D. sąsiadują pola słynnych Pilawiec ob. . R. 1867 D. miały 91 dm. M. D. Derkinty, wś, pow. rossieński, par. Szyłele. Derkowszczyzna, ob. Dzierkowszczyzna. Derlatką, wś, pow. garwoliński, gm. Kłoczew, par. Żelechów. Liczy 13 dm. , 18 mk. i 190 morg. obszaru. Derła, rz. , lewy dopływ Dniestru, zaczyna się w pow. mohylowskim poniżej wsi Konatkowice, przyjmuje z prawej strony Tropowe, pod wsią Tropową. Br. M. Derłacz, os. , pow. warszawski, gm. Góra, par. Babice. Derło, wieś i folw. , pow. konstantynowski, gm. Bohukały, par. Pratulin, st. pocz. Janów, okr. sąd. Janów, gruntów włośc. mor, 358, dm. 37, lud. 299; gruntów folwarcznych mr. 400, własność rządowa. Dobra D. składały się z folwarków D. , Kajetanka, Rokitno i lasu, tudzież wsi D. , Kajetanka, Rokitno, Lipnica, Michałki i Szurowice, a na zasadzie opisu z r. 1855 miały powierzchni folwarcznej i wło ściańskiej mr. 10828, w tem lasu mr. 2557. Dziś rozległość folwarczna i lasu uległa zupeł nej zmianie. A. Pal i Rz. Dermań, wś. , pow. dubieński, między Dubnem a Ostrogiem, na płd. wschód od Mizocza. Jest tu monastyr, dziś prawosławny I klasy, zwany ostrogskotroickim, a założony nie gdyś przez książąt Ostrogskich, którzy tu mieli zamek warowny. Przy monastyrze była drukarnia ruska w XVII w. i opactwo unickie bazylianów. Do klasztoru tego należała wieś Białaszów, zapisana przez Siemiona Olizara. Od r. 1795 monastyr zamieniony na prawosła wny, a od r. 1833 istnieją przy nim szkoły du chowne powiatowa i parafialna. Jest też w D. kaplica katolicka parafii Dubno. Przy mona styrze piękna biblioteka, w której sporo da wnych rękopisów i ksiąg rzadkich. W oko licach Dubna wznoszą się t. zw. góry dermańskie, w których prof. Zienowicz znalazł ślady nafty. F. S. Dermanka, wieś, pow. nowgradwołyński, gm. chulska, włośc. dusz 47, ziemi włośc. 121 dzies. ; należy do dóbr chulskich, własn. Tysz kiewiczów. L. R. Derniaki, przysiołek Siedlisk. Derniówka, karczma przy trakcie pocztowym z Latyczowa do Susłowiec, pow. latyczowski, gm. Susłowce, par. Latyczów. Dereniówka, al. Drenówka, przysiołek Nahorzec Wielkich. Dernów albo Derniów, z Sapieżanką i Majdanem, wś, pow. Kamionka strumiłowa, nad potokiem Sosnowiec, dopływem pobliskiego Bugu, o 3, 5 kil. na południe od Kamionki strumiłowej, w leśnej, piaszczystej i moczarowej okolicy. Przestrzeń posiadł. więk. roli orn. 346, łąk i ogrodów 161, pastwisk 24, lasu 501; posiadł. mn. roli orn. 1434, łąk i ogrod. 541, past. 129 morg. austr. Ludność rzym. kat. 86, gr. kat. 625, izrael. 12, razem 723. Nale ży do rzym. kat. parafii w Kamionce strumiłowej; gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dekanatu buskiego; do tej parafii zaliczoną jest cerkiew filialna w Tadaniu z 467 gr. kat. duszami. W tej wsi jest szkoła etatowa 1kla sowa i kasa pożyczkowa z funduszem zakłado wym 1159 złr. Właściciel większej posiadło ści Karol hr. Mier. B. R. Dernowicze, 1. wś z zarządem gminnym i dobra w połud. stronie pow. rzeczyckiego, z prawej strony rz. Prypeci, w kierunku drogi wiodącej z Narowli do Szepielicz, w 3 okr. sądowym narowlańskim, w 2 stanie policyj. jurewickim. Gmina składa się z 37 wsi i liczy 2184 dusz męz. Jest w JX cerkiew parafialna i szkółka gm. Dobra D. są dziedzictwem Reuttów, mają obszaru przeszło 5500 mor. Miejscowość głuchapoleska, zapadła, lecz obfitująca we wszystkie dary natury, szczególniej w lasy i łąki. 2 D. , mko nad Dryssą, pow. dryssieński, z zarz. gm. t, n. Dernowo, wś, pow. wiaziemski gub. smol. , przy trakcie z Wiaźmy do Iwaszkowa, o 40 w. od Wiaźmy. Derpt, ob. Dorpat Derschau niem. , ob. Suchy bór. Derszów, ob. Derżów. Derszyn, ob. Dereszyn. Derti, wś niewielka w pow. rzeczyckim, przy drodze z Ozarycz do Sawicz, w gm. cza ryckiej. Al. Jel. Dertka, 1. wieś nad rz. Krzykuchą, pow. nowogradwołyński, gm. nowosielicka, par. miropolska, dusz 172, ziemi włoś. 290 dzies. , własność Domaradzkich. R. 1867 miała 23 dom. 2. D. , wś, pow. ostrogski, na południe od m. pow. Ostroga oddalona o 12 w. , ma obszer ny staw, młyn i tartak, od którego i nazwisko przyjęła. Okolona lasami, ma kilkanaście chat włościańskich. Należy do dóbr Płużno. Włościanie pól nie mają lecz tylko przy domach obszerne ogrody. Trudnią się wypalaniem smoły i piłowaniem drzewa. Na stawie wy sepka z mogiłą. D. wraz z wioską Siewierz ma 273 mk. , ziemi 67 dzies. Por. Tyranówka. Derwaniszki, zaśc. pryw. , pow wileński, 3 okr. adm. , mk. 19, dm. 1 1866. Derweliszki, Wś, pow. szyłokarczemski, st. p. Kallningken. Derwianka, ob. Łochozwa. Derwińce, ob. Derewińce. Derylaki, wś ordyn. , pow. biłgorajski, gm. i par. Huta Krzeszowska. Derz niem. , ob. Derc. Derża, Dierza, rz. , lewy dopływ rz. Koczni W gub. smoleńskiej. Derżanówka, mała wś, pow, berdyczowski, nad rz. Zokijanką, o 3 w. od Puzyrek, a o 9 w. od m. Białopola. Mieszk. 307 wyznania prawosł. należą do paraf. Puzyrek. Ziemi 589 dz. , wybornego czarnoziemu lecz brak lasu. Własność Rotaryusza. Zarząd gm. w Bia łopolu, polic, w Machnówce. Kl. Przed. Derżelańce Derżele, wsie, pow. trocki. Derżow albo Derszów, wieś, pow. żydaczowski, oddalona o 2 kil. na wschód od stacyi kolei żelaznej arcyks. Albrechta BilczeWolica, o 11 kilom. na zachód od Źydaczowa, o 10 kil. na połud. zachód od Rozdołu, o 15 kil. na południe od Mikołajewa. Przestrzeń posiadł. wiek. roli orn. 402, łąk i ogrod. 574, past. 69, lasu 1590; posiadł. mniej. roli orn. 544, łąk i ogrod. 747, past. 442 morg. Ludn. rzym. kat. 372, gr. kat. 525, izr. 19 razem 916. Należy do rzym. kat. parafii w Rozdole, grec. kat. parafii we wsi Kijowiec. Wieś ta ma szkołę filialną 1klasową. DeschneyerKoppe niem. , ob. Adler. Desenka, rz. , łączy się z rzeką Desną u miasteczka Samhorodka, pow. berdyczowski. Desenta, ob. Czerniejów. Desiorówka, wś, pow. lityński, par. Stara Sieniawa. W. 1868 r. było tu 77 dm. Dziś ma 245 dusz męz. , 356 dzies. ziemi dworskiej, 531 dzies. włościańskiej. Cerkiew pod wezw. N. P. M. ; do niej należy 487 parafian, 47 dzies. ziemi. Należy do Stanisława Dorożyńskiego. Deskofalva węg. , ob. Deszkowica. Deskurów, wś, pow. radzymiński, gm. Zabrodzie, par. Niegów. Desna 1. inaczej B. Bohowa, rz. , lewy dopływ Bohu, nastaje na południowych stokach machnowieckiej wysoczyzny, koło wsi Zozulińce, z kilku strug, które się z sobą około mka Samhorodka zbiegły; płynie z północy ku południowi kręto aż do Siwakowiec, tworząc wiele stawów, a stąd skręca ku zachodowi i przypiera granitowym jarem pod wsią Michałówką, pow. winnicki, do Bohu. Długość jej biegu przeszło 8 mil; prócz wielu bezimiennych strug uprowadza z sobą wody rzeczek Żerdź, Moskalówka, Buzynówka. Żerdź oddziela pow. Winnicki od lipowieckiego, wpada do Desny we wsi Chołowińcach, gub. kijowska; nad nią leży Kalinówka. 2. D. , rzeka, lewy dopływ Dniepru, poczyna się w pow. jelnieńskim, gubernii smoleńskiej, o 7 w. od Jelni, płynie granicą tego powiatu z rosławskim, przyjmuje z lewego brzegu Strianę i Ipuó, poczem wpływa do gub. orłowskiej, w końcu przebiega orłowską, czernihowską i kijowską, ogółem 114 mil; szerokość jej wynosi od 4 do 30 sążni, głębokość zaś od 4 do 7 łokci. Ha wiosnę woda jej podnosi się do 4 sążni, od miasta Briańska staje się spławną i taką trwa przez cały czas żeglugi. Towary spławiają się Desną głównie do Dniepru, a po części na jarmarki nieżyńskie. Na Desnie jest wiele przysłani; przy Briańsku i wyżej ładuje się zboże, żelazo, skóra, olej, szkło i rogoże; przy Nowogrodzie północnym wódka, wapno, kreda; przy Czernihowie wódka i naczynia drewniane. D. obfituje w rybę i poławiają się w niej niekiedy jesiotry, przypływające z Dniepru. Wpadają do niej rzeki Bołwa, Nerusa, Sudość, Oster i Borzna. Za panowania Piotra I i w roku 1737, na Desnie i wpadającej do niej Bołwie budowały się galery dla floty czarnomorskiej. Był plan połączenia bassenów Desny i Wołgi, podług projektu inżeniera generała Dewolana. 3. D. , obacz Dzisna. Deśniówka, ob. Czernelówka. Dessau niem. , ob. Kubaczki. Deszki, wieś, pow. kaniowski, należy do Bohusławia gdzie jest zarząd gminny i policyjny, po prawej stronie rzeki Rosi, oddalona o w. 5 poniżej miasteczka Bohusławia, o 18 w. od Olszanicy; po drugiej stronie rzeki naprze ciw Deszek leży przysiołek Teptijówka, w któ rym przy oddaleniu o 60 sążni od lewego brze gu rzeki Rosi jest wał nasypowy, 3 sążnie wysoki i do 300 sążni długi, na wierzchu i we wnątrz którego znajduje się ogromna masa du żych kamieni, które świadczą o jakiejś zape wne obronie od nieprzyjaciół z dawniejszych czasów. Mają D. cerkiew prawosław. z r. 1782 i razem z przysiołkiem Teptijówką liczą miesz kańców prawosławnych ob. płc. 1040, katoli ków 2; ziemi włościańskiej 504 dzies. , domi nialnej 2416 dzies. Deszkowica, węg. Deskofalva, wieś w hr. bereskiem węg. , kościół filialny grec. katol. , 260 mk. H. M. Deszkowice, wś i folw. , pow. zamojski, gnu Sułów, par. Szczebrzeszyn. W obrębie tej wsi znajduje się 12 małych jeziór, mających 40 morgów obszaru. Roku 1827 było tu 101 dm. i 612 mk. Deszna, wś, pow. turecki, gm. Piętno, par. Turek. Deszna lub Deszno, wieś w pow. sanockim, należąca do par. łacińskiej w Rymanowie, mająca par. grec. w miejscu. Ma 62 domy i 370 mieszkańców, z tych 120 polaków a 250 rusinów. Obszar dworski posiada 22 m. roli, 1 m. ogrodów, 14 m. pastwisk i 39 m. lasu; włościanie mają 603 m. roli, 47 m. łąk i ogrodów, 287 m. pastwisk, 3 m. lasu. Osada położona po obu brzegach potoku Tabor, płynącego z południa ku północy, a będącego dopływem Wisłoka. Najniższe położenie 404 m. n. p. m. , najwyższe wzniesienie 640 m. n. p. m. Charakter podgórskich okolic. Parafia ruska, do której należy Deszno, Wulka, Posada rymanowska, Bałucianka i Woltuszowa, liczy razem 894 dusz. Cerkiew parafialna drewniana, pod tytuł. Narodzenia Bogarodzicy. D. należy do Derkinty Derkinty Derkowszczyzna Derlatką Derła Derłacz Derło Dermań Dermanka Derniaki Derniówka Dereniówka Dernów Dernowicze Dernowo Derpt Derschau Derszów Derszyn Derti Dertka Derwaniszki Derweliszki Derwianka Derwińce Derylaki Derz Derża Derżanówka Derżelańce Derżow Deschneyer Desenka Desenta Desiorówka Deskofalva Desna Dessau Deszki Deszkowica Deszkowice Deszna