teraz króla niderlandzkiego. Gdy książę Ora1 nii w zeszłym wieku nabył dobra racackie, obrócił kościół na lutcrski. Pod wsią rozkopano cmentarzysko, z którego wydobyto urny szczególnego kształtu, rozszerzające się w górę, podobne do wazy W nich znajdowały się szczątki mieczy i noży żelaznych. M. St. Gryżynko, wieś, po w. kościański, U dm. , 101 mk. , 3 ew 98 kat, 26 analf. Poczta i kolej żel. w Kościanie Kosten o 10 kil. Grzanica, ob. Czaniec. Grzanka, pow. makowski, gmina Smrock, j par. Maków. Grzawa, wś i dom. , pow. pszczyński, przy drodze z Pszczyny do Góry, o milę na wschód od Pszczyny, tuż obok Miedzny. Dom. ma 187 mr. gruntu a wś 1370 mr. rozl. , i kościółek fi lialny parafii Miedzny. F. S. Grząbki, os. , pow. miechowski, gm. i par. Racławice. Należy do dóbr Kalina wielka. Grządka, przysiółek Dzikowa starego. Grządki, wieś nad rzeką Świniarką, pow. przasnyski, gm. i par. Krzynowłoga wielka, odl. o 12 w. od Przasnysza, liczy 7 dm. , 10 mk. , 126 mr. gruntu. Grzbiet polski, także Grzebień polshi, ob. Przełęcz polska. Grzebień 1. , pow. włoszczowski, gm. Kluczewsko, par. Kurzelów. 2. G. , pow. noworadomski, gm. Dmenin, par. ŃowoRadornsk. Grzebień, dział górski w Beskidzie lesi stym, w obr. gm. Mikuliczyna, w pow. nadworniańskim, ciągnie się on od północnego za chodu ku południowemu wschodowi, po wsch. brzegu Prutu, między nim od zach. a pot. Pihy od wschodu. Od szczytn Worochciańskiego 1325 m. ciągnie się grzbiet na północnyza chód połoninami aż po połoninę Dział Dzyl, 1215 m. , gdzie znachodzi się kilka szop i sza łas. Tutaj rozdwaja się grzbiet na półn. zach. ramię z szczytem Ryzą 1292 m. , którego płn. stok lesisty Rebrowaczem się zwie, i na ramię wschodnie, które ciągnie się ku północy po bez imienny szczyt 1235 m. , a odtąd na płn. zach. tak zwany Grzebień 1055 m. , którego stoki wschodnie ku potokowi Pihy, a zachodnie ku bezimiennemu potokowi, bardzo stromo się sta czają. Br. Qm Grzebień łomnicki, ob. Łomnica. Grzebień polski, ob. Przełęcz polska. Grzebień pośredni, ob. Grań pośrednia. Grzebienie, dwie wsie w pow. sokolskim, gub. grodź. , jedna z 81 chat złożona o 25 w. od Sokółki, druga z 15 chat o 12 w. od tegoż miasta. Grzebienie, Hrebienie ob. , wś, pow. kijowski par. Rzyszezów. Niegdyś Zygmunta Działyńskiego, ojca ś. p. Bronisława Działyńskiego, dziś jestto włas. Włodzimierza Hurkowskiego. Grzebieniem niom. Grzebienitz, wybud. do Brodnicy, pow. kartuski, na ostrowie pomiędzy jeziorami raduńskiemi, obecnie przechodzi tu nowy trakt bity kartuskobytowski. Parafia Chmielno, szkoła Brodnica, poczta Szembark. R. 1746 Lniscy są posiadaczami tej wioski. Grzebienisko, wieś, pow. szamotulski, 92 dm. , 859 mk. , 527 ew, 298 kat. , 19 dysydentów, 15 żydów; 154 analf. Poczta w Bytyniu o 8 kil. , st. kolei żel. w Szamotułach Samter 0 32 kil. ; w Buku o 16 kil. Grzebienitz niem. , ob. Grzebieniem Grzebkowice, niem. Schńegwitz, wś i dobra, pow. nowotarski na Szląsku, par. Kierczyce. Grzebło lub Czarny strumień, wieś rządowa, pow. dzisieński, o 49 w. od Dzisny, 2 okr. adm. , 3 dm. , 34 mk. 1866. Grzebłowice, niem. Grzeblowitz, wieś, pow. pszczyński, par. Pszczyna, leży tuż pod Pszczy ną i stanowi iezydencyą landratów pszczyń skich. Gruntu dominialnego 86 mr. , włość. 166 mr. F. S. Grzeboszowice, folw. , pow. wielkostrzele; eki, tuż pod wsią Sieronowice, ma 1375 mr. 1 rozl. Dawna własność Posadowskich. F. S. Grzebowilk 1. , wś, pow, garwoliński, gm. Pszonka, par. Parysów. Liczy 8 dm. , 56 mk. i 125 mr. obszaru. 2. G, wś i folw. , pow. nowomiński, gm. Glinianka, par. Kołbiel. W r. 1827 było tu 13 dm. i 110 mk. Folwark G. z wsią G. i Iłowiec, od Mińska w. 6. Rozl. wynosi m. 903, grunta orne i ogrody m. 307, łąk m. 10, pastw. m. 5, wody m. 7, lasu m. 556, zarośli m. 6, nieużytki i place m. 12, bud. drewnianych 12. Gorzelnia. Wieś Gr. osad 22, z gruntem m. 145; wieś Iłowiec osad 7, z gruntem m. 44. Grzebsk, wś nad rz. Orzyeem i błotami Memyje ob. , pow. mławski, gm. Szczepkowo, par. Grzebsk, o 19 w. od Mławy. Posiada kościół par. drewniany, słynny o opustem 6 listopada, wystawiony 1712 r. , erekcyi niewiadomej. Urodził się tu Stanisław Grzebski, głośny matematyk i filolog 1524 70. W 1827 r. było tu 32 dm. , 239 mk. , obecnie liczy 38 dm. , 348 mk. Par. G. dek. mławskiego 2148 dusz liczy. Folw. G. z wsią t. n. rozl. wynosi m. 1265, grunta orne i ogrody m. 688, łąk m. 316, pastw. m. 31, lasu m. 159, nieużytki i place m. 71, bud. mur. 2, drew. 10. Wiatrak, pokłady torfu. Wieś G. osad 43, z gruntem mr. 212. Grzechinia, także Grzechynia, wieś, pow. myślenicki, w dolinie Skawy, na lewym jej brzegowisku, nad potokiem bezimiennym, uchodzącym do Skawy, w pobliżu gościńca podkarpackiego Sucha Jordanów, słynna z wyrobu taczek; od północy graniczy z obszarem Makowa, od zach. z obsz. Suchej, od płd. i płd. I wsch. z Zawoją i Białą. Wschodnia, południowo wschodnia i połud. granica bieży grzbietem I wzgórzy, tworzących dział między potokiem grzeohyńskim a Skawicą, dopływem Skawy. W dziale tym są wzgórza Boskówka 437 m. , Kudiówka 636 m. , Witkówka 760 m. , wreszcie Surzynów Susinów, 870 m. . Na zach. granicy nad doi. Skawy wzgórze Oyganówka 534 m. . W obr. gm. w połudn. zach. kącie wzgórze Skupniówka 652 m. , na północ od niego, t po lew. brz. potoku, Ostra Górka 610 m. . Środek wsi, nad potokiem 405 m. , przy ujściu potoku 346 m. Według obliczenia z r. 1869 liczy 1645 mk. 768 mężcz. , 877 kob. . Według szem. dyec. tara. z r. 1880 dusz rz. kat. 1657. Dm. 279. Obszar większej posiadłości roli ornej 8, łąk i ogr. 300, past. 3, lasu 338; mniej. pos. roli ornej 1579, łąk i ogr. 98, past. 706, lasu 359. Właściciel hr. St. Genois. Grzechy, przys. Gajów w samborskiem. Grzeczna panna, wieś, pow. szubiński, ob. niem. Sckoenmaedel. Grzegorz, po niem. przezwany r. 1867 Falkenstein, dobra, pow. chełmiński, przy granicy pow. toruńskiego, nad małą strugą uchodzącą ztąd przez wzgórza i niziny do Wisły; najnowsza mapa wojskowa podaje ż 3 stron nieznaczne lasy i dość szerokie bagno. Obszaru ziemi obejmuje mr. 1395, budynk. 13, dom. mieszk. 6, kat. 112, ewang. 25. Parafia Papowo, szkoła Drzonowo, poczta Chełmża. Wieś Gr. oddawna należała do dóbr stołowych biskupów chełmińskich. Grzegorz, niem. Gregorsdorf, wieś, pow. jańsborski, na wschodnim brzegu wielkiego jeziora Śniardowego SpirdingSee, około mij li od miasta Orzysza i od bitego traktu lecko jańsborskiego. Pierwszy początek tej wsi dosięga jak się zdaje r. 1437 Jan von Benhausen, ówczesny wójt krzyżacki rastemborski, wydał 30 włók, położonych, jak wtedy mówiono, na Kynstotenbrast, między Orzyszem a Okartowem, an Witchen Wicuś und Topchen, z czego później wieś teraz Grzegorze zwana powstała; prawo otrzymali chełmińskie, w wojnie zobowiązani byli obaj stanąć zbrojno na koniu. Ludność jest mazurska, luterskopolska. Grzegorzew 1. os. , przedtem mko, pow. kolski, gm. Krzykosy, par. Grzegorzew. Leży przy trakcie bitym z Koła do Kłodawy, o 12 w. na płd. od Kłodawy. Posiada kościół par. drewniany z r. 1776 i szkołę początkową. G. stanowił dawniej własność arcyb. gnieźnieńskich. Michał Dzierzgowski założył tu miasto w 1550 r. Michał Radziejowski zrównał je co do przywilejów i praw z Łowiczem w 1691. Rząd pruski zabrał G. wraz z innymi dobrami duchownymi. W 1827 r. było tu 122 dm. i 923 mk. W 1858 pożar zniszczył całe miasto; spłonęło 79 domów i 108 innych budynków. W 1861 r. liczono tu 61 dm. i 1092 mk. w tej liczbie 121 żydów, przeważnie rolników. Par. G. dek. łęczyckiego daw. kłodawskiego, liczy 5027 dusz. Łaski, Lib. ben. I, 218. 2. G folw. , pow. kolski, gm. Chełmno, parafia Grzegorzew. Należy do dóbr Chełmno M. Bystrama i wraz z Boguszyńcem, Chełmnem, Ladorudzem obejmuje 3481 mr. rozl. 1732 mr. lasu. 3. G. , pow. radzymiński, gm. Zabrodzie, par. BTiegów. Grzegorze wice 1. wś, pow. grójecki, gm. Lechanice, par. Wrociszew. W 1827 r. było tu 15 dm. , 115 mk. Dobra amp; . składają się z folwarków G. , Kaźmierkow, Marynki, wsi G i Kaźmierkow; od st. p. Warka w. 4. Rzeka Pilica przepływa. Folwark Marynki położony w pow. kozienickim. Rozl. dóbr wynosi mr. 1428. Folw. G. grunta orne i ogrody m. 409, łąk mr. 62, pastwisk mr. 75, wody mr. 30, lasu mr. 60, zarośli mr. 30, nieużytki i place mr. 7, razem mr. 673. Bud. mur. 2, drewn. 5, płodozmian 4polowy. Folw. Kaźmierkow grunta orne i ogrody mr. 400, łąk mr. 5, nie użytki i place mr. 3, razem mr. 408. Budowli drewn. 3, płodozmian 4polowy. Folw. Ma rynki grunta orne i ogrody mr. 100, łąk mr. 20, pastwisk mr. 35, wody mr. 10, lasu mr. 164, zarośli mr. 14, nieużytki i place mr. 4, razem. mr. 347. Bud. drewn. 4, pokłady tor fu. Wieś G. osad 16, z gruntem mr. 142; wś Kaźmierkow osad 7, z gruntem mr. 18. 2. G. , wś i folw. , pow. błoński, gm. Skuły, par. Sułkówka. W 1827 r. było tu 24 dm. i 190 mk. ; obecnie liczy 409 mk. Ludność tutejsza trudniła się tkactwem płóciennem i sukiennem. Przed r. 1830 były tu znaczne fabryki tych tkanin. Folw. G. z przyległością Kacz ko w, wsią G. i Kaczko w, od Mszczonowa w. 6, rozl. wynosi mr. 568, grunta orne i ogro dy mr. 394, łąk mr. 114, wody mr. 16, zaroś li mr. 23, nieużytki i place mr. 21. Budowli mur. 10, drewn. 8. Młyn wodny. Od dóbr tych odłączoną została osada fabryczna Kotbus. Wieś G. osad 53, z gruntem mr. 353; wieś Kaczków osad 16, z gruntem mórg. 167. 3. G. , wieś i folw. , powiat opatowski, gm. i par. Grzegorzewice, odl. 22 w. od Opatowa. Posiada kościół par. murowany, urząd gmin ny. Kościół parafialny został wzniesiony z kamienia przez dziedzica G. Nawoja h. Topor w 15 wieku Długosz III, 417. R. 1851 odI no wioń y. W 1827 roku było tu 24 domów i 1168 mk. ; obecnie liczy 37 dm. , 339 mk. , 586 mr. ziemi dworsk. i 294 mr. ziemi włość. Tu według Rzączyńskiego Hist. Natur. Reg. Pol. 51 dobywano najlepsze żelazo. Par. G. dek. opatowskiego, da w. kunowskiego, 709 dusz. Gm. G. liczy 3807 mk. , rozległości 8821 mr. , w tern ziemi dworsk. 5181, włość. 3646 mr, ; sąd gm. okr. III i st. p. os. Łagów o 12 w. , I od Opatowa 21 w. W skład gm, wchodzą

Gryżynko

Gryżynko

Grzanica

Grzanka

Grzawa

Grząbki

Grządka

Grządki

Grzbiet polski

Grzebień 1

Grzebień

Grzebień łomnicki

Grzebień polski

Grzebień pośredni

Grzebienie

Grzebieniem

Grzebienisko

Grzebienitz

Grzebkowice

Grzebło

Grzebłowice

Grzeboszowice

Grzebowilk

Grzebsk

Grzechinia

Grzechy

Grzeczna panna

Grzegorz

Grzegorzew 1

Grzegorze wice