blicznych. Jest tu mydlarnia, młyn amerykański i browar pospolity. Browar był tu już 16 wieku. W tymże wieku była także woskobójnia. W wieku 17 była drukarnia; przeniósł ją tu Szeliga z Dobromila w r. 1619 Lelewel przytacza kazanie Gabryela Leopolity wydane tutaj w tymże roku; w wieku 18 wyrabiano sery szwajcarskie; z początkiem w. 19 była fabryka krochmalu i pudru założona po upadku Lanetowskiej w Złoczowskiem; w wieku 19 słyneła tutejsza garbarnia. Wedle lustracyi z r. 1627 było 10 kowali, 16 rzeźników. Wedle lustracyi z r. 1765 były następujące cechy szewcki 33 majstrów, i 2 cechmistrzów, garbarski 42 majstrów; krawiecki 11 majstrów chrześciańskich, 15 żydowskich; zjednoczony cech stolarzy, stelmachów itp. 24 majstrów; garncarski i bednarski 25 majstrów. Handel tutejszy, przez żydów wyłącznie prowadzony, ogranicza się na drzewie budulcowem i sągowem, zbożu i wapnie. Słynne są w targu także tutejsze szynki i inne wędzonki wieprzowe, oraz szczecina w trzech gatunkach. Tygodniowe targi odbywają się w poniedziałki większe i piątki mniejsze; jarmarków jest 6 na św. Grzegorza, we wtorek po Zielonych świątkach, na ś. Eliasza, na św. Paraskewią i na św. Andrzeja. Przez sam środek miasta idzie gościniec po nad prawym brzegiem rz. Szkła, do Krakowca. Stan czynny majątku miejskiego czyni 82, 658 zł, bierny 10, 479 zł. W r. 1881 było 3771 zł. dochodu. J. jest siedzibą urzędu miejskiego, urzędu powiatowego i podatkowego, sądu powiatowego i notaryatu, rady powiatowej, powiatowej komisyi szacunkowej, rady szacunkowej, rady szkolnej okręgowej na powiaty jaworowski i mościski, urzędu pocztowego i telegraficznego. Jest tu szkoła etat. 4 kl. męska i 4 klas. żeńska, 2 lekarzy, 2 chirurgów, jedna apteka. J. jest siedzibą urzędu parafialnego i dekanalnego obr. rz. i gr. kat. , należących do dyec. przemyskiej. Par. rz. kat. należała dawniej do archidyecezyi lwowskiej Fundat. jej był Wadaw ks. Opawski na Szlązzku w r, 1454. Potem Piotr kaszt. poznański i i dziedzic dóbr Jaworowa w r. 1512; nareszcie Władysław IV zatwierdził wszystkie fundacye poprzednie przywilejem z d. 5 grudnia 1646 r. Do parafii należą wsie Bonów, Cetula, Czerczyk, Czerniława, Jazów nowy, Jazów stary z Nowinami, Olszanica, Porudeńko, Porudno, Roguźno, Semerówka, Szkło i Załuże. Dekanat jaworowski rz. kat. obejmuje następujące parafie Bruchnal, Jaworów, Krakowiec, Milczyce w pow. mościskim, Myżyłowice, Sądowa Wisznia w pow. mościskim, Stojance w pow. mosciskim i Wielkie oczy. Par. gr. kat. obejmuje miasto i przedmieścia Wielkie i Groblę. Do gr. kat. dek. jaworow. należą następujące parafie Bunów, Bruchnal, Czerniława, Drohomyśl, Gnojnice, Hruszów, Jaworów, Jaworowskie przedmieście małe ekspozytura, Jazów nowy, Jazów stary, Kochanówka, Krakowiec, Lubiane Młyny, Nahaczów Nakoneczne dalszy ciąg Jaworowskiego przedmieścia wielkiego, Olszanica, Porudno, Przyłbice, Roguźno, Siedliska, Szkło, Trościanice, Zawadów, Żółwie i Żmijowiska. W J, był dawniej klasztor dominikanów zniesiony w r. 1784 z kościołem św, Mikołaja, założonym napoczątku 17 w. przez Piotra Milewskiego, kanonika lwowskiego. Kościół murowany wznosi swoim kosztem Filip Rykowski ob. Niesieckiego Koro. Pol. Kościół ten później odnowiono; jako kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła i przeznaczono na kościół parafialny. Cerkwie są trzy. Jedna w mieście pod wezwaniem św. Grzegorza drewniana, w kształcie krzyża zbudowana między 1588 a 1633 na podstawie przywileju wydanego przez króla Zygmunta dnia 7 listopada 1588. W cerkwi tej znajduje się starożytna, pisana ewangelia bez wyrażenia roku. Jest w niej także chorągiew gwardyi narodowej z r. 1848, niebieska z żółtym lwem herbu Rusi halickiej. Za głównym ołtarzem znajduje się ładna ikona przeczystej Dziewicy, którą po zniesieniu monasteru św. Bazylego w Lisku koło Czernilawy przeniesiono do kościoła łacińskiego, zkąd ją potem Rusini w skutek procesu odebrali. Druga cerkiew leży na wielkiem przedmieściu, jest także drewniana, o trzech kopułach. Zbudowano ją 1670 roku na pięknem wzgórzu. Trzecia cerkiew, także drewniana, leży na małem przedmieściu. Jest tu także żeński klaszt or zakonu św. Bazylego. Zakonnice sprowadzono tutaj w r. 1621. Z początku mieszkały one w dwóch domach, zakupionych przy górnej miejskiej cerkwi. Lecz w r. 1636 zapisała im Małgorzata Hryćkówna, mieszczanka jaworowska, swój grunt dziedziczny, na którym też klasztor zbudowano. Wkrótce potem wstąpiła Małgorzata sama do klasztorni była tu pierwszą ksienią. Dzisiejszy klasztor wybudowano w r. 1831. Drewniana cerkiew postawiona jeszcze 1702 r. zgorzała w r. 1846, lecz za staraniem gorliwem ksieni Czernik i przy wsparciu dobrodziejów zbudowano z kamienia nową piękną cerkiew w r. 1863. Monaster ten zatwierdził cesarz Franciszek I dekretem z 13 stycznia 1821 r. Na soborze zakonników w Przemyślu w r. 1693 odbytym pod przewodnictwem biskupa Wincentego postanowiono, aby w monasterze jaworowskim był nowicyat dla zakonnic. Przy tym klasztorze jest także zakład sierot, założony wr. 1636 przez Małgorzatę Hryćkównę, w celu kształcenia dziewMąjątek zakładowy czyni 8000 zł. w

Jaworów