sprowadził kilka armatek do cerkwi spaskiej zkąd rzucał pociski którymi pożar wzniecił w zamku. Wtedy załoga zdecydowała się na rozpaczliwą wycieczkę, celem zdobycia spaskiej cerkwi lub sprzedania drogo życia swojego. Zawrzał bój nierówny, litwini polegli co do jednego. Zołotareńko stał się panem bezbronnego H. Pokojem andruszowskim H. powrócił do Polski i był stolicą jednego z największych starostw na Litwie. Starostami bywali najzasłużeńsi ludzie w kraju a wich liczbie kanclerz Michał Czartoryski. Staraniem jego ufundowano tu a może tylko odnowiono kościół katolicki Wniebowzięcia N. M. P. który w 1822 r. na nowo wybudował z muru ks. Rumiancow. Przed przyłączeniem do Litwy H. był stolicą sożskiej prowincyi, składającej się z powiatów homelskiego, czerykowskiego i rohaczewskiego. Ma H. fabrykę papieru. Na nowy rok sła wny jarmark na konie. Parafia katolicka H. liczy dusz 2223. Katolicki dekanat homelski, inaczej bielski, archidyecezyi mohilowskiej, rozciąga się na pow. homelski, część rohaczowskiego i część gub. czernihowskiej. Parafij posiada 5, kaplic 20, wiernych 5830. Starostwo niegrodowe homelskie leżało w wdztwie mińskiem, pow. rzeczyckim, po lewej stronie Dniepru. Podług metryk litewskich wielkie i dochodne to sstwo było w posiadaniu najznakomitszych familij litewskich. Od r. 1610 i dawniej Andrzej i Paweł Sapiehowie, od roku 1635 Służka Aleksander, wojew. miński i syn jego Zygmunt, wreszcie na mocy przywileju króla Augusta II z d. 17 kwietnia r. 1730 Michał ks. Czartoryski, podkanclerzy w. ks. lit. , po śmierci Krasińskiego, z kolei dzierżyli to sstwo. Składało się z miasta Homla nad Sożą z zamkiem i z wsi Daniłowicze, Jurkowicze, Zielona Łąka, Suchowszczyzna i Morozowicze; od r. 1766 opłacano z niego kwarty złp. 20752 gr. 15, a hyberny złp. 3960. Powiat homelski graniczy z rohaczewskim, gub. czer. nichowską i mińską; przestrzeni ma 4719 w. kw. Soż przepływa przez cały powiat od płn. na południe, dzieląc go na dwie prawie równe części. Pod Łojowem na samej granicy pow. z mińską i czernichowską gub. Soz wpada do Dniepru. Dniepr stanowi zachodnią granicę powiatu tego z rzeczyckim gub. mińskiej. Inne pomniejsze rzeki są Ipuć, Choropuć, Uć, Uża itd. Z powodu położeniu swego nad Dnieprem i Sożem, pow. homelski należy do najbardziej przemysłowych i handlowych w gnb. mohilewskiej. Grunta są niezłe, żytnie po większej części. Lasy więcej wytrzebione niż w innych powiatach gubernii. Ludność odmiennie nieco wygląda jak w innych powiatach co do stroju i języka. Język białoruski bardziej tu upstrzony wyrazami małoruskiemi. Prócz rodowitych białorusinów, polaków i żynej. W tym zachodnim ramieniu rozlega się w południowej jego części rozłożysty i skalisty szczyt Hoły. Wzniesienie jego 1722 m. szt. gen. . Od niego 875 m. na płn. szczycik wyższy, 1879 m. , a od tego 600 m. ku Wielkiemu W. , szczycik 1989 m. Od szczytu Hołego ku płd. , w odległości 225 m. , szczycik niższy 1681 m. , wysyła dwie odnogi jedne wschodnią ku dolinie potoku Ternowca, z czubkami 1470 m. i 1199, 6 m. szt. gen. , a drugą zachodnią, biegnącą na płd, zachód ku potokowi Smreczance. W niej szczyt Stara Stanka 1290 m. . Między grzbietem Hołego a grzbietem Gładkiego tryszczy zpod Wielkiego W. potok Ternowiec, dopływ Wagu. 2. H. werch Goły wierch, wzgórze w Beskidzie lesistym, na dziale wodnym między Czeremoszem czarnym a rzeką Czarną, jego dopływem, w obrębie Żabiego, w pow. kossowskim, nieopodal granicy gm. Krasnowicy. Wzniesienie 830 m. Na stokach jego leżą rozrzucone chaty wsi Żabia. Dł. geogr. wsch. 42 31 50; szer. geogr. pin. 48 7 39. 3. H. wierch, szczyt w Tatrach spiskich, ob. Goły wierch. Homarówka, dwa bliskie siebie zaścianki w pow. ihumeńskim, przy drodze z Żarnowca do Francuskiej Grobli, śród lasów i błót położonę. Zasiedla je drobna szlachta; w obu osad 12. Al. Jel Hombarg, ob. Falsztyński potok. Homel, miasto powiatowe gub. mohilewskiej, nad Sożem, na prawym brzegu, przy kolei libawskoromeńskiej, o 257 w. od Romu, o 281 od Mińska, o 111 od Mohilowa. Po Mohilowie największe miasto w gubernii, ma bowiem 170Ó0 ludności. Pięknie zabudowane, posiada wspaniały pałac Paszkiewiczów, wzniesiony wedle planu architekta Idźkowskiego. Są tu bogate i piękne zbiory pamiątek historycznych, po większej części blisko nas obchodzące. W ogrodzie np. pomnik ks. Józefa Poniatowskiego, dłuta Thorwaldsena, zakupiony ze składek 5groszowych miał stać na placu Krasińskich w Warszawie, i wiele innych. Jest tu progimnazyum męskie. H. należał do miast czernihowskich. Król Kazimierz Jagielończyk uposażył nim ks. Możajskiego. W r. 1508 Gliński kusił się napróżno o zdobycie H. Lecz II. wpadł potem w ręce Rossyan i próżno starano się o odzyskanie takowego w 1516 roku. Ledwo w r. 1535 odzyskali go litwini; wedle rozejmu w 1537 r. pozostał przy Litwie. W czasie buntów kozackich za Jana Kazimierza w okolicach H. wrzały rozruchy i bunty. Oddziały kozaków po kilkakroć zajmowały goto nawzajem wydzierali litwini. Najpamiętniejsze oblężenie Zołotareńki w 1654 r. Mały oddział obrońców litewskich bronił się bohatersko. Gdy Zołotareńka napróżno szturmował zamek, zbudowany na stromem wzgórzu, wtedy

Homarówka

Homarówka

Hombarg

Homel