wia. 5 Włościaniepolacy zamieszkują tylko niektóre części dawnych posiadłości Hylzenowskich i Borchowskich. Prawdopodobnie przez polskich wojewodów przesiedleni, po dziś dzień stoją na wyższym od Łotyszów stopnia uobyczajenia. Osady ich w sobie zamknięte odznaczają się porządnemi budynkami gospodarskiemi. Często tam znaleśc można mały owocowy a nawet kwiatowy ogródek. Podwórze zdobią rozłożyste lipy. W dobrach Warklany znajdują się 4 wioski, zamieszkane wyłącznie przez włościan polskich. Oprócz tego polska zagrodowa szlachta i tak zwani jednodworcy zamieszkują osady jako dziedzice lub dzierżawcy, nigdzie się wszakże nie znajdują w większej liczbie Przeważną część ludności w Inflantach polskich stanowią Łotysze. Nizkiego wzrostu, nie siki, cery ziemistej, z wyrazem cierpienia na twarzy, nabrzękłemi policzkami zeszpeconej, temperament mają flegmatyczny, leniwi a obojętni na wszystko, prócz własnego interesu; w stosunku do możniejszych uniżeni i pokorni, ale fałszywi i podstępni, stają się zuchwałymi, skoro się silniejszymi uczują. Łotysz pokrywa głowę sukienną czapką, na zimę obłożoną futrem; kapelusz pilśniowy rzadko się widzi i to tylko na pograniczu Inflant szwedzkich, gdzie w ogólnem jest użyciu; szyję obwija kolorową chustką, która w święto zamienia się na białą. Na koszuli nosi latem sukmanę zwaną swejtą świta z szarego samodziału, zimą kożuch barani, na nogach buty albo łapcie. Łotysz zatrudnia się głównie uprawą roli, rzadko poświęca się rzemiosłu. Do robót zwykle używa konia, rzadko wołu. Gospodarstwo w ostatnich dziesiątkach lat znaczne zrobiło postępy. Nie tylko więksi właściciele, ale i niektórzy włościanie zarzucają system trzypolowy a zaczynają zaprowadzać płodozmiany. Polskoinflancki Łotysz z natury nie jest ani złym ani głupim, do wszystkiego okazuje wrodzone zdolności, łatwo przyjmuje oświatę, umie pomódz sobie w trudniejszych okolicznościach. Posiada wiele talentu i zręczności, rozwój wszakże umysłowy powstrzymuje narzucenie im języka urzędowego w szkółkach, w których do roku 1864 uczono po łotewska. Z małym wyjątkiem Łotysze tutejsi są wyznania rzymskokatolickiego; w dobrach tylko krzyżborskich 2 3 jest lutrów. Święcą szczególniej dzień 24 czerwca. Do ośmnastego wieku istniały jeszcze dęby poświęcone Perkunowi. Dotąd w języku łotewskim piorun zowie się Perkunem Język jest czysto łotewski, różni się tylko akcentem od używanego w Inflantach szwedzkich, w których brakujące lub wyszłe z użycia wyrazy zastąpiono niemieckiemi, tutaj zaś polskiemi, a na granicy pskowskiej gubernii rosyjskiemi. Łotysz z Inflant szwedzkich nazywa tutejsze

Inflanty