adm. , 1 dom, 29 mk. kat. 1866. Dobra pojezuickie, roku 1773 nadane Wołodkowiczowi, później przechodzą do Adama hr. Günthera, od którego do córki jego Gabryeli księżnej Puzyninej, znanej poetki; po jej śmierci sukcesyjnie przeszły do hr, Rajnolda Tyzenhauza, dziś hr. Przeździeckiej. Gmina I. we wsi Szkuncikach liczy dusz 3434, składa się z 7 okręgów wiejskich 1 Ihumenów hr. Przeździeckiej, 2 Aleksandrów, 3 Ksaweryn, 4 Koporów hr. Przeździeckiej, 5 Julianów Fiedorowicza, 6 Łomb Romanowicza, 7 Szarkowszczyzna Boguckiego. Okrąg ihumenowski liczy w swoim obrębie wsie Bachory, Bondary, Putowskie, Bondary Stare, Bartłomieje, Bołbeczyno, Borsuki. Brunki, Banajewszczyzna, Wilikamineje, Zaziercy, Kleny, Panki, Rabizy i Szkunciki. Ihumeńska Berezyna, ob. Berczyna. Ihumeńska Buda, zaścianek mały poleski w powiecie ihumeńskim, nad rzeczką bagnistą Ihumenką drugą, w pobliżu osady tak zwanej Francuzka grobla. Miejscowość bardzo dzika, nizinna. Okrąg policyjny dawniej śmiłowicki, teraz puchowicki IV. Parafia katolicka błoń ska. Al. Jel. Ihumeńszczyzna albo Ihumenowszczyzna, wś w PołudniowoZachodniej stronie pow. mińskiego, niedaleko granicy pow. oszmiańskiego, w gm. słobodzkiej, nad rzeczką Siermiażką, ma osad włocznych 33, miejscowość piękna, gleba i łąki dobre. Ika, Wiskuła, rzeczka, dopływ Ewikszty, w pow. lucyńskim. Ikany, wieś w pow. borysowskim, w gminie mściskiej, nad rzeczką Pustomściżką, dopływem rzeki Mraj, ma osad włócznych 8, w miejscowości górzystej. Ikawa, ob. Ikwa. Ikawka, rz. , dopływ Ikwy, pod Derkaczami płynie. Ikaźń, mko w pow. dziśnieńskim, na płd. brzegu jeziora t. n. , o 80 w. w kierunku zach. od Dzisny, 340 w. od Wilna, w 3 okręgu administracyjnym, posiada 541 mieszk. , t. j. 270 męż. i 271 kob. 1879; paraf. cerkiew prawosławna i drew. paraf. kościół katol. pod tytułom Bożego Ciała. I. paraf. prawosł. ma jedne filię i 1241 parafian, a katol. klasy 3. dekanatu dziśnieńskiego, 2 kaplice w Borodziewiczach i Podziawach i 9238 wiernych. W XVI w. I. należał do ks. Prońskich, którzy tu mieli swój zamek; tutejszy zaś kościół katol. fundowany był przez wojew. podlaskiego Iwana Siemionowicza. Od Prońskich nabył I. Strabowski i oddał kościół tutejszy kalwinom. Gwagnin o I. tak wspomina Ikaźnia, zamek murowany y miasto drzewiane, nad rzeką tegoż nazwiska myli się, bo nad jeziorem od Bratysławia we dwie mil leży. Jan Sapieha starosta brasł. , pisarz litew. , będąc kanclerzem królowej Heleny, żony Aleksandra króla, otrzymuje przywilej od tegoż króla roku 1504 na Ikaźń, z pozwoleniem zakładania miasta, zamku i wznoszenia rozmaitych budowli według swego upodobania; tenże Jan Stanisław Sapieha wojew. witebski, marszałek litew. , czyni fundusz na kościół w roku 1509 i naznacza sumę pewną do uczciwego utrzymania trzech księży. Roku 1588 Andrzej Pawłowicz Sapieha, podczaszy litew. wdzic witebski, daje donacyą na Ikaźń, Zamorz i Pohost Leonowi Sapieże, podkanclerzowi litew. Roku 1591 Mikołaj wojew. witeb. i Bohdan Pawłowiczowie Sapiehowie bracia sprzedają części swe Leonowi Sapieże. Roku 1654 w czasie wojny moskiewskiej Jan Drozdowski, podczaszy brasł, fortecę Ikazień poddał, za co zmuszony był usprawiedliwiać się przed królem. Tradycya podaje, że on skarby zatopił w jeziorze, aby się w cudze ręce nie dostały. Leon Sapieha, kanclerz w. ks. litew. , powodowany gorliwością o rozkrzewianie wiary, chcąc podnieść z ruin świątynie rzymskokatolickie w swoich dziedzicznych dobrach Ikaźń, Pohoscie, dobrowolnym swym listem i wieczystym zapisom w roku 1596 28 maja wydanym w Warszawie rzeczone kościoły zaopatrzył w fundusze; oprócz główniejszego takowej fundacyi celu chwały Boga, nie zapomniał restaurator tych kościołów o środkach oświecenia ludu, oraz o cierpiącej ludzkości, wkładając na plebana obowiązek zaspokajania potrzeb szkoły i szpitala. Kościół w mieście Ikaźń na pamiątkę ciała i krwi Jezusa Chrystusa wzniesiony, otrzymał wyznaczenie lokacyjne na miejscu zboru kalwińskiego, z cmentarzem oraz gruntem na mieszkanie plebana, szkołę, szpital, oddanym ze wszystkiemi poddanemi, mieszczany, ich powinnościami, domami, ogrody, służbą, czynszami i innemi pożytkami. Tytułem paszni nadany folwark przy mieście ikazieńskiem dziś nazwany Księżopol włók 5, mr. 7; przytem wioskę Cielenicze wł. 5, Reutowicze wł. 4, według dawnego ograniczenia, z wolnością łowienia ryb na jeziorze Izmienko, oraz wszelką inwentarzową przynależytością; uwolniwszy tym wieczystym zapisem fundator siebie i następców swoich z należytośai jus patronatus, przelał je wieczyście na kapitułę kościoła św. Stanisława i jezaitów kolleg. wileń. Roku 1596 Junii 16 d. takowy dobrowolny list wieczysty zapis Stanisława Sapiehy do akt grod. tryb. wileń. wniesiony został, zatwierdzony przez Zygmunta III. Jan Stanisław Sapieha, marszałek lit. , fundował cerkiew w Ikaźni r. 1627. Kościół ikazieński fundow. przez Sapiehę, w r. 1812 w czasie wojny z francuzami zgorzał; dzisiejszy został odbudowany ze składek; znajduje się w nim pomnik z białego marmuru. wystawiony dla Aloizego Dmochowskiego, sędziego brasł,

Ihumeńska Berezyna

Ihumeńska Berezyna

Ihumeńska Buda

Ihumeńszczyzna

Ika

Ikany

Ikawa

Ikawka

Ikaźń