wzgórzy Beskidu lesistego, przepływa wieś Kalną w płn. wsch. kierunku i na granicy tej gminy z gm. Mizuniem po 5 i pół kil. biegu wpada z lew. brz. do Putny, dopływu Łużanki. Hawryłówka 1. , wieś, pow. starokonstantynowski, par. Teofilpol, ma kaplicę katol. dek. starokonstantynowskiego. 2. H. , ob. , Gabryelówka Hawryłówka, wieś, pow. Nadworna, nad potokiem, dopływem potoku Worona, o 17. 5 kil. na płn. wschód od Nadwórny położona, przestrzeń pos. większej 1947 mr. , wtem 1203 m. pastw. , włościanie 3198 mr. , w tom 1575 m. sianożęci, ludność 1817, w tem 4 rzym kat. należących do parafii w Ottynii, oddalonej o pół mili, reszta gr. kat. mających parafią w miejscu należącą do dekanatu tyśmienieckiego dyecezyi lwowskiej, szkoła etatowa o 1nym nauczycielu, należąca do rady szkolnej okręg. w Nadwórnie; sąd, powiat, urząd poczt. i telegraficzny i notaryat w Nadwórnie. Właściciel większej pos. Michalina hrabina Komorowska. Hawryłówka, Hawrilestie, wieś, pow. kocmański na Bukowinie, o 7. 5 kił. od Kocmana, z cerkwią par. grecką nieunicką w miejscu. Hawryłowo, wś rząd. , pow. dzisieński, gm Przebrodzie, miała 533 dusz. Hawryłowska 1. , st. poczt. , pow. chersoński gub. t. n. , niedaleko NowoWorońcówki i i Borysławia. 2. H. , st. poczt. , pow. zarojj ski gub. razańskiej. o 8 i pół w. od st. Horki moskiewskorazańskiej dr. żel. Hawryszówka 1. , mała wioska, pow. mohylowski, par. Bar, o kilka wiorst od tegoż miasta, 150 mieszk. , 218 dzies. ziemi włośc, j 213 dzies. dworskiej. Należała do Michalskich, dziś Siedrockiej. 2. H. , wieś rządowa, pow. j Winnicki, parafia Winnica, 460 mieszk. , w tej liczbie 52 jednodworców; ziemi wraz z Telej penkami 2726 dz. Należała do starostwa winnickiego. Jest tu cerkiew pod wezw. św. Paraski z 96 dzies. ziemi i zarząd gminny do którego należą wsie Telepenki, Chiżyńce, Szczytków, Siekierzyńce, Chruszlińce Wielkie i Małe. Tiasyłów itp. Hawsty, wś, pow. oszmiański, 2 okr. adm. , 45 w. od Oszmiany, 11 dm. , 108 mieszk. , z tego 56 prawosł. , 52 katol 1866. Hay. .. , por. Haj. .. Haynau niem. , ob. Hajnów. R. 1880 H. miał 5670 mk. Jest tu st. dr. żel. z Lignicy do Kohlfürt, o 83 kil od Wrocławia. Haytus niem. , ob. Hejtus. Hayworonka, ob. Hajworonka. Haz, Haza, wyraz madjarski, znaczy dom. Hazelewo, ob. Haslewo. Hazenpot po niem. Hasenpoth, po łotewsku Ajsputte, w dawnych kronikach Azziputten, Asimputt lub Asenputt, miasto powiatowe w dzisiejszej gubernii kurlandzkiej, w jej części zwanej niegdyś ziemią piltyńską I odrębną konstytuoyą za czasów polskich mającą, leży nad rzeką Teberą pod 56 43 półn. szerokości i 39 16 wschodniej długości, w oddaleniu mil 19 i pół od Mitawy, w kierunku z płn. zach, a mil 4 i pół od Bałtyku, i wznosi się o stóp 315 po nad powierzchnią morza. Położenie malownicze podnosi samo miasteczko uroczo rozciągnie. te na płn. zachodniej pochyłości wyniosłego wzgórza, które od strony wschodniej i zachodniej przytyka do obszernej równiny, przedstawiającej widok rozległy na okolicę żyzną, dobrze uprawianą i pięknie zabudowaną. Zrasza ją wspomniana rzeka Tebera, tworząc stawy w pobliżu zamku hazenpockiego. Dolinę Tebery zdobią licznie po niej rozsiane dąbrowy i brzeziay. Sam zaś brzeg rzeki w okolicy Hazenpotu otaczają przeważnie wiązy. Malowniczośó krajobrazu podnoszą również zwaliska zamku hazenpotskiego, wzniesionego w r. 1249 przez inflanckiego mistrza prowincyonalnego Dydryka do Groeningen. Znacznie pierwej niż ten zamek stanęła tu sławna niegdyś katedra katolicka, przez biskupów kurońskich dla ziemi piltyńskiej założona. Że zaś ta katedra biskupia była daleko starszą od zamku, a może i dla tego, że spokojni mieszkańcy woleli się skupiać poi łagodnym rządem pastorału niż pod żelaznem berłem ówczesnych rycerzy zakonnych groźnie nad zamkiem panujących, osada miejska nie rozciągnęła się tutaj, jak zwykle, u stóp rycerskiego podzamcza, ale okoliła położoną nieopodal zamczyska prastarą katedrę biskupią. Tej osadzie w r. 1378 nadaje biskup kuroński Otton prawa miejskie i jednocześnie ustępuje nowowytworzonej mieścinie wszystkie grunta, leżące pomiędzy biegiem rzek Tebery i Łaszy, aż po samą granicę dzisiejszych dóbr Bojem, na której krańca w owymże czasie założono klasztory męskie i żeńskie. Herb w r. 1378 przez tegoż biskupa Ottona miastu Hazenpotowi nadany, przedstawia mnicha trzymającego kielich mszalny przykryty. Skutkiem licznych przywilejów i wolności jakiemi biskup i kapituła kurońska miasto wyposażają, Hazenpot poczyna się rozwijać prędko, rozkwita w nim nowe zupełnie życie; handel i przemysł podnoszą się, mieszczaństwo wzrasta w siłę. miasto się rozszerza do tego stopnia, że aż 7 obszernych kościołów tu się wznosi, z których kościół św. Jana obecnie protestancki przetrwał do dni naszych, ślady zaś innych sześciu istniały jeszcze w r. 1825, jak utrzymuje Sonntag w pracy poniżej przytoczonej. Myli się przeto Siemienow, mówiąc, że to miasto nigdy nie miało najmniejszego znaczenia Geogr. słowar. I, 605; nie wiedział on oczywiście i o tem, że było ono glównem miastem tak często w dziejach Polski i Voluminach legum wspominanej ziemi piltyńskiej. Gdy Hawryłówka Hawryłówka Hawryłowo Hawryłowska Hawryszówka Hawsty Hay Haynau Haytus Hayworonka Haz Hazelewo Hazenpot