macye trzeciorzędowe zajmują niewielką przestrzeńj rozpoczynając się w środkowej części powiatu w gminie Brzozówka na pograniczu gm. trzydnickiej, ciągnąc się z północozachodu na południowschód, kn Modliborzycom, gdzie zwężone rozszerzają się następnie na granicy powiatu biłgorajskiego. Margle liasowe występują przeważnie w gminach dzierzkowickiej i urzędowskiej, tworząc trójkąt, którego wierzchołek stanowi Urzędów zwane tutaj Urzędowską Opoką, boki zaś wsie Wyźnica i Dzierzkowice. Margle te częściowo znajdują się również na wyżynach dotykających brzegów Wisły w nizinie rzeki Struży, Najświeższe warstwy napływowe wiślane stanowią glebę doliny Wisły, piaski a pod nimi iły aluwialne rozpoczynają się wąskim, następnie znacznie rozszerzonym pasem od zachodnio południowej strony przy wsiach Zabełczu i Kosinie ku południowowschodniej, wchodząc w powiat biłgorajski. Głazy narzutowe, granitowe, znajdują się przeważnie około Urzędowa, wsi Wyźnicy i Księżomieszy; ogromne piaskowce, w lasach do Wierzchowisk należących i około rzeki Łysakowa, zaś około osady Annopola na gruntach przeważnie piaszczystych rozrzucone massy syenitów czy też syenitogranitów. Badania geologiczne w powiecie janowskim prowadzili prof. Trejdosiewicz ob. Pam. fizyograficzny z r. 1881 i prof. Jurkiewicz o miełowoj formacyi w lublinskoj gubernii. Gleba różnorodna na gruntach piaszczystych w zachodniopołudnio wej i południowowschodniej części powiatu licha, żytnia w obszarze tym znaczną przestrzeń zajmują lasy i bagna. Na gruntach piaszczystogliniastych występujących częściowo w gminach annopolskiej, dzierzkowickiej, gościeradowskiej, kosińskiej i urzędowskiej, przy silniejszej sterkoryzacyi udaje się pszenica; niewielkie przestrzenie gruntów marglistych stanowią ziemię bogatą pszenną. Zaś grunta gliniaste zajmujące resztę przestrzeni w powiecie wypada zaliczyć do ziemi pszennej II klassy; przy racyonalnem bowiem płodozmiennem gospodarstwie zasiew pszenicy daje rezultaty dobre. Glina tutejsza nosi nazwę glinki lubelskiej z wyglądu podobna do glin ki popielatką zwanej, uboższa od niej w części organiczne. Główną wadę tutejszej gleby stanowi mało przepuszczalne podłoże, albowiem pod warstwą rodzajną występują szaroniebieskawe iły; przepuszczalność ta zmniejsza się w kierunku od północozachodu ku południo wschodowi. Drugą wadę stanowią niewielkie wzgórki z glinką czerwonawą. Z powodu przymieszki wodanu tlenniku żelaza przez wypalenie tych miejsc wadę tę łatwo usunąć. Największy obszar ziemi należy do ordynacyi Zamojskich, 18 folwarków, wszystkie wydzierżawione lasy ordyn. w pow. , ob. Kraśnik, leśnictwo kraśnickie. Majątków donacyjnych w powiecie janowskim 3 Dzierzkowice, Księżomiesz dawne starostwo urzędówskie, Zakrzówek dawniej własność Czartoryskich, Większe gospodarstwa rolne stopniowo podnoszą się; obecnie niemal w całkowitej kulturze majątki Kępa, Potoczek, Popkowice, Olbiencin, Metelin, Wilkołaz dolny i Struża; w częściowej przeszło 25 majątków. Najniżej stoją pod względem kultury majątki poduchowne, stanowiące własność osób posiadających specyalne prawo nabywania tychże dóbr. Główne produkta, wytwarzane przez większą własność, stanowią rzepaki na powiślu, pszenica, koniczyny, jęczmień, owies, żyto, kartofle i buraki cukrowe. U mniejszych właścicieli żyto, jęczmień, tatarka, owies, kartofle i len, który w znaczniejszych ilościach sieją włościanie w okolicy Godziszowa i Kawenczyna. Zamożność włościan ogólnie biorąc zaledwie średnia; najlepiej się mają we wsiach ordynackich przyczyniło się do tego wcześniejsze oczynszowanie w 1846 1848 roku, szczególniej zaś we wsiach Godziszowie i Wilkołazie, gdzie wielu z nich hoduje piękne konie. W przeciągu ostatnich lat 14 większa własność znacznie się zmniejszyła przez parcelacyą; całkowitemu rozczłonkowaniu uległy dobra Chrzanów, Dąbrówka, Rudnik, Radwanówka, Osiny, Wola potocka, Stany, Potok wielki, Polichna górna, Polichna dolna i Świeciechów; częściowej parcelacyi z korzyścią dla większych gospodarstw Popkowice, Bliskowice, Opoka, Liśnik mały, Grabówka, Olbiencin, Zdziechowice i Ostrów. Kolonistami są po największej części przybysze z Galicy i polskiego pochodzenia i włościanie miejscowi; tylko w Woli Potockiej i kolonii Natalinie Niemcy. Lasy pokrywające 1 3 część powiatu sprzyjają wytwarzaniu się licznych rzek, strumieni i błot. W południowowschodniej części powiatu powstają rzeki Biała ma źródła w Godziszowie, przyjmuje poniżej osady leśnej Piknie dopływ Trzebesznę lub Zajemnę, bieży w kierunku z północowschodu na płd. zachód, wpada około Łążka ordynackiego do Bukowny. Branwica bierze początek we wsi Branew, płynie równolegle do poprzedniej, również przez lasy, wpada do Bukowny pod wsią Momoty dolne. Czartosowa lub Czartowa, maleńki strumyk, bierze początek z błót leśnych około Szklarni, wpada również do Bukowny. Wszystkie te rzeczki z wiosną zabierają w części wody błót leśnych. Rzeka Bukowna ma źródła w pow. biłgorajskim; zaś w pow janowskim bieży przez niewielką przestrzeń w kierunku ze wschodu na zachód, odgranicza niemal powiat od Galicyi, gdzie wkroczywszy wpada do Sanu, Oprócz powyżej Janów