do Hołoniewskichp Szydłowskich, dziś Kulikowskiego. Hułowce, wś, pow. ostrogski, na południe ostroga o 35 w. ; względem miasteczka Lacho wice na płd. o w. 6 położona, nad rz. Horyniem; w H. są okopy obronne. Ziemia popiela ta z podkładem kredy lecz urodzajna, miej scowość górzysta; pierwotnienależały do ks. Ostrogskich, później do Jabłonowskich a gdy Teofila ks. Jabłonowska wyszła za ks. Lwa Sapiehę, przeszły do rąk Sapiehów. W r. 1822 przez kupno dostały się dziedzicowi Za leskiemu. Jest tu fabryka maszyn rolniczych i cerkiew parafialna; na rz. Horyń dwa młyny o 8 kamieniach. Z. Róż. Hulowska, słoboda u źródeł rz. Terebieży, pow. uszycki, par. Jałtuszków. R. 1868 miała 25 dm. Hulsk, mylnie już podany jako Chulsk, jest własnością ks. Ludgardy z Tyszkiewiczów Jabłonowskiej, W dobrach H. jest fabryka porcelany, w os. Kamienny bród huta żelazna i ceglana we wsi Rudni; młyny marymonckie na Słuczy w samym H. Pod H. są okopy starożytnego horodyszcza. Hulski potok, potok górski, wytryska w Beskidzie lesistym, z pod góry Smereka 1223 m. , szczytu działu górskiego zwanego Połoniną wetlińską, ze źródeł leśnych, w połudn zach. stronie gminy hulskiej, w pow. Lisko. Potok ten, zabierający liczne strugi leśne, pły nie wąską doliną ku półn. wsch. przez lasy a w dolnym biegu pomiędzy domostwami wsi Hulskiego i po przeszło 7 kil. biegu wpada z lew. brzegu do Sanu. Nad zachodnim brzegiem wznoszą się szczyty Stoły 967 m. i Rybi wierch 624 m. , a po lewym, grzbiet Magórzec 850 m. i szczyt Magórka 910 m. . Hulskie, wś nad Hulskim potokiem, wpa dającym do Sanu w okolicy górzystej, pokry tej lasami, wzniesionej 532 m. npm. w pow. lisieckim, ma cerkiew gr. kat. należącą do parafii gr. kat. w Krzywczom, zalicza się do parafii rzym. kat. w Polanie i ma 28 mk, rz. kat. a 227 gr. kat. wyznania. Większa pos. wynosi 185 m. n. a. roli, 119 m. łąk i ogr. , 23 m. pastw. i 1632 m. lasu; mniejsza pos. 328 m. roli, 191 m. łąk i ogr. , 80 m. pastw, i 19 in. lasu. Mac. Hulskie, ob. Otryt. Hultajewo, wś, pow. suwalski, gm. i par. Jeleniewo, W 1827 r. było tu 13 dm. i 83 mieszk. Hultajka, folw. , pow. opatowski, par. Gierczyce, od Opatowa w. 10, od drogi bitej w. 6. Rozl. wynosi m. 98. grunta orne i ogrody mr. 87, łąk mr. 10, nieużytki i place mr. 1; folwark ten w r. 1876 oddzielony od dóbr Łukawka. A. Pal. Hulwa, ob, Hujwa. Hujewka, Wicha, rzeka, dopływ Hulwa, Hujewka, Wicha, rzeka, Hujwy. Hum, zapewne właściwie Chum, to samo co Chom, Chomęcinek, skrócone formy imienia Chomisław, stanowi źrdsłw nazw Humęcino, Humin itp, , które należałoby pisać przez Ch, por. Chomentów. Humań, miasto powiatowe gub. kijowskiej. Miejscowość ta pisze się dwojako Umań lub Humań. Pierwsza forma jest dawniejszą. H. położony pod 48 44 53 szer. półn. i 47 54 9 dług. wschod. , rozpościera się po obu brzegach rz. Umy czyli Umanki, biorącej początek nieopodal za wsią Horodeckiem, która następnie połączywszy się z Jatraniem między Trojanka a Targowicą, wlewa się do Siniuchy. W samym H. rzeczka ta w mnogich płynąca skrętach, to znów w duży rozlana staw, łączy się z rzeką Ostaczówką, a dalej za miastem z rz. Kamionką, od wsi Pałanki płynącą. Pod nazwą gór, strome wyniosłości rzek i rzeczułek, tudzież lasy i skały ożywiają tę okolicę, czyniąc ją malowniczą. Rien au monde de plus beau et de plus delicieux que ce paysla woła I. H. Müntz w swoich notatkach podróżnych Voyages pittoresques etc par la Pologne 1781 2 3 rkpsm. Dał on nam też widok samego Humania i jego okolic. Okolice H. , mówi Jakowiecki, są złożono z gliny pospolitej, tłustej, osadzonej na pokładzie granitu czarnego, który małą ilość w sobie zawierając miki, minerału ulegającego psuciu się, służy wybornie do wyrabiania zeń kolumn pomników, postumentów, i tym podobnych rzeczy Obserwacye geogn. w gub. zachod. 1831, str. 127 9. Urodzajność gruntu znakomita, pola żyzne, nieprzerodzone. Sady owocowe i basztany dają wyzysk znaczny. Rzeczka Uma czyli Umańka, od bardzo wczesnych początków, prawdopodobnie nazwę nietylko samemu miastu ale i całej okolicy nadała. A że płynęła przez step dziki i odludny, przeto teź i nazwisko narzucone przez nią okolicy t. j. Umany, Umanja, wychodziło w mowie ukraińskiej prawie na to co pustka, dziczyzna, miejsce wy klęte i zapomniane. O rzeczce Umie w kronikach pierwszą dopiero napotykamy wzmiankę pod r. 1497, a to gdy w tym roku ks. Michał i Konstanty Ostrogscy, poraziwszy tatarów perekopskich, w ziemi bracławskiej nad rz. Soroką, u włości Koszyłowskich, pędzili za uciekającymi, aż do źródeł Umy i mogiły Pietuchowej i do szczętu wrogów wytępili. W tym krwawym boju miał poledz syn hański, Achmaty Karamzin, Wyciąg z kronik, Dopełnienia t. VIII, str. 158. Cokolwiek bądź, to pewna wszakże, że już w połowie XV w. całą tę okolicę dzierżył Semen Koszka i inni ziemianie, otrzymawszy ją w darze od wielkich książąt litewskich i królów polskich sz notat Michała Grabowskiego, Ale czy w owym cza Hulowce Hułowce Hulowska Hulsk Hulski potok Hulskie Hultajewo Hultajka Hulwa Hum Humań