wysokości. Powierzchnia tej wyżyny przerznięta licznemi potoczkami, jeziorami, bagniskami i strugami, ma, przeważnie w swej części południowej, następne najwyższe punkta, noszące już nazwy czysto łotewskie Gajzingkalns 1032 stóp, Nessaulekalns 934 stóp, Bakuskalns 920 stóp, Spirekalns 875 stóp; i inne. Pośród płaszczyzny rozciągającej się na wschód od zboru parafialnego pebalskiego leżą najwyżej położone wsie Grothuzenhof, dwór szlachecki 873 stóp tudzież Kletskalns, wieś włościańska 899 stóp. Pochyłości tego płaskowzgórza nierównie więcej ną spadzistemi od strony północnej, północnowschodniej i południowej Pochyłości ku rzece Aa ożywiają liczne zwaliska średniowiecznych zamczysk. Najbardziej się odznaczają malowniczością ruiny zamków zegewoldzkiego, trejdeńskiego i kremońskiego, położonych w tak zwanej inflanckiej Szwajcaryi. Wyznać atoli należy, że brzegi Dźwiny od Zelburga do Frydrychsztatu, w szczególności zaś okolica Kokanhuzy, niemniej urocze wędrowcom przedstawiają widoki. Niziny Inflant szwedzkich rozciągają się 1 wzdłuż całego wybrzeża odnogi ryskiej, z włączeniem dorzecza strumienia Parnawy i rzeki Salis, tudzież dolnego biegu Dźwiny i wielkiej Aa; 2 wzdłuż lewego brzegu jeziora Pejpusui 3 około całego Jeziora Würzjerw. Pasmo nizin okalające wybrzeża odnogi ryskiej, wychodzi z Estonii, zajmuje niemal całą kotlinę Parnawy, następnie zwęża się stopniowo, tak iż u rzeki Salis szerokość Jej wynosi wiorst 40 a u Lemzala zaledwie wiorst 20, potem, pozostając równie wązką, przechodzi rzekę Aa i dopiero się nieco rozszerza za zbliżeniem się do ujścia Dźwiny, gdzie się Już rozpoczyna nizina kur landzka czyli mitawska. Nizina parnawska wznosi się zaledwie na 100 stóp po nad powierzchnią morską a cała Jest pokrytą obszernemi lasami i rozległemi częstokroć nieprzebytemi bagniskami; tylko na brzegach zatoki wznoszą się tu i owdzie odosobnione lesiste wyniosłości, z których najznaczmiejszą jest ta, co się w pobliżu wsi Gutsmanhofu znajduje 426 stóp. Równinę rozległą na wschodnim krańcu Inflant szwedzkich stanowi część niziny, otaczającej jeziora Pejpus i pskowskie. Inflancka Jej część położoną Jest o stóp 120 130 nad powierzchnią morską. Dochodzi ona w swej południowej stronie do szerokości wiorst 25, w północnej zaś coraz bardziej się zwęża i w okolicy Tormy wynosi zaledwie wiorst 10. W całej swej rozległości pokrytą jest bagniskami, które, mianowicie pomiędzy biegiem rzek Woo i Embachu czyli Omowży, są nieprzebytemi. Niziny otaczające jezioro Würzjerw, tak jak i samo Jezioro, rozszerzają się ku północy a ścieśniają się ku stronie południowej tworząc płaską i szeroką dolinę górnej OmOwży Embach. Srednia wysokość tych nizin nie przechodzi 190 stóp. Bagnistemi są one jedynie w części wschodniej i północnej. Inflanty szwedzkie bardziej jeszcze obfitują w wody niż Już opisane powyżej Inflanty polskie. Bienenstamm wylicza w nich rzek 325 tudzież do tysiąca jeziór, z których 340 po nazwisku wymienia. Oprócz tego zachodnią granicę kraju opłukuje swą odnogą ryską morze baltyckie, a wschodnią olbrzymie jezioro czudzkie czyli Pejpus. Wszelako, mimo to wszystko, wody Inflant pod względem hydrograficznym w niebardzo korzystnym pozostają stosunku. Brzeg morski na swej 40milowej rozległości tworzy tylko dwa porty ujścia rzek Parnawy i Dźwiny przystępne dla większych statków, a wejście do tych jedynych w kraju przystani bywa nader utrudnione przez częstokroć tam się wytwarzające haki piaszczyste; w innych zaś częściach 40milowego inflanckiego wybrzeża tylko płaskie statki przybijać mogą do brzegu z powodu niskości wód. Zupełnie przeciwny mają charakter wybrzeża wysp do Inflant należących, co już łatwo ztąd daje się dostrzedz, iż ich linia nadbrzeżna wynosi 81 mil czyli drugie tyle ile stanowi rozległość wybrzeży lądu stałego gubernii inflanckiej. Niewygodną wszakże stronę licznych wyspowych portów inflanckich stanowi z jednej strony oddalenie ich od lądu stałego, z drugiej zaś wielka ilość okrążających je mielizn i skał podwodnych. Rzeki gubernii inflanckiej czyli Inflant szwedzkich należą w części do kotliny odnogi ryskiej, w części zaś do kotliny odnogi fińskiej. Do pierwszej zaliczyć winniśmy dorzecza strumienia Parnawy, rzeki Salis, strumyki i strugi nadbrzeżne, a także dorzecza inflanckiej Aa, Dźwiny, tudzież kurlandzkiej Aa, Do drugiej należą kotlina jeziora Würzjerw czyli dorzecza Embachu Omowży, jako też część kotliny Pejpusu. Rzeki Parnawa i Salis tylko w małej części są spławnemi. O ile Dźwiną i jej głowny dopływ Ewikszta a także obie rzeki Aa są spławnemi a w części żaglownemi, o tem obacz wyżej w pojedyńczych artykułach do tych strumieni się odnoszących. Do kotliny odnogi fińskiej należy wielki Embach, tworzący wypływ Jeziora Würzjerw do Pejpusu a będący jedyną rzeką żeglowną w tej całej kotlinie. Mówiliśmy już wyżej, że kraj ten posiada niezliczoną ilość jeziór, do których zaliczyć musimy i zachodnią część olbrzymiego jeziora Pejpusu, którego brzeg zachodni do Inflant należący ma przeszło 14milową rozciągłość. Jezioro to wszakże mimo swej rozległości mało przedstawia korzyści pod względem żeglugi. Z innych większych jeziór wymieniamy tu jeszcze Würzjerw 240 w. kw. ; tudzież jeziora Burtneek 36 w. kw. i Babit 21 w. kw. ; co zaś do pogranicznego jeziora

Inflanty