ski, gmina Jaworowo, par. Igłówka, odl. 17 w. od Maryampola, ma 2 dm. , 36 mk. Jabłonowo 1. zaśc. rząd. , nad rz. Mereczauką, pow. trocki, 4 okr. adm. , 88 w. od Trok, 3 domy, 37 mk. kat. 1866. . 2. J. . mko, pow. łubieński, gub. połtawskiej, st. poczt. Jabłonowo, 1. wś, pow. międzychodzki; 6 dm. ; 216 mk. , 53 ew. , 163 kat, 36 analf. Poczta i telegraf w Sierakowie Zirke o 5 kil. st. kol. żel. Wronki o 15 kil 2. J. , osiada, pow. chodzieski Kolmar; 5 dm. , 52 mk, ; 45 ew. , 7 kat. , 12 analf. 3 J. , dom. , pow. cho dzieski, z folwarkami Nowie Nowen i Kegelsau, 8344 morg. rozl; 14 dm. , 233 mk. , 169 ew. , 62 kat. , 2 żydów; 51 analf. , gorzelnia pa rowa, młyn parowy i wodny, cegielnia. Po czta i telegr. w Uściu Usch o 7 kil. , st. kol. żel. Piła Schneidemühl o 16 kil. W okolicy wykopano urny bronzowe, sprzączki fibulae, pierścienie używane do walki. M. St. Jabłonowo 1. niem. JahBonowo, rycerskie dobra, pow. brodnicki, z dworcem krzyżujących się tu kol. żelaznych wystruckotoruńskiej i grudziąskojabłonowskiej która wkrótce dalej poprowadzona będzie do Brodnicy, o 49 kil. od Torunia, na trakcie jabłonowskobrod nickim, w uróczem położeniu nad strugą Lutrzycą, do której druga bezimienna wpływa. Obszaru liczy mor. 2413, budynk. r. 1868 39, dm. 16, kat. 161, ew. 38. Obecnie liczba tak domów jako i ludności znacznie się powiększyła z powodu pozaprowadzanych tu nowych dróg komunikacyjnych. Gleba prawie bez wyjątku urodzajna i pszenna. We wsi jest nader pięknie z niemałym nakładem wzniesiony nowy kościół parafialny, budowy gotyckiej, szkoła katolicka, poczta i stacya telegraf. Pałac przepyszny nowy z parkiem obszernym, apteka, domy zajezdne i traktyernie. W J. odbywa się rocznie 7 targów na konie, bydło i kramne. Co się tyczy historyi, J. jest osadą prastarą. Przy wsi znajdują się niewiedzieć kiedy wzniesione okopy obronne. Pierwszy raz wspominana bywa ta wieś roku 1222. Znajdowała się oddawna w posiadaniu szlachty. R. 1580 zowie się posiadacz Grzegórz Jabłonowski z Wichulca, r. 1607 syn jego Zygmunt Jabłonowski albo też Wichulski, Jako się pisze, z Jabłonowa. Jabłonowscy byli tu herbu Prus. Po nich odziedziczyli J, Działyńscy. R. 1641 Jan Działyński, wojew. chełmiński, zapisał J. oo. jezuitom w Grudziążu ob. którzy je posiadali aż do kasaty i okupacyi. Przy kościele pełnili ci ojcowie parafialną służbę bożą. Zazwyczaj bywało ich tu 2 albo, 3 z kilku braciszkami, którzy takim sposobem niby filią klasztoru grudziąskiego czyli t. z. rezydencyą stanowili. Często odprawiali missye ludowe, nietylko u siebie w J. ale i po sąsiednich parafiach. Akta kościelne wynoszą zasługi tych zakonników, że wiele osób oni osobliwie z Prus luterskich książę cych ponawracali. W kościele tutejszym sły nął z łask i nabożeństwa szczególniejszego cu downy obraz św. Franciszka Ksawerego, który także mnóstwo ludu wiernego i nawet nie wiernego luterskiego przyciągał. R. 1722 w bardzo solennej procesyi przeniesiony został ztąd obraz do Grudziąża ku wielkiej czci swojej. Po kasacie jezuitów i po zaborze Prus przeszły dobra jabłonowskie w ręce prywatne. Od dłuższego czasu posiadali je Narzymscy. Obecnie jest właścicielką księżna Maryanna z Narzymskich Ogińska, która tu r. 1873 osobny dom czyli klasztor miłosierdzia dla p. szary tek założyła. Panny tu przybyły z Chełmna ob. , utrzymywały ochronę dla dzieci wiej skich zwykle więcej niż 100, pielęgnowały chorych i uczyły ręcznych robótek wiejskie dziewczęta. W szwalni bywało zwykle prze szło 30 uczennic. W ten sposób 3 siostry by ły tu czynne aż do kasaty domu, wskutek kulturkampfu, d. 1 marca 1877, kiedy opuścić musiały Jabłonowo. O parafii i kościele tu tejszym czytamy w dyec. szematyz. z r. 1867. Parafia J. liczy dusz 621 obecnie 830. Ko ściół p. n. ś. Wojciecha, patronatu prywatne go, fundowany niewiadomo kiedy, nowo żupełnie przez Narzymskich od r. 1860 do 1865 zbudowany, jeszcze niekonsekrowany. Wsie parafialne Jabłonowo, Jaguszewice, Piecewo, Kamień, Gorzechówko, Szczapanki, Budziszewo, Sadlinki. Szkoła paraf. w Jabłonowie ma dzieci kat. 68. Reszta w liczbie 11 zwiedza szkoły luterskie. Czyt. Tyg. illust. z r. 1867 Nr. 387. 2. J. , niem. Appelwerder, obejmuje 2 obok siebie położone posiadłości w pow. wałeckim, na bitym trakcie do March. Frydlądu, około i milę i pół od tegoż miasta, o 14 kil. od Wałcza, na płd. stoku wzgórz pomorskich, nad bujnemi łąkami; a włośc wś; parafia, szkoła i poczta Wałcz. Obszaru ziemi mr. 956, budynk. 51, dm. 21, ew. 165; b J. , rycerska wś; parafia, szkoła, poczta, jak wyżej, obszaru mr. 1383, budynk, l6 dm. 4, ew. 67. 3. J. , niem. Jabłonowo, folw. , pow. ostródzki, st. p. Dąbrówno. Kś. F. Jabłonowski potok, lewy dopływ Bybełki ob. . Wypływa w obr. gm. Jabłonowa, w. pow. rohatyńskim, we wschodniej jej stronie, płynie na płn. zachód i w obr. . gm. Zagórza, uchodzi do Bybełki. Długość biegu 6 kil. Jabłonowskie szańce, ob. Jabłonków. Jabłonowszczyzna, os. pow. oszmiański, 2 okr. adm. , 37 w. od Oszmiany, 1 dm. , 8 mk. , z tego 3 prawosł. , 5 katolików, 1866. Jabłonowszczyzna, wś i folwark, pow. nowogródzki, gub. mińska, nad rz. Uszą z prawej strony, o milę od stacyi moskiewskowarszaw skiej dr, żel Horodzieja ob, w miejscowości Jabłonowo Jabłonowo Jabłonowski potok Jabłonowszczyzna