nawelskiego, dług. 13 wiorst, szerokość największa 1 wiorstę. 2. J. , jez. rząd. na zachodzie pow. lepelskiego, 15 w. długie, 7 w. kw. rozl. 3. J. , jez. w pow. dzisieńskim. Jazońca, ob. Jaseńca. Jazorce, niem. Malenchen, wś w zniemczonej części dolnych Łużyc, w pow. kalawskim. Jazork, niem. Jäsrik, wś na dolnych Łuży cach, w pow. grodkowskim. A. J. P. Jazory, niem. GrossJäser, wś w zniemczo nej części dolnych Łużyc, w powiecie kalaw skim. A. J. P. Jazosko al. Jazowsko, wś w Podgórzu, powiat sądecki; w ściśniętej górami zachodniej kończynie równiny sądeckiej, na lewym brzegu Dunajca, w nadrzecznej płaszczyźnie i na płd. pochyłości wznoszących się nad nią od strony płn. wzgórzy, na trakcie krajowym niedzicko tarnowskim, o 7 kil. od st. poczt. w Łącku, a 10 kil. od st. telegr. i dr. żel. w Starym Sączu położona, ma rozległości 1136 mr. n. austr. , w czem obsz. dworsk. roli ornej 313 m. , łąk i ogr. 22 m. , pastw. 31 m. , lasu 90 m. w trzech folw. 4ty folw. Majerz zniszczony przez Dunajec; gleba folw. J. leżącego w równi bardzo urodzajne namulisko, ze spodem przepuszczalnym, w górzystych folw. Gruszów i Nowakówka niezła żytnia glinka; dom. mieszkalnych włośc. 71, dm, mieszk. dworsk. 12, mk. 628. Parafia rzym. kat. tutejsza, niewiadomego czasu erekcyi, istniała już w XV w. ob. Długosza Liber benef. i miała wówczas kościół drewniany Narodz. M. B. , wznoszący się obecnie na stromej pochyłości góry ponad zabudowaniami dworskiemi; zdaleka widny kościół murowany, postawiony staraniem i kosztem dwóch miejscowych plebanów, rozpoczęty został około r. 1700 przez ks. Jana Owsińskiego recte Owsiankę, a wykończony około r. 1727 przez jego następcę i synowca ks. Stanisława Owsińskiego, obu urodzonych w Jazosku z rodziców włościan. Do tej parafii należą wsie stanowiące kompleks dóbr J. , Jazosko z Gruszowem, Brzyna z Łazami, Obidza i należąca do państwa starosądeckiego wś Kadcza, razem wiernych 3277 i żydów 88. Ludność trudni się oprócz rolnictwa, furmanką, flisem, rybołówstwem; jest tu także wielu rękodzielników. Szkoła parafialna i szpital fundowane i wieczyście uposażone przez dawniejszych dziedziców Wyszkowskich; dwór, ogrody i obszerne murowane budynki gospodarskie, zajazd, gorzelnia, browar itp. założone również przez nich. Dohra J, graniczą od płn. i zach. z pow. łąckim i Tylmanowa, od płd. ze Szczawnicą, od wschodu z pow. Starym Sączem. Obszar dworski całych dóbr wynosi roli orn. 395 m. , łąk i ogrod. 85 m. , pastwisk 129 m. , lasu 2344 m. , razem 2953 mr. n. austr. Lasu szpilkowego na budulec i materyał zdatnego jest około 900 mr. w górach na Obidzy, zkąd kloce wywożą do tartaku parowego postawionego w Jazosku przy gościńcu, a budulec na spław do Dunajca; reszta lasów, także w górzystem położeniu, porosła jest buczyną, przydatną tylko na opał. Droga gm. prowadząca z J. przez góry na Obidzę do słynnego zdrojowiska Szczawnicy ułatwia wywóz drzewa z lasów. Oprocz drobniejszej zwierzyny gnieżdżą się w tutejszych lasach sarny i dziki. Na szczycie góry, zwanej Skałka, wysokiej 1168 metrów npm. , gdzie się schodzą granice lasów Jazoskich wsi Obidzy, Szczawnickich i Starosądeckich wsi Gabonia, jest jaskinia, w której ukrywali się dawniej rozbójnicy siejąc postrach na całe Podgórze i przyległą okolicę Spiża odległego ztamtąd w najbliższym punkcie w linii napowietrznej tylko o pół mili tkwi dotąd w pamięci ludu groźne imię herszta Józefa Baczyńskiego, straconego r. 1735 z trzema innymi zbójcami w Krakowie i jego podhetmaniego Łazarczyka z Tylmanowy, straconego rokiem później samosiedm na Węgrzech w Lewoczy. Lecz i potem a nawet jeszcze w pierwszych dziesiątkach tego wieku, wydarzały się w tej lesistej okolicy częste rozboje, ograniczające się już jednak tylko na bogatszych samotnie mieszkających żydach lub chłopach. Nazwa Jazoska ma pochodzić od wielkiego jazu, zamykającego całą szerokość Dunajca od brzegu do brzegu, założonego tu w b. dawnych czasach dla połowu łososi ciągnących na tarło w górę rzeki, wielokrotnie przez wodę niszczonego i napowrót wielkim nakładem odbudowywanego; ów jaz istniał jeszcze w pierwszej ćwierci bieżącego stulecia, robiąc nierównie więcej szkody przez zatapianie i obrywanie pól, niż pożytku z obfitszego połowu ryb. W XV w. było J. dziedzictwem Wiernków z Gabonia h. Janina; w XVIII i w pierwszych dwóch dziesiątkach XVIII w. Lubomirskich, za ktorych od roku 1700 1716 ucierpiał bardzo wiele dwór i gromady od przechodzących tędy na Spiż i napowrót wojsk koronnych, saskich, szwedzkich i rossyjskich, a najwięcej od włoskich chorągwi ks, Teodora Lubomirskiego, wojewody krakow. , starosty spiskiego Zapiski kościelne jazoskie. Zniszczono stacyami i kontrybucyami J. puścił r. 1713 ks. Aleksander Dominik Lubomirski, starosta sandomirski, sędziemu wojskowemu Piotrowi Sulimierskiemu w kapitulacyi jako porucznikowi swojej chorągwi; zaś r. 1717 wziął tenże Piotr Sulimierski sędzia wojskowy, wówczas chorąży bracławski, przez Jazno Jazno Jazońca Jazorce Jazork Jazory Jazosko