tego stwa Stefan Czarnecki, kasztelan kijowski zniósł ze szczętem znaczny oddział Szwedów, przy samem rozpoczęciu wojny w r. 1655. Par. liczy dziś 1432 dusz. W r. 1609 należały do niej Zamoście przadm. , Zakościele, Królewska Wola, Małoramierz, Luciążna, Zendlowicze, Wyrówka, Giełzów, Brzostowo, Czethen. Dobra I. składają się z folwarku i attynencyi Teofilów wsi Królowa Wola i Zakościele, od Tomaszowa w. 14, Rozl. wynosi m. 848, grunta orne i ogrody mr. 220, łąk mr. 25, pastwisk mr. 35, wody mr. 34. zarośli mr. 498, nieużytki i place mr. 36, budowli murowanych 2, drewn. 20, płodozmian 6polowy; wś Królowa Wola osad 35, z gruntem mr. 581 wś Zakościele osad 9, z gruntem mr. 171. Inowo lub Hinowo, dobra nad jeziorem t. n. , pow. dzisieński, 3 okr. , adm. , o 72 w. od Dźwi ny, własność w roku 1731 Felicyanny z Ko morowskich Połokońskiej i jej potomstwa z pierwszego małżeństwa Adama i Aleksandra Puczyńskich, później były w zastawie u ich siostry Barbary Janowej Zagórskiej, starościny starosielskiej a w 1771 roku już własność Fran ciszka TalatKiełpsza, oboźnego bracł. nare szcie około 1787 r. Dominika Dusiackiego Rudominy; dziś własność syna jego Ignacego Rudominy. W pobliżu kilka zaścianków t. n. a mianowicie Inowo I czyli Zarzeczany, Ino wo II i wś Inowo czyli Ukle gminy woropaszczyńskiej. A. K. Z. Inowrocław niem. Inowrazlaw, miasto pow. departamentu bydgoskiego, W. K. Poznańskiego, o pół mili od Noteci położone, pod 52 48 szer. półn. , i 35 56 dług. wschodniej, o 106 kil. od Poznania, o 46 od Bydgoszczy, o 34 od Torunia. Gmina składa się z 10 miejsc 1 I. 2 Młyn parowy. Cegielnie 3 Garnewisze; 4 Kohna; 5 Fellmana; 6 Cegielnia miejska; z osady 7 Jażewo; 8 Rybnik 9 Tomaszowa Góra Thomasberg; 10 Mątwy. Miasto leży około 90 metrów nad poziomem Baltyku, w wyżynie, śród rozległej niziny wystawionej na wichry zrywające się często z wielką gwałtownością i sprowadzające klimat ostry. Wielki jest brak wody źródłanej do picia. Grunt na którym się miasto wznosi i grunt bliższej okolicy składa się z próchnicy, niebieskiej i szarej gliny, z glinki ogniotrwałej, czarnego piasku i gipsu; bezpośrednio pod warstwami gipsowemi znajduje się sól kamienna. Ma 11, 494 mk. wedle obliczenia z roku 1880; w r. 1876 było 9, 147; zaś wl871r. 7429 mk. ; 539 dm. , 2087 ew. , 3756 kat. ; 1586 żydów; 2031 analf. Siedziba landrata, sekretarza pow. , poborcy podatków pow. , budowniczego pow. , kontrolera katastru, fizyka pow. , cyrulika pow. ; weterynarza pow. , in. spektora szkolnego pow. ; komisarza obwodowego. Sąd okręgowy należy do sądu ziemiańskiego bydgoskiego. Przedreorganiatcyą był. tu sąd powiatowy kolegialny. Kościół kat. parafia należy, do dekanatu inowrocławskiego, kościół protest. do dyecezyi inowrocławskiej i synagoga. Gimnazyum filologiczne, wyższy zakład naukowy żeński niemiecki, kilka szkół elementarnych. Tow. agronomiczne polskie 62 członków i niemieckie. Kasa pożyczkowa polska. Cztery jarmarki. W skutek odkrycia pokładów soli przez inź. Michała Lewy, wystawiono na zachód od miasta, po nad gościńcem do Pakości i nad koleją żelazną do Poznania, liczne budowle potrzebne do fabrykacyi soli kuchennej, w miejscu znacznie wyżej od miasta położonem, bogatem we wodę. Dziennie przeszło 1000 centnarów soli kuchennej się wyrabia. Niedaleko salin królewskich na terytoryum wsi Rombina, prywatni przedsiębiorcy, z których pierwszym i głównym inicyatorem był sędzia Zygmunt Wilkoński zmarły 1880 r. Na cześć jego jedna ulica w mieście zowie się Zygmuntowską, starają się na własną rękę przez odpowiednie zakłady eksploatować sól kamienną i poukłady żwiru siarczanego. Od czasu tych ważnych odkryć przemysł I. niesłychanie się rozszerzył i jest głównem zajęciem mieszkańców; ludność szybko wzrasta. Oprócz królewskich salin i od lat kilku urządzonych królewskich solanek, z każdym rokiem liczniej odwiedzanych, miasto posiada dwie kopalnie prywatne; olearnię parową, młyn parowy, fabrykę machin, lejarnię, zakład gazowy, browar, kilka cegielni. Urząd pocztowy pierwszej klasy, stacya telegraficzna, stacya kolei żelaznej poznańskoto ruńskiej i kolei inowrocławskobydgoskiej. Kolej żelazna idzie nadto z dworca do salin królewskich, na długość 1, 5 kil. Poczty osobowe chodzą do Pakości, Strzelna, Kruszwicy. Gościniec rządowy poznańskotoruński prowadzi z I. do Strzelna i do Gniewkowa Argenau, drugi gościniec do Bydgoszczy, 3ci do Pakości, 4ty do Pławinka i z Matów do Kruszwicy. W dawnych dokumentach napotyka się różne nazwy I. łacińskie, jako to Vladislavia Junior, Juniivladislavia, Junovladislavia, niemiecką JungenLeslau. Pierwszą wzmiankę o mieście napotykamy w r. 1158, chociaż podług podań założycielem miał być Mieczysław Hub Mieczysław II; w XII w. miasto należało do księcia mazowieckiego Leszka i miało książęcą mennicę. Następne koleje jego opisuje Baliński w Polsce starożytnej I p. 313 i 39 mniej więcej jak następuje Książęta mazowieccy linii kujawskiej, rozrodziwszy się w XIII wieku panowali tu udzielnie; lecz dzielnica ich niedługo trwała, doznawszy bowiem napadów od sąsiednich książąt i Pomorzan przechodziła w posiadanie różnych władców. R. 1240 książę kujawski Kazimierz nadał mia

Inowo

Inowo

Inowrocław