ce i Rochatycz przeznaczył, w połowie dla plebana w połowie na ntrzymanie ubogich; prawo prezentowania proboszcza nadał magistratowi miasta za potwierdzeniem starosty. Lustracya z 1554 r. wykazuje czysty dochód ze starostwa 4092 złote 10 groszy ówczesnej monety a dochód miasta podany na 133 złote 5 groszy; tamże wykazana cena zboża żyta korzec złot. 4, pszenicy zł. 10, jęczmienia zł. 6, owsa zł. 5, hreczki zł. 8, grochu zł. 10, prosa zł. 8, siemienia lnianego zł. 10, konopnego zł. 5. Mieszkańcy uwolnieni przez króla czasowo od dostarczania furmanek, odmawiali i nadal ta kowych; pozwani o to do króla przez Stanisła wa Noskowskiego dworzanina królewskiego w Krasnymstawie 1558 roku, zostali od pretensyi Noskowskiego uwolnieni. W poniedzia łek po sw. Agnieszce na sejmie w Piotrkowie w dniu 12 marca 1565 r. dziesięcinę z pól fol warcznych należących do zamku Czerniowa, Kosmowa i Slipcza oddał oo. dominikanom hrubieszowskim. Tegoż roku dnia 8 lipca król, pożyczywszy w Kmiczynie od Andrzeja Dą browskiego woj. bełzkiego star. hrubieszow skiego 16, 000 złotych, oddaje mu w zastaw H. ze wsiami do niego należącemi. Dnia 21 listopada 1576 roku Stefan Batory oddaje w dożywotnie posiadanie starostwo hrubieszow skie Andrzejowi Tęczyńskiemu i żonie jego Zo fii z Dębowskich, a w dniu 18 grudnia t r. wydaje wspomnianemu Andrzejowi hrabiemu na Tęczynie przywilej na wykupienie wój tostwa hrubieszowskiego. Tenże król 12 gru dnia 1578 roku na prośbę Andrzeja Tenczyńskiego daje przywilej żydom hrubieszowskim na pobudowanie szkoły, domów dla kantora i rabina z uwolnieniem od powinności i cięża rów miastu należących, dozwalając nadto ży dom w mieście wszelkiego handlu, rzezią się trudnić, mięso sprzedawać, w rynku sklepy i kramnice budować i w takowych sprzedawać, browary stawiać, w tych piwo warzyć, trunki i żywność wszelkiego rodzaju sprzedawać, domy w rynku i całym mieście zakupowaó i zamieszkiwać, zgoła do wszelkich praw i preroga tyw na równi z obywatelami chrześciańskiemi dopuszcza, obowiązując ich do ponoszenia wszelkich ciężarów, wspólnie z temiż; z powo du dozwolonej rzezi wkłada na żydów obo wiązek dawania corocznie 15 kamieni łoju do zamku, zaś ile razy mieszczanie zmuszeni będą zwozić dęby, żelazo lub inne potrzeby do zam ku, żydzi mieli obowiązek dawania po 2 faski gwoździ. Tenże król na prośby Tenczynskiego i całego pospólstwa m. H. , w skutek udo wodnionego dobrego sprawowania się, pozwala Abrahamowi żydowi propinącyą gorzałki, któ rą dotychczas trzymał, trzymać do śmierci, z obowiązkiem płacenia corocznie po 60 marek polskich na potrzeby i fortyfikacye miasta, oraz dostarczania corocznie jednej dobrej hakownicy. Dnia 8 listopada 1588 roku w Brześciu litewskim Zygmunt III nadaje dożywotnie starostwo i wójtowstwo hrubieszowskie Stanisławowi Żółkiewskiemu. Tenże Żółkiewski zawiera dnia 20 listopada 1592 roku układ z miastem, mocą którego miasto ustępuje mu prawa do stawa pod miastem będącego, a Żółkiewski uwalnia mieszczan od wożenia dębów z puszczy Huszcza zwanej, zastrzegając obowiązek odwożenia tamże zboża; uwalnia również mieszczan od reperacyi grobli a tylko z powodu pobierania przez miasto mostowego, tenże most na upuście mieszczanie obowiązani są reperować; w końcu zezwala mieszczanom łowić ryby na nizie rzeki, zacząwszy od grobli. Układ ten został zatwierdzony przez Zygmunta III w Warszawie dnia 23 maja 1593 roku. W tymże czasie zaczęły się w mieście tworzyć cechy rzemieślnicze, potwierdzane przez króla lub starostę; i tak Zygmunt zatwierdził w 1605 roku na sejmie w Warszawie ustawę cechu kuśnierskiego, w 1615 roku ustawa cechu krawieckiego potwierdzona przez starostę Żółkiewskiego, także cechu piekarskiego; w 1616 zatwierdzona przez króla ustawa cechu szewckiego; w 1617 zatwierdzone przez króla ustawy cechów kowalskiego, ślusarskiego, bednarskiego, stolarskiego, stelmaskiego, siodlarskiego, kotlarskiego, mieczników, złotników i gonciarzy. Zaś 24 października 1619 roku zatwierdzona została ustawa cechu tkackiego przez Jana Żółkiewskiego starostę hrubieszowskiego. Dnia 26 czerwca 1630 roku Zygmunt III w Warszawie na prośby Metodiusza Terleckiego biskupa chełmskiego zatwierdził fundacyą cerkwi gr. un, pod wezwaniem Wniebowzięcia N. M. P. , wymurowanej i uposażonej przez Sofroniego Koculę mieszczanina hrubieszowskiego; sukcesorowie tegoż Koculi dodali jeszcze na uposażenie plebana łan pola kupionego od Marka Demkowicza i uzyskali od Władysławą IV w Wilnie dnia 9 lutego 1633 roku, zatwierdzenie tej ofiary i potwierdzenie pierwotnej erekcyi cerkwi. Zygmunt III d. 5 marca 1519 roku potwierdził nadanie Zygmunta Augusta na wolny wręb do lasów lubomlskich i hrubieszowskich. W archiwum sądu pokoju hrubieszowskiego znajdują się akta radzieckie od 1606 roku z różnemi przerwami w czasach zaburzeń, obejmują one sprzedaże, zapisy, testamenta, wyroki tak cywilne jako i kryminalne, te ostatnie zwykle bardzo srogie, w nich jest wzmianka o szczególnym zwyczaju, iż przy kupnie nieruchomości dawano kupującemu od rajców gałąź zieloną, którą obnoszono po całym mieście, obwieszczając kupno, potem następował mohorycz, którego koszt był włączony do aktu kupna. Lustracya z tego czasu pokazuje, że mieszkań

Hrubieszów